شانزده ماه پس از سرنگونی هواپیمای مسافربری «اوکراین اینترنشنال» توسط موشک‌های نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دو رویداد مهم و تأثیرگذار پیرامون این جنایت جمهوری اسلامی رخ داد.
۱) دادگاه عالی اُنتاریو طی حکمی شلیک به «پرواز ۷۵۲» را «اقدام تروریستی و عمدی» دانست و علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران، محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه پاسداران و علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی متهم اعلام شدند.
۲) دولت کانادا پیام اخوان بازپرس پیشین دیوان لاهه و یکی از حقوقدانان «ایران تریبونال» در کشتار زندانیان سیاسی دهه شصت خورشیدی در ایران را به عنوان مشاور ارشد وزارت خارجه و وکیل پیگیری پرونده شلیک به هواپیمای اوکراینی معرفی کرد.
هر دو رویداد نتیجه تلاش و پیگیری و فراتر از آن پافشاری خانواده‌های جانباختگان «پرواز۷۵۲» در مسیر دادخواهی است زیرا موانع بسیار سخت سیاسی و امنیتی پیش روی آنها برای پیشبرد این پرونده از مسیرهای مختلف وجود دارد.
«انجمن خانواده قربانیان پرواز ۷۵۲» در بیانیه‌ای اضافه شدن پیام اخوان به تیم حقوقی پرونده را نشان‌دهنده «جدیت دولت کانادا در پاسخگو کردن رژیم جمهوری اسلامی» و «یافتن حقیقت و اجرای عدالت» دانسته است. در همین ارتباط این انجمن روز شنبه ۲۲ ماه مه (اول خرداد) نشست آنلاین در کلاب هاوس برگزار کرد که با زادروز ری‌را اسماعیلیون دختر حامد اسماعیلیون که به همراه همسرش پریسا اقبالیان مسافران پرواز شوم هواپیمای اوکراینی بودند همزمان بود. مجری برنامه جواد سلیمانی همسرش الناز نبیئی را در این پرواز از دست داده است.
ماله‌کش‌ها می‌گفتند «خطای انسانی» است
مسیح علینژاد خبرنگار نیز که در این جلسه حضور داشت با نام بردن از تریتا پارسی و نگار مرتضوی و هومن مجد گفت: «اینها و شماری دیگر از خبرنگاران و روزنامه‌نگارانِ ماله‌کش و افرادی که به عنوان کارشناس در شبکه‌های بین‌المللی حاضر می‌شدند تلاش می‌کردند همسو با پروپاگاندای جمهوری اسلامی شلیک عمدی به هواپیما را به خطای انسانی تقلیل دهند و آنهایی را که می‌گفتند موشک‌ها عمدی سرنگون شده تمسخر می‌کردند و یا برچسب رادیکال و افراط‌گرا می‌زنند. اما حکم دادگاه اُنتاریو واقعیت را آشکار کرد و نشان داد خانواده‌ها با حمایت مردم از هر رسانه‌ای قوی‌ترند. آنهایی که با جمهوری اسلامی بودند باید شرمسار باشند.»
https://kayhan.london/1400/02/29/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86-%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%AA%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7
دادخواه تمام قربانیان جنایت‌های رژیم ایران هستیم
مهرداد زارعی پدر آراد در این نشست گفت «ما در این ۱۶ ماه هرجا در مورد سرنگونی هواپیما صحبت کردیم دادخواه تمام قربانیان جنایات جمهوری اسلامی در چهل و سه سال گذشته بودیم؛ از پویا بختیاری و ستار بهشتی تا پژمان قلی‌پور و اعدامی‌ها و دربندان سیاسی. حکم دادگاه اُنتاریو و اینکه عنوان شد رژیم ایران تروریستی است و هواپیما را عمدی هدف قرار داده بخشی از جنایت رژیم است و به ما کمک می‌کند با تکیه به این حکم صدای دیگر دادخواهان باشیم.»
دولت کانادا به دنبال مذاکره و معامله است
شاهین مقدم که پسرش راستین و همسرش شکیبا را در سرنگونی هواپیما از دست داده در این نشست خبر داد که «مایل کوپر نماینده مجلس با استناد به حکم دادگاه اُنتاریو و همینطور مصوبه پارلمان کانادا در سال ۲۰۱۷ مبنی بر تروریستی شناخته شدن سپاه پاسداران جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا را به مجلس فرا بخواند و از او پاسخ بخواهد که چرا در این سال‌ها این مصوبه مجلس اجرا نشده است.»
مقدم در ادامه صحبت‌هایش چند پرسش مطرح کرد که بخشی از آنها مربوط به انتخاب پیام اخوان به عنوان مشاور وزارت خارجه کانادا بود. او پرسید که با توجه به این انتخاب آیا کانادا طرف مذاکره با جمهوری اسلامی است یا اوکراین؟ آیا این امکان برای دولت کانادا فراهم است که رژیم ایران را مجاب کند؟ آیا کانادا واقعاً قصد پاسخگو کردن ایران را دارد و یا به دنبال توافق و معامله است؟
او تأکید کرد: «دولت کانادا طی این شانزده ماه نشان داد که نمی‌خواهد پرونده را بطور جدّی پیگیری کند و حتا از جمهوری اسلامی شکایت هم نکرد. دولت کانادا حتی از ایکائو که دفترش در مونترال است شکایت نکرده حالا چطور ممکن است پیام اخوان فرصت این را پیدا کند که پرونده را پیگیری کند؟ چرا فقط چهار نفر از خانواده‌ها یکسال پیش که بحث طرح شکایت در دادگاه اُنتاریو پیش آمد همکاری کردند؟ چرا دیگران از این شکایت حمایت نکردند؟ من فکر می‌کنم کم‌لطفی شده است.»
