فرمانده یگان حفاظت محیط زیست از مشکل عدم پرداخت حقوق و حق بیمه محیط‌بانان «طرحی» (غیررسمی و موقت) خبر داد و اعلام کرد دست‌کم ۱۹۰ محیط‌بان در کشور سه ماه است که هیچ حقوقی دریافت نکرده‌اند.
جمشید محبت‌خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور در یک نشست خبری درباره آتش‌سوزی‌های کوه حاتم به دلیل فعالیت وسیع قاچاقچیان زغال گفت که چون این منطقه حفاظت‌شده نیست اطلاعی از آن ندارد!
او درباره آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای که به دلیل قُرُق این منطقه توسط عده‌ای برای سوزاندن درختان بلوط جهت تولید زغال به وجود آمده و در پاسخ به حمایت محیط‌بانان از این منطقه گفت: «درباره این منطقه چیزی نشنیده‌ام دلیلش هم این است که جزو مناطق چهارگانه نیست و در غیراینصورت حتما می‌دانستم و حتا خودم در صحنه حاضر می‌شدم.»
این بی‌اطلاعی در حالیست که این منطقه از سال ۱۳۹۳ به عنوان منطقه «شکار ممنوع» اعلام شده است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست درباره حقوق عقب‌افتاده محیط‌بانان در طول سه سال گذشته توضیح داد: «سطح دریافتی محیط‌بانان ۵۰ درصد کمتر از کارشناسان بوده و امروز در احکام حقوقی محیط‌بانان درصدی از کارشناسان بالاتر رفته است. علاوه بر این برخی محیط‌بانان با عنوان محیط‌بانان طرحی که طرف قرارداد با سازمان نیستند و در برخی استان‌ها به کار گرفته شده‌اند و حدود ۳ ماه است حقوق نگرفته‌اند اما این ۲۰۰ محیط‌بان همچنان مشکل دارند. این مشکل برای این به وجود آمده است که مدیران وقت آنها را استخدام کردند و بدون هماهنگی با سازمان بوده است.»
محبت‌خانی با اشاره به اینکه محیط زیست به دنبال آن بوده که این محیط‌بانان «طرحی» را در قالب مجوزهای قراردادی یا پیمانی جذب کند، گفت: «متاسفانه تا کنون نتوانسته‌ایم مجوز سازمان اداری و استخدامی را دریافت کنیم.»
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور ادامه داد: «در حال حاضر تمامی محیط‌بانان بیمه هستند و این مسئله نیز تبدیل به قانون شده است. باید توجه کنیم که جامعه مقابل محیط‌بانان، شکارچیان غیرمجازی هستند که بدون سلاح وارد مناطق چهارگانه نمی‌شوند. پیش از این به دلیل آنکه محیط‌بانان بیمه نبودند باید هزینه‌های درمانی در صورت آسیب حین ماموریت را از جیب پرداخت می‌کردند.»
محبت‌خانی در حالی که محیط‌بانان همواره در معرض شلیک گلوله توسط شکارچیان مسلح قرار دارند، درباره فقدان بیمه آنها اظهار داشت: «محیط‌بانان اگر آسیبی می‌دیدند نه بیمه مسئولیت بودند و نه بیمه عمر، و حتی برخی به دلیل عدم پرداخت دیات در حبس بودند و این مشکل با تامین بیمه‌ای از طرف سازمان حل شده است.»
وی با تاکید بر اینکه همیاران طبیعت برای مشارکت در اطفای حریق باید با هماهنگی محیط‌بان‌ها و مدیریت استان وارد منطقه شوند، عنوان کرد: «این داوطلبان نیاز است که حتما کارت همیار طبیعت خود را دریافت کرده باشند. در این صورت چنانچه برای آنان اتفاقی رخ دهد، هزینه درمانشان توسط سازمان محیط زیست پرداخت می‌شود.»
او با اشاره به اینکه برخی سودجویان به اسم درمان حیات وحش یا اطفای حریق اقدام به انتشار شماره کارت بانکی خود برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی می‌کنند، تاکید کرد: «چنین موضوعی جرم و غیرقانونی [است] و بررسی‌ها ما نیز نشان داده است که بیشتر این موارد مربوط به سواستفاده‌کنندگان است بنابراین اگر افرادی می‌خواهند کمک‌های خیرانه در این زمینه کنند، بهتر است که با هماهنگی یگان حفاظت استان‌ها این اقدام صورت گیرد.»
