قیمت لوازم خانگی در حالی با افزایش روبرو شده که دولت با شعار «خودکفایی» در تولید این محصولات واردات این کالاها را ممنوع اعلام کرده است. این در حالیست که قطع مداوم برق نیز موجب کاهش تولید در کارخانههای داخلی شده است.
دبیرکل انجمن لوازم خانگی ایران گفته که در دو ماه نخست فصل تابستان به دلیل قطع برق صنایع، تولید لوازم خانگی ۲۰ درصد کاهش یافت. حسین حسینی شاهرودی گفته است: «تولید لوازم خانگی کوچک و بزرگ در دو ماه تیر و مرداد نسبت به دو ماه اردیبهشت و خرداد با کاهش ۲۰ درصدی مواجه شد.»
از سوی دیگر مصطفی پورکاظم شایسته معاون ستاد مبارزه با قاچاق کالا با بیان اینکه ۱.۳ میلیارد دلار لوازم خانگی قاچاق از طریق ته لنجی وارد کشور می شود، گفته که تولیدات زیرزمینی داخلی را با حک کردن نام برند خارجی، در بانه عرضه میکنند.
مصطفی پورکاظم شایسته گفته عمدهی لوازم خانگی قاچاق از مرزهای جنوبی کشور وارد میشوند و افزوده که «حجم کل کالایی که از طریق ته لنجی و ملوانی وارد کشور میشود ۷ میلیارد دلار است که میتوانیم بگوییم بخش عمدهای از لوازم خانگی قاچاق وارد شده به کشور که نزدیک یک میلیارد و ۳۰۰ تا یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار میشود، از مرزهای جنوبی میآید. این محصولات تأمین کننده غرب و شمال غرب کشور همچون بانه است.»
معاون ستاد مبارزه با قاچاق کالا افزوده است: «سال گذشته برای کالاهای تولید داخلی شناسه کد رهگیری را مشخص و اعمال کردیم و در حال حاضر همه کارخانجات و برندها از کد رهگیری و شناسایی استفاده میکنند. کاری که باید انجام دهیم این است که با مراجعه به مراکز عمده توزیع و فروش، کالاهای فاقد این دو شاخصه را به عنوان قاچاق توقیف کنیم.»
این در حالیست که دولت هم واردات لوازم خانگی را تا پایان سال ۱۴۰۰ ممنوع اعلام کرده است. این در حالیست که هفته گذشته واردات محموله لوازم برقی بوش آلمان که قرار بود از مرزهای رسمی وارد کشور شود با انتقاد شدید برخی مقامات و نمایندگان مجلس شورای اسلامی روبرو شد. این افراد با تأکید بر لزوم «خودکفایی» در تولید داخلی واردات این محموله را اقدامی در جهت رانتخواری توصیف کردند.
مشخص نیست در اقتصادی که تولید داخلی به دلیل «قطع برق» با بحران روبرو میشود، و حجم بزرگی از کالای موجود در بازار به صورت «قاچاق» وارد کشور میشود بر چه اساسی عدهای از مقامات بر طبل توخالی «خودکفایی» میکوبند؟!
اینهمه در حالیست که قیمتها در بازار لوازم خانگی نیز به صورت تصاعدی رو به افزایش است. قیمت لوازم خانگی تولید داخل در شش ماه نخست امسال ