عبدالناصر همتی وعده کاهش قیمت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان را داده است. او همچنین نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هشدار داده است.
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی شامگاه یکشنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۹ با حضور در گفتگوی ویژه خبری صداوسیمای جمهوری اسلامی گفته که «واردکنندگان پیش‌بینی کاهش نرخ ارز را دارند لذا عرضه افزایش یافته و نرخ ارز کاهشی شده است. همچنین بانک مرکزی به دنبال تعدیل نرخ ارز است و با توجه به این‌که انتظارات تورمی کاهشی است، دلار به زیر ۲۰ هزار تومان می‌رسد.»
بانک مرکزی نگران رشد نقدینگی است و تمام تلاش من در این مدت این بود که رشد نقدینگی منطقی باشد.
به گفته وی، فضای بازار سرمایه و ارز متاثر از فعل و انفعالات سیاسی است: «اگر به منابع دسترسی پیدا کنیم قدرت بازارسازی بانک مرکزی افزایش خواهد یافت. من معتقد به سرکوب نرخ ارز نیستم، اما معنای این عدم تعدیل نرخ نیست.»
او همچنین ادعا کرده که «از جمله کسانی هستم که معتقدم دخالت بانک مرکزی در بازار باید هدفمند باشد. سال آینده با تعدیل نرخ و بهبود شرایط سیاسی به تورم هدف نزدیک خواهیم شد. البته توجه کنید که نمی‌توان به متغیرهای کلان اقتصادی به صورت منفرد نگاه کرد.»
رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنانش نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هشدار داد و گفت: «بانک مرکزی طی سال جاری ۹ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تأمین کالاهای اساسی اختصاص داده است. ارز باید تک نرخی باشد و رانتی نباشد ولی باید با تدبیر این کار انجام شود و شوک قیمتی به جامعه وارد نشود.»
https://kayhan.london/1399/11/13/%d8%af%d8%b1-%da%af%d9%81%d8%aa%da%af%d9%88-%d8%a8%d8%a7-%d8%af%da%a9%d8%aa%d8%b1-%d9%81%d8%b1%db%8c%d8%af%d9%88%d9%86-%d8%ae%d8%a7%d9%88%d9%86%d8%af%d8%9b-%d8%a7%d9%81%d9%82-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5
عبدالناصر همتی البته افزوده که «من مخالف حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نیستم اما باید ابعاد مختلف آن دیده شود و آسیبی به زندگی روزمره مردم وارد نشود.»
رئیس کل بانک مرکزی گفته که «مردم باید بدانند الان کنجاله، ذرت، روغن، سویا با ارز ٢٣ هزار تومانى نیست با ارز بین ٩ تا ١٣ هزار تومانى است. مرغى که الان ٢٢ هزار تومان است با ارز ٢٣ هزار تومانى نهاده ها دیگر ٢٢ هزار تومان نمى‌شود. باید با تدبیر این کار انجام شود که شوک قیمتى به جامعه وارد نکنیم.»
عبدالناصر همتی بار دیگر تأکید کرده که «من به این دلیل با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانى مخالفم. معتقدم باید آثار تورمى آن را در نظر بگیریم. اثر القایى این افزایش قیمت در سایر اقلام را هم باید ببینیم.»
پس از آنکه در فروردین ۱۳۹۷ قیمت دلار با افزایش بیش از دو برابری روبرو شد، تیم اقتصادی دولت روحانی قیمت ۴۲۰۰ تومان را بدون هیچ مبنایی برای ارز دولتی در نظر گرفت. قرار شد دلار ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی مورد استفاده قرار بگیرد اما از ابتدا ارز ۴۲۰۰ تومانی به رانتخواران و افراد دارای رابطه تخصیص داده و به کانال دیگری از کانال‌های فساد جمهوری اسلامی تبدیل شد.
برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با جدیت به دنبال حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی از بودجه ۱۴۰۰ هستند اما دولت و برخی کارشناسان نتیجه این اقدام را افزایش قیمت و ایجاد موج تازه تورمی ارزیابی می‌کنند که دود آن به چشم اقشار ضعیف و فرودست می‌رود.
