رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از احتمال تداوم «خشکسالی» تا زمستان خبر داد که با آغاز دوره خشکسالی «هیدرولوژیک» در ایران به آب شدن ذخایر برفی در ارتفاعات نیز رسیده است.
احد وظیفه رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از تداوم خشکسالی در تابستان خبر داد و گفت که «حتا بهنظر میرسد تا ابتدای زمستان نیز ادامه داشته باشد، گرچه اینها تنها احتمالات است و نمیتوان به صورت قطعی تداوم خشکسالی تا زمستان را پیشبینی کرد.»
بر اساس اعلام این مقام مسئول، امردادماه امسال نیز بارندگی کمتر از حد معمول خواهد بود.
این در حالیست که دیروز حسن روحانی رئیس دولت تدبیروامید که آخرین روزهای خود را در ریاست دولت میگذراند، حل مشکلات بیآبی استان خوزستان را منوط به افزایش بارندگیها کرد و گفت «نمیتوانیم آب سدها را به اندازه کافی رهاسازی کنیم و امیدواریم خداوند رحمتش را نازل کند!»
حالا آنگونه که احد وظیفه توصیف کرده، بارندگیها در جنوب شرقی کشور بیش از حد معمول است ولی این بارندگیها «در مناطق کوهستانی و مجاور دریا صورت میگیرد و عمده این بارشها به صورت روانآب جاری و از دسترس خارج میشود»!
آنگونه که احد وظیفه شرح داده، «مقدار بارندگی تابستانی در ایران بسیار ناچیز و کمتر از ۱۰ درصد بارش سالانه است بنابراین نباید تصور کرد که بارشهای تابستانی میتواند خشکسالی را در برخی مناطق از بین ببرد.»
به نظر میرسد کاهش میزان بارندگی در چرخهی مبادلات اقلیمی به پروژههای سدسازی و طرحهای انتقال آب نیز مربوط باشد. شمار سدها در کل کشور به ۲۰۱ سد میرسد که ۵۷ سد در ۸ سالهی اخیر دولت حسن روحانی به «بهرهبرداری» رسید که از قرار معلوم نتیجهی این «بهرهبرداری» هر چیزی بوده جز تحقق اهداف اولیه سدسازی یعنی تولید برق با نیروی آب و تأمین آب برای مقابله با کمآبی و خشکسالی!
به گفته رئیس مرکز ملی خشکسالی، دمای ایران امسال بیش از معمول بالا رفته و «در مناطق غربی و شمال غربی ۱ تا ۲ درجه بیش از نرمال و دمای مناطق جنوب شرق تا شرق در حد نرمال و بطور کلی دمای کشور حدود ۱ درجه بیش از حد نرمال است.»
او خشکسالی در ایران را از نوع خشکسالی هواشناسی، کشاورزی و هیدرولوژیک اعلام کرد که «با توجه به اینکه به لحاظ هواشناسی بارندگیها در کشور کمتر از نرمال بوده از مدتها پیش یعنی از زمستان سال گذشته وارد دوره خشکسالی هواشناسی شدهایم.»
او تأکید کرد که در فصل بهار با عدم بارش و تداوم خشکسالی هواشناسی، خشکسالی کشاورزی رخ داد و پس از آن با ذوب شدن اندک ذخایر برفی در ارتفاعات، دوره خشکسالی هیدرولوژیک نیز آغاز شد.
خشکسالی هیدرولوژیک با تأثیرات دورههایی از کمبود ریزشهای جوّی مانند برف بر منابع تأمینهای آبهای زیرزمینی یا سطحی در جریان رودخانهها، مخازن، دریاچهها و آب زیرزمینی همراه میشود.
رئیس مرکز ملی خشکسالی با اشاره به اینکه بارشها در ایران معمولا در فصل پاییز آغاز میشود اضافه کرد: «اما به نظر میرسد که بارندگیهای پاییز امسال دیرتر شروع شود. تمام مدلهای هواشناسی، اقلیمشناسی و پیشبینیهای فصلی نشان میدهد که بارندگیها طی آبان و آذر ماه سال جاری ضعیفتر از حد نرمال خواهد بود و پاییز کمبارشی در کشور پیش رو داریم.»
به گفنه وظیفه، خشکسالی هیدرولوژیک زمانی رخ میدهد که «در پی کاهش ریزشهای جوّی، دبی و آورد رودخانهها، منابع آبهای زیرزمینی و مخازن پشت سدها از حد نرمال کمتر میشود و اثرات ناشی از کم بارشها به تدریج در عدم تامین مناسب آب شرب، کشاورزی و صنعت مشخص میشود، همانگونه که امروزه در کشور شاهد آن هستیم.»
احد وظیفه احتمال اینکه بارندگیهای امسال کمتر از حد معمول باشد را زیاد دانست و گفت که «حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد احتمال میدهیم که بارشهای پاییز کمتر از نرمال باشد. همچنین احتمال میدهیم حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بارشها در حد نرمال باشد. این احتمالات قطعا بسیار مهم و موثر خواهد بود چراکه میتوان بر اساس همین آمار و احتمالات برای اقدامات مختلف در ماههای پیش رو برنامهریزی و تصمیمگیری کرد.»