سخنگوی دولت روحانی از تشکیل پرونده قضایی برای بررسی مصاحبه سعید لیلاز با محمدجواد ظریف و حواشی ناشی از انتشار بخشی از محتوای آن خبر داد.
علی ربیعی (بازجو عباد) سخنگوی دولت روحانی روز سه‌شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۹ از تشکیل پرونده‌ای در دادسرای تهران و رسیدگی «تیم‌های تخصصی قضایی، امنیتی و اطلاعاتی» به انتشار فایل صوتی محمدجواد ظریف خبر داد.
علی ربیعی در بخشی از نشست خبری هفتگی خود گفته که «طبق اطلاع‌رسانی از سوی قوه قضاییه در ارتباط با فایل صوتی ظریف، پرونده‌ای در دادسرای تهران تشکیل شده است. این پرونده را تیم‌های تخصصی از ضابطان وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و مرجع قضایی در یک تیم مشترک قضایی، امنیتی و اطلاعاتی پیگیری می‌کنند.»
او گفته هر مدرکی نیاز بود در اختیار قوه قضاییه قرار گرفته و «حتما به محض دستیابی به نتیجه اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
سخنگوی دولت با ادعای اینکه «انتشار این فایل یک توطئه علیه دولت و نظام بود» گفته که «اجازه دهید دوستان مسئول در این زمینه پس از پایان بررسی‌ها درباره آن اطلاع‌رسانی کنند.»
بخشی از مصاحبه محمدجواد ظریف با سعید لیلاز اقتصاددان اصلاح‌طلب به صورت یک فایل صوتی یکشنبه پنجم اردیبهشت توسط شبکه تلویزیونی «ایران اینترنشنال» به عنوان «اختصاصی» منتشر شد. در این مصاحبه که بر اساس خود این فایل در ششم اسفندماه ۱۳۹۹ انجام شده محمدجواد ظریف مسئولیت‌های متعددی را به عنوان وزیر خارجه از خودش سلب کرده و قاسم سلیمانی فرمانده پیشین سپاه قدس، بازوی خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را که در حمله پهپادی آمریکا (۱۳ دی ۱۳۹۸) در بغداد کشته شد، متهم می‌کند که «دیپلماسی را هزینه میدان کرد.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در این سخنان همچنین بطور تلویحی ولادیمیر پوتین را عامل کشاندن نیروهای نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به جنگ سوریه معرفی کرده است. این در حالیست که در تمام ۱۰ سال گذشته مقامات رژیم ادعا می‌کردند سلیمانی در سفر به مسکو پوتین را متقاعد کرد تا جمهوری اسلامی در سوریه حضور نظامی داشته باشد. محمدجواد ظریف اما در این مصاحبه مدعی شده «پوتین قبل از دیدار سلیمانی، تصمیم‌اش را گرفته بود.»
در بخش دیگری از این مصاحبه ظریف می‌گوید در جلسه‌ی شورای عالی امنیت ملی که بعد از شلیک به هواپیمای اوکراینی برگزار شد به آنها گفت «عرض کردم دنیا می‌گوید به هواپیما موشک خورده است. اگر واقعا موشک خورده است بگویید ببینیم ما چطور می‌توانیم آن را علاج کنیم. خدا شاهد است، آنگونه با من برخورد کردند که انگار من کفر ابلیس گفتم. گفتند نه، یعنی چه! برو، برو توئیت بزن و تکذیب کن! در حالی که صبح پنجشنبه آقایان می‌دانستند موشک خورده است یا بعد از ظهر چهارشنبه.»
https://kayhan.london/1400/02/06/%d8%b8%d8%b1%db%8c%d9%81-%d8%af%d8%b1-%d8%ad%d8%a7%d9%84%db%8c-%d9%85%db%8c%e2%80%8c%da%af%d9%88%db%8c%d8%af-%d8%b3%d9%84%db%8c%d9%85%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%af%db%8c%d9%be%d9%84%d9%85%d8%a7%d8%b3
انتشار این فایل صوتی با واکنش‌های مختلفی از سوی جناح‌های مختلف جمهوری اسلامی روبرو شد. اصولگراها و طرفداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای تندرو سخنان ظریف را توهین به قاسم سلیمانی و سپاه پاسداران ارزیابی کردند.