شاهین مقدم نظرش در این نشست آنلاین این بود که چون دولت کانادا از سوی افکار عمومی تحت فشار است و نزدیک انتخابات کاناداست پیام اخوان را به عنوان مشاور وزارت امور خارجه انتخاب کرده‌اند تا فشار از سوی رأی‌دهندگان و حزب رقیب را از سر خود باز کنند.
شاهین مقدم و مهرزاد زارعی هر دو عنوان کردند چند ماه قبل از پیام اخوان خواستند در این پرونده کمک کند اما او قبول نکرد.
در برابر یک جریان دادخواهیم
آرش جمشیدی که خواهرش شادی را در «پرواز ۷۵۲» از دست داده گفت: «تاریخ ما پر از اختلاف است اما نقطه تلاقی همه آنها آدم‌هایی هستند که می‌توانند دادخواه باشند. دادخواهی بی‌طرفی ندارد. ما همه در برابر یک جریان دادخواهیم؛ یک مجموعه‌ی بزرگ ایدئولوژیک که موشک به قلب و روح شهروندان شلیک می‌کند. فصل مشترک همه ما دادخواهی است. آنها از ابتدای انقلاب تا کنون هزاران نفر را قتل عام و پَرپَر کرده‌اند. فکر می‌کنم پرونده هواپیما در دادگاه‌های جنایی می‌تواند زمینه خوبی برای دادخواهی باشد. بیایید تلاش کنیم جمهوری اسلامی را افشا کنیم و نگذاریم این چرخه خشونت ادامه پیدا کند.»
دو حقیقت وجود دارد!
حامد اسماعیلیون صحبت‌هایش را با یک پرسش آغاز کرد و خود نیز به آن پاسخ داد: «خانواده‌ها به دنبال چه هستند؟ دنبال حقیقت هستیم و دو حقیقت وجود دارد: اول حقیقتی که اتفاق افتاده و دوم حقیقتی که ما به آن باور داریم و شاید این دو با هم همپوشانی نداشته باشند باید صبر کنیم. اینکه حکم دادگاه و انتخاب پیام اخوان همزمان اعلام شد باعث خوشحالیست و امیدواریم هر دو باعث روشن شدن حقیقت شوند.»
The Association’s Statement re the Appointment of Dr. Payam Akhavan as the Senior Legal Advisor on #PS752 Filehttps://t.co/4zB0QUP6KU
— Association of Families of Flight PS752 Victims (@ps752justice) May 22, 2021
اسماعیلیون افزود: «نباید اجازه دهیم این موضوع به بحث سیاسی بین احزاب کانادا تبدیل شود و ما نمی‌خواهیم ابزار چند حزب باشیم. می‌خواهیم پرونده درست پیش برود. دست یافتن به حقیقت مهم است اما هنوز مشخص نیست آن حقیقت چیست.» او همچنین افزود: «اگر مذاکرات به نتیجه نرسد که باید در کوتاه‌مدت مشخص شود، از دولت کانادا نقشه راه خواهیم خواست. ما چون احساس کردیم تیم حقوقی دولت کانادا خلاقیت کافی نداشت پیام اخوان را معرفی کردیم و امیدواریم کمک کند.»
حامد اسماعیلیون در این نشست بر ضرورت ثبت مکتوب ابعاد جنایت جمهوری اسلامی و خلق آثار هنری و فرهنگی برای تقویت کارزار دادخواهی تأکید کرد.
خانواده قربانیان «پرواز ۷۵۲» از مردم به ویژه ایرانی‌های ساکن کانادا خواستند کمپین‌های دادخواهی را امضا و تقویت کنند تا فشار به دولت کانادا برای پیگیری این پرونده بیشتر شود.
پیام “شجاعانه” دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف به خامنه‌ای
دانشجویان این دانشگاه علاوه بر ۱۷۶ سرنشین کشته‌شده در انهدام هواپیمای اوکراینی توسط موشک‌های سپاه پاسداران، به یادآوری پرونده کشته‌های اعتراضات سراسری سال‌های گذشته پرداخته‌اند.
در همین زمینه به نام‌هایی از جمله «محسن روح‌الامینی»، «ندا آقاسلطان»، «محسن محمدپور» و «سعید زینالی» به عنوان جوانان و دانشجویانی اشاره شده که طی اعتراضات سراسری به دست ماموران امنیتی کشته شدند و به پرونده آنها رسیدگی نشد!.
این بیانیه با اشاره به «عدم مسئولیت‌پذیری» مقامهای حکومت در پیگیری پرونده کشتار شهروندان نوشته است: «اکنون و در سالگرد انهدام هواپیمای اوکراینی واضح و شفاف اعلام می‌داریم که ما از شما بیزاریم؛ از عدم صداقت و دروغ‌گویی‌تان، از بی‌مسئولیتی و بی تدبیریتان، از تلی از جنایات بی‌پاسخ که احدی حاضر به پذیرش مسئولیت‌شان نشده است.»
«هرچند که در تمام این سال‌ها چکمه‌‌های نهادهای امنیتی مختلف و تیغ بران استبداد، شاهرگ‌مان را نشانه رفته و راه را بر تنفس ما بسته‌است و خیل بازداشت‌ها و تهدیدها و ارعاب و بازجویی‌های مختلف، قلب جنبش دانشجویی را نشانه رفته‌است، ما باز هم تا جایی که از قوت و قدرت ما برآمده ایستادگی کردیم.»
«همین کسانی‌که امروزه بی هیچ محاکمه و بازخواستی راه می‌روند، یک عمر دروغ و نیرنگ و پنهانکاری و وقاحت پروارشان کرده که اکنون از عمق آن فاجعه، حتی خمی هم به ابرو نمی‌آورند!.»