حمید حاج اسماعیلی کارشناس روابط کار از جمله افرادی است که نسبت به حذف دلار ۴۲۰۰ نظر مثبتی ندارد. او گفته که «باید شرایط زندگی کارگران را در سال آینده آسان کنیم و دستمزد کارگران را متناسب با افزایش قیمت‌ها رشد دهیم. اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی از سبد معیشت کارگران حذف شود معیشت خانوارهای کارگری به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.»
حمید حاج اسماعیلی گفته که «باید قبول کنیم که کارگران در کشور دچار عقب ماندگی مزدی هستند. دستمزد کارگران متناسب با افزایشی که در قیمت کالاها و اقلام خوراکی‌ها اتفاق افتاده رشد نکرده و هر سال قدرت خرید خانوارهای کارگری کاهش پیدا کرده است.»
به گفته این کارشناس بازار کار «در سال‌های اخیر که شرایط تورمی در کشور تغییر کرده و تحت تأثیر فشارهای خارجی، شرایط بازار کار نامساعد شده است، خانوارهای کارگری آسیب پذیرتر شده‌اند به نحوی که با مشکلات عدیده‌ای در زندگی مواجه هستند لذا باید شرایط زندگی کارگران در سال آینده را تسهیل کنیم و بهبود بخشیم.»
این کارشناس روابط کار تأکید کرد: «شرایط اقتصادی و ثبات سیاست‌های مالی و ارزی کشور در سال آینده قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است نوسانات نرخ ارز و بازارهای داخلی، نابسامانی‌ها و بحران کُرونا همچنان ادامه داشته باشد لذا وظیفه ذاتی دولت و کارفرمایان این است که در قبال کارگران مسئولانه و متعهدانه عمل کنند.»
اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی که از او به عنوان پیشنهاد دهنده و مبتکر رقم ۴۲۰۰ تومان برای دلار بوده نیز در روزهای گذشته گفته که «برای ارز ۴۲۰۰ تومانی باید تصمیم مدبرانه اتخاذ کنیم و نباید این تصمیم احساسی باشد. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حتماً به صلاح کشور است اما باید زمانی این تصمیم گرفته شود که راهکاری عاقلانه داشته باشیم و مطمئن باشیم که زندگی مردم آسیب نمی‌بیند.»
موضوع ارز ۴۲۰۰ تومانی به یکی از ابزارهای انتخابات آتی ریاست جمهوری اسلامی نیز تبدیل شده است. سردار حسین دهقان مشاور عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مشاور علی خامنه‌ای که به عنوان نخستین نفر برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری اعلام حضور کرده بود درباره ارز در اقتصاد ایران گفته است: «سفته‌بازی اقتصاد ملی را بیچاره کرده است. با خالی کردن جیب ملت فکر می‌کنیم به مردم خدمت می‌کنیم. اگر جلوی سفته بازی گرفته شود دیگر شاهد سرگردانی حجم عظیمی از دارایی‌های مردم در بورس، بازار سکه، ارز و مسکن نخواهیم بود.»
حسین دهقان افزوده که «وقتی پول به بخش تولید برود می‌توان با مکانیزم‌هایی مانند مالیات، کشور را مدیریت کرد اما اکنون افزایش پایه مالیاتی بدون رونق تولید تنها به بدنه تولید رسمی آسیب وارد می‌کند؛ چراکه در این حالت فقط بنگاه‌های رسمی مالیات می‌دهند اما بنگاه‌های زیرزمینی بدون پرداخت مالیات نه تنها عرصه رقابت را برهم زده‌اند بلکه کشور هم از درآمد قابل توجهی بی‌نصیب مانده است.»
با اینهمه تا زمانی که اقتصاد ایران به رشد اقتصادی و ثبات نرسد نمی‌توان امیدوار بود که نرخ ارز و اثرات منفی چند نرخی بودن آن در اقتصاد کشور نیز سامان پیدا کند.