از سوی دیگر یکی از پرسش‌هایی که از سوی هواداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و منتقدان دولت روحانی مطرح شده این است که فایل صوتی این مصاحبه توسط چه کسی و به چه شکلی به خارج از کشور و تلویزیون «ایران اینترنشنال» در لندن رسیده است.
ساعاتی بعد از انتشار این مصاحبه سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ادعا کرد فایل صوتی منتشر شده «یک فایل تقطیع شده و گزینشی» از مصاحبه‌ای هفت ساعته است که به هیچ وجه منعکس کننده «میزان احترام و تعاریف مفصل و تقدیرها»ی ظریف از سلیمانی نیست.
سعید خطیب‌زاده با تأکید بر اینکه «دوستی دیرینه و قرابت‌های دکتر ظریف با سردار سلیمانی بر کسی پوشیده نیست» گفت که «این گفتگو صرفاً برای ثبت در حافظه سازمانی دولت تدبیروامید ضبط شده بود و قرار به انتشار آن نبوده است و معلوم نیست توسط چه افرادی و با چه اهداف و نیاتی به صورت گزینشی در فضای مجازی منتشر شده است.»
علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در واکنشی مشابه به انتشار این فایل صوتی گفته بود که «ربایش این اسناد، توطئه‌ای علیه دولت، نظام، انسجام داخلی، نهادهای کارآمد و سرافراز در میدان‌ها و همچنین توطئه‌ای علیه منافع ملی ماست.»
در حالی که بر اساس گفته‌هایی که در همین فایل صوتی آمده، این مصاحبه ویدئویی برای انتشار تهیه می‌شده، همزمان خبرهایی غیررسمی درباره این منتشر شد که هم فایل مربوطه و هم مصاحبه‌های دیگر اعضای هیئت دولت در دست مرکز پژوهش‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری با ریاست حسام‌الدین آشنا بوده است.
حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز از آغاز طرح تحقیق و تفحص از مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری اسلامی خبر داد و شخص حسام‌الدین آشنا را مسئول انتشار این مصاحبه دانست.
حسینعلی حاجی دلیگانی از شکایت تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از حسن روحانی و محمدجواد ظریف خبر داده و گفته بود: «این شکایت در قالب ماده ۲۳۴ آیین نامه داخلی مجلس انجام شده و در صورت تصویب این طرح در صحن علنی پارلمان برای بررسی بیشتر به قوه قضائیه ارجاع می‌شود.»
این خبرها با برکناری حسام الدین آشنا برجسته‌تر شد. حسن روحانی در حکمی علی ربیعی (بازجو عباد) را جایگزین حسام‌الدین آشنا به عنوان رئیس «مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری» منصوب کرد. خبرگزاری‌های ایران نیز علت این انتصاب را حاشیه‌های ایجاد شده درباره فایل صوتی منتشر شده از ظریف در مصاحبه با سعید لیلاز عنوان کردند.
حسن فحص تحلیلگر ایندیپندنت عربی در مطلبی درباره این فایل صوتی نوشته است: «واقعیت‌هایی که در فایل صوتی ظریف در توصیف اوضاع دیپلماتیک جمهوری اسلامی و رابطه پیچیده آن با تشکیلات نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح می‌شود، بیانگر میزان دخالت نهادهای حاکم در دایره صلاحیت‌های یکدیگر است چنانکه ظریف در این فایل به واقعیت رقابت بین بازوی دیپلماتیک دولت و بازوی نظامی رژیم و میزان نفوذ سپاه پاسداران بر ماهیت کار سیاسی و روابط خارجی به ویژه روابط منطقه‌ای حکومت ایران اعتراف می‌کند.»
حاشیه‌ها پیرامون محمدجواد ظریف در حالی با انتشار این فایل صوتی افزایش یافت که برخی تحلیلگران او را از نامزدهای اصلی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ارزیابی می‌کردند. با اینهمه ظریف برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری داوطلب نشد و برخی انتشار فایل صوتی و خشمی که از سوی نیروهای تندرو و طرفدار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نسبت به او ایجاد شد را علت کنار کشیدن محمدجواد ظریف از سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری اسلامی دانسته‌اند.
