در شرایطی که تیم اقتصادی دولت رئیسی نظر مثبتی به افزایش حقوق ماهانه کارمندان و بازنشستگان ندارد، گزارشها نشان میدهد افزایش تورم زندگی سالمندان و به ویژه بازنشستگان را با مشکلات بیشتری روبرو کرده و جمعیت قابل توجهی از بازنشستگان ناچار به بازار کار بازگشتهاند.
علی دهقانکیا رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی استان تهران درباره وضعیت درآمدی بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی گفته که «بیشتر از یکسوم این بازنشستگان حداقلبگیر هستند؛ یعنی باید با ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان در یکماه زندگی کنند که بررسیها نشان داده فقط کفاف ۱۰روز از ماه را میدهد و برای ۲۰ روز دیگر کسری دارند؛ بنابراین مجبور هستند که به شغل دیگری روی بیاورند.»
علی دهقانکیا افزوده که «دوسوم مستمریبگیران حقوق متوسط بازنشستگی را دریافت میکنند که بهخاطر تورم مداوم بخشی از آنها هم مجبور بهکار در سن سالمندی هستند که تعداد آنها هم کم نیست. از طرفی چون توانایی و انرژی سالمندان برای کار کمتر از جوانان است، معمولا آنها را برای مشاغلی میپذیرند که درآمد کمی دارد. در مجموع وضعیت بهگونهای است که کمتر فردی پس از بازنشستگی به استراحت و تفریح میپردازد و میتواند در آرامش و رفاه کامل زندگی کند.»
به گفته این فعال صنفی «باید صندوقهای بازنشستگی و سازمان تامین اجتماعی هرچه زودتر برای این معضل چارهای بیندیشند وگرنه در کنار کار کودکان، شاهد اشتغال سالمندان هم خواهیم بود که برازنده آنها و ایران نیست.»
وبسایت همشهری نیز در گزارشی به اشتغالِ از سر ناچاری بازنشستگان در ایران پرداخته و نوشته که «مار دقیقی در کشور از اینکه چند درصد از سالمندان در ایران مجبور بهکار هستند، وجود ندارد، اما کافی است در شهر سر بچرخانی، آنها را میبینی که با موهای سفید، دستانی لرزان، چشمانی کم سو و قدمهایی آهسته دستفروشی میکنند، مسافرکش هستند یا به کارگری در کارگاههای کوچک تن دادهاند. پیرمردان و پیرزنهایی که روزگار طوری به آنها سخت گرفته که مجبورند به جای استراحت در خانه، پا به پای مردم دیگر به خیابان بیایند و کار کنند.»
در این گزارش تأکید شده که بحران کرونا با بحران اقتصادی در هم تنیده و بازنشستگان را بیشتر تحت فشار قرار داده است؛ بطوریکه حتی سالمندانی که بازنشسته هستند و حقوق میگیرند هم از این اصل مستثنی نیستند و خیلیهایشان مجبور به پیدا کردن شغلی تازه شدهاند؛ گرانی افسار گسیخته و خرج بیماری های جورواجور در دوران پیری و کرونا را چه به حقوقهای ۳ و ۴ میلیونی؟!
بازنشستگان تأمین اجتماعی رقمی حدود ۴ میلیون تومان در ماه دریافت میکنند. بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری کمی بیشتر و در حدود ۵ تا ۸ میلیون تومان در ماه دریافت میکنند. در مقابل رقم خط فقر از سوی تحلیلگران مختلف رقمی بیش از ۱۰ و تا ۱۲ میلیون تومان برآورد میشود. این بدان معناست که حقوق بازنشستگان و مستمریبگیران سازمان تأمین اجتماعی و بازنشستگان کشوری کفاف زندگی آنها را نمیدهد.
این در حالیست که خانوادههای بازنشستگان به دلیل داشتن فرزند دانشجو و یا فرزندانی در سن ازدواج و متأهل و داشتن نوه با هزینههای بیشتری برای زندگی روبرو هستند. همچنین هزینه درمان و دارو برای سالمندان از جمله دلائل افزایش هزینه زندگی آنها است.
هرچند دولت سالانه با افزایش درصدی بر حقوق بازنشستگان موافقت میکند اما افزایش حدود ۲۵ تا ۳۵ درصدی حقوقها خیلی کمتر از نرخ تورم ۵۰ درصدی است. در نتیجه بازنشستگان سالهاست که در یک دور باطل قرار گرفته که ارزش واقعی حقوقشان هر سال فاصله بیشتری با هزینه زندگی پیدا میکند.
برخی از بازنشستگان نیز سالهاست منتظر اجرای قانون همسانسازی و افزایش حقوق هستند. از جمله بازنشستگان بهداشت و درمان که اخیرا در نامهای به سیدابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم از عدم انجام مصوبات صنفیشان شکایت کردند.
«اجرای ناقص همسانسازی و عدم توجه و رسیدگی سازمان برنامه و بودجه و صندوق بازنشستگی کشوری»، «عدم افزایش ۱۵٪حقوق بازنشستگان سال۹۷به بعد و بیتوجهی صندوق بازنشستگی کشوری» و «عدم پرداخت پاداش پایان خدمت بازنشستگان سال ۱۳۹۹» سه موردی است که در این نامه مورد تأکید بازنشستگان بهداشت و درمان قرار گرفته است.
> گسترش فقر و تورم؛ بازنشستگان ناچارند به بازار کار بازگردند
سزاشونه! اینها همون نسلی هستند که خوشی زده بود زیر دلشون، کمبود مذهب داشتند، و انقلاب کردند. نسلهای بعدی رو هم بیچاره کردند. مملکت رو هم به باد دادند.