به گزارش خبرگزاریها، پروژه استارلینک وابسته به کمپانی عظیم SpaceX که یک شرکت فناوری اکتشافات فضایی است پس از یک ماه وقفه دوباره پرتاب ماهوارههای خود را در ماه اوت از سر میگیرد. با وجود این توقف اما استارلینک با پرتاب ۲۶ ماهواره رکورد سال ۲۰۲۰ را شکسته است.
پایگاه پرتاب «اسپیساکس» پس از آنکه آخرین ماهواره پروژه استارلینک و همچنین ۸۵ ماهواره تجاری و دولتی را در فلوریدا به فضا پرتاب کرد، در تمام ماه ژوئیه فعالیتی نداشت.
ایلان ماسک بنیانگذار و مدیرکمپانی SpaceX میخواهد با پروژه استارلینک یک شبکه جهانی پهنباند ایجاد کند که اینترنت در سراسر جهان با حق اشتراک مناسب در دسترس مشترکان قرار گیرد.
ایلان ماسک چندی پیش در کنگره جهانی موبایل ۲۰۲۱ اعلام کرد که استارلینک در ۱۱ کشور در حال آزمایش است و در ماه اوت به صورت جهانی در دسترس خواهد بود.
استارلینک از زمان اولین مأموریت پرتاب خود در ماه مه ۲۰۱۹ تا کنون ۱۷۴۰ ماهواره به فضا پرتاب کرده است. کمپانی اسپیساکس در حال حاضر برای پرتاب ۱۲۰۰۰ ماهواره اینترنتی جهت پیشبرد پرژوه استارلینک از ایالات متحده مجوز دارد.
سال گذشته وقتی استارلینک در وبسایت خود نام کشورها را برای ثبتنام علاقمندان و متقاضیان از سراسر جهان تقسیمبندی کرد معلوم شد اسم ایران در کنار کشورهایی مانند کره شمالی در این لیست نیست! پروژه ققنوس ایران بلافاصله از کاربران ایرانی در سراسر جهان خواست با مراجعه به این وبسایت نام ایران را در فرم مربوطه قید و ارسال کنند تا مدیران استارلینک متوجه تمایل ایرانیان به این تکنولوژی بشوند. همچنین اندیشکده ققنوس در نامهای به مدیران کمپانی «اسپیساکس» این موضوع مهم را به آنها یادآوری کرد. چندی بعد پروژه استارلینک شیوه ثبتنام از کشورهای مختلف را در وبسایت خود تغییر داد بطوری که ایرانیان از هر نقطهای در کشور که نام آن در نقشهی گوگل ثبت شده باشد میتوانند با قید محل مربوطه و ارسال فرم از وبسایت، علاقه و تقاضای خود را برای استفاده از این تکنولوژی به مدیران استارلینک اعلام کنند.
اما ثبت تقاضا فقط یک گام ابتدایی برای ابراز تمایل به استفاده از این تکنولوژی است. فرید خلیفی پژوهشگر و روزنامهنگار دانش و تکنولوژی و تهیهکنندهی برنامه «دانستنیهای جهان ما» در کیهان لندن در این زمینه توضیح میدهد «در مورد پوشش ایران بد نیست این نکته را در نظر داشته باشیم که درست است هماکنون ماهوارههای استارلینک مطابق آنچه نقشهها نشان میدهند بر فراز ایران نیز پوشش دارند، اما هیچ اعلان و یا تاییدی مبنی بر ارائه این سرویس اینترنت در فضای ایران تا این لحظه وجود ندارد.»
وی به لزوم ایستگاههای زمینی اشاره میکند و میگوید «در کشورها و مکان هایی که سرویس استارلینک در حال حاضر فعال است، مانند فرانسه، Ground Station و یا ایستگاههای زمینی نیز وجود دارند تا امکان خدمات اینترنت پرسرعت را فراهم کنند.»
این روزنامهنگار دانش و تکنولوژی در مورد استفاده از این امکان که در حال حاضر بطور محدود در برخی کشورها ارائه میشود میگوید «از هر شهر و محلی که در ایران فرم درخواست در وبسایت استارلینک پر و ارسال شود، پاسخ این خواهد بود که ارائه سرویس در آن مکان «در حال حاضر» وجود ندارد.»
البته روشن است که با توجه به سرویس محدودی که فعلا از سوی این پروژه ارائه میشود، ایران با شرایط موجود جزو اولویتهای آن نباشد! به ویژه آنکه استفاده از این خدمات رایگان نیست و هزینهای را برای حق اشتراک مطابق وضعیت اقتصادی هر کشوری باید پرداخت.
فرید خلیفی در همین ارتباط میگوید «استارلینک یک پروژه بلندمدت است و مانند هر تکنولوژی دیگر در آینده دستخوش تغییرات فنی خواهد شد مثلاً امکان ارائه سرویس بدون نیاز به «ایستگاههای زمینی»! چنانکه الان هم در حال تست ماهوارههای ویژهایست که امکان لینک لیزری دارند و در مناطق تحت پوشش میتوانند سرویس اینترنت را بدون نیاز به ایستگاههای زمینی برقرار کنند.»
Lasers
— Elon Musk (@elonmusk) January 24, 2021
اما روشن است که هیچکدام از این خدمات «رایگان» در اختیار مشترکان قرار نمیگیرند. آب و برق و تلفن نیز با وجود اینکه از ضروریات زندگی مدرن به شمار میروند در هیچ کشوری رایگان نیستند! نکتهی مهم این است که از یکسو کشورها زیرساختهای استفاده از این خدمات را به وجود آوردهاند و از سوی دیگر شهروندان نیز قادر به پرداخت هزینههای اشتراک این خدمات هستند. استفاده از خدمات اینترنت نیز مشابه آب و برق و تلفن خواهد بود؛ به این معنی که هم سراسری خواهد شد و هم هزینهی اشتراک را باید پرداخت و هم برای استفاده از این امکانات میبایست زیرساختهای لازم را در کشور فراهم کرد.
فرید خلیفی در ارتباط با اهمیت اینترنت برای مردم ایران به یک نکتهی سیاسی- اجتماعی نیز در زمینهی استفاده از این خدمات اشاره میکند و میگوید: «به نظر من باید در نظر داشت که تکیه بیش از حد مردم داخل ایران به یک منجی اینترنترسان خارجی، میتواند آنها را از مشکل اصلی که نظام جمهوری اسلامی است دور کند! حال آنکه اگر این مشکل اصلی رفع شود، خدمات اینترنت مانند همه کشورهای توسعهیافته و جوامع باز، چندبرابر بهتر، سریعتر و ارزانتر از سرویسهای ماهوارهای در اختیار مردم قرار خواهد گرفت!»
در این میان، کارشناسان نسبت به اکانتهای جعلی در شبکههای اجتماعی و همچنین وبسایتهای فیک به ویژه در جوامعی که گردش اطلاعات در آنها آزاد نیست و آگاهیرسانی از منابع اصلی و معتبر صورت نمیگیرد هشدار میدهند. در شبکههای اجتماعی فارسیزبان نیز اکانتهایی با نام و لوگوی «اسپیساکس» و «استارلینک» ساخته شده که اطلاعات غلط پخش میکنند و ممکن است حتا دست به کلاهبرداری مالی نیز بزنند و کاربران میبایست نسبت به این نوع اقدامات جعلی هشیار باشند و همیشه اطلاعات خود را از منابع اصلی این خدمات به دست بیاورند.
همچنین در وبسایت «نقشه ماهوارهها» میتوان پوشش و حرکت زنده ماهوارههای استارلینک را دنبال کرد.