کمبود تجهیزات و امکانات حمل و نقل در طول سالیان متمادی یکی از مشکلات اصلی محیط‌بانان بوده است. چنانکه محبت‌خانی وضعیت را در این حوزه بحرانی خوانده و گفته است: «برای تامین ۱۲۰۰ دستگاه موتوسیکلت تریل ۲۰۹ سی‌سی تفاهم‌نامه داشته‌ایم و حداکثر ظرف ۲ ماه بعد از تست محیط‌بانان تحویل می‌شود. اما در بحث خودرو همچنان مشکل داریم و امیدواریم تا پایان سال این مسئله هم حل شود.»
محبت‌خانی به مشکل کمبود تعداد محیط‌بانان نسبت به وسعت مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست نیز اشاره کرد و گفت: «محیط‌بانان با وجود کمبود نیروی انسانی اجازه نمی‌دهند تخریب در مناطق انجام شود. و مسئولیت محیط‌بانی «دلی» است و نگاه شغلی به کارشان و حقوق دریافتی‌شان ندارند. اما جذب ۵۰۰ محیط‌بان در ۲ سال گذشته دنبال شده و تا ۸ سال آینده ادامه خواهد داشت تا به درصد قابل قبولی طبق چارت خدمتی برسیم.»
او ادامه داد: «امسال هم در زمینه پرنده‌های هوشمند (کوادکوپتر) متناسب با حوزه محیط‌بانی به منظور کاهش برخورد فیزیکی با متخلفان دنبال شده و از اولویت‌های اصلی ما تهیه بی‌سیم هوشمند سراسری در ۶ استان بوده و سعی می‌کنیم با ارزیابی صورت گرفته به خرید بی‌سیم محیط‌بانی و پرنده‌های بومی سازی هوشمند دنبال می‌شود.»
فرمانده یگان محیط زیست همچنین یکی از دغدغه‌های خود را پاسگاه‌های محیط‌بانی دانست و گفت: «۶۰۰ پاسگاه باید طبق یک تیپ‌شناسی بومی طراحی شود و نیازمند تشکیل اتاق فکر است تا نوسازی صورت گیرد.»
از دیگر مواردی که فرمانده یگان حفاظت از محیط زیست به آن اشاره کرد بحران خشکسالی و گسترش آن در بخش‌های مختلف کشور بود.
به گفته او حیات وحش به دلیل خشکسالی در حال خروج از مناطق چهارگانه به سمت مناطق مسکونی هستند و از همیاران محیط زیست درخواست کمک شده چرا که مناطق چهارگانه محصور نیستند و محیط‌بانان با گشت سیار و ایجاد آبشخورها که از سوی برخی افراد خیر ایجاد می‌کنند در حال کنترل حیات وحش هستند اما این کار کافی نیست و باید مردم نیز همراهی کنند.
در طول سال‌های گذشته پرونده‌های پُرمناقشه‌ای بین سازمان محیط‌زیست و «بنیاد شهید» وجود داشته چراکه این بنیاد تعدادی از محیط‌بانان کشته شده در جریان حفاظت از اراضی جنگل‌ها را از پرونده محیط‌بانان «شهید» خارج کرده و در نتیجه حقوق خانواده‌های این محیط‌بانان قطع شده است.
محبت‌خانی به برگزاری نشست مشترک با رئیس «بنیاد شهید» برای حل مشکل تعدادی از این پرونده‌ها خبر داد و گفت: «پرونده دو شهید بزرگوار باشقره و علی خواجویی راوری و ۶ جانباز پذیرفته شد و در آمار شهدای بنیاد شهید پذیرفته شدند.»
به گفته او سه سال از کشته شدن این محیط‌بانان گذشته و حقوق خانواده آنها نیز قطع شده بود اما به هر حال اکنون پرونده آنها ثبت شده و سازمان حفاظت محیط زیست به دنبال آن است که با برگزاری جلساتی با «بنیاد شهید» پرونده باقی محیط‌بانان را نیز به سرانجام برساند.
او یادآور شد: «حکم قصاص محیط‌بانان زنجانی صادر شده و قتل عمد تشخیص داده شد.»
فرمانده یگان محیط زیست در پاسخ به پرسشی مبنی بر خرید تجهیزات برای محیط‌بانان گفت: «سازمان محیط زیست موظف به استفاده از تولید داخلی است و به این ترتیب به سمت تولید داخلی خودمان خواهیم رفت، اگر کیفیت تجهیزات رو به بهبود برود، اما در صورت لغو تحریم‌ها در تهیه مواد اولیه اقدام می‌کنیم و موتورسیکلت‌های تولید داخلی خریداری شده کیفیت خوبی دارند.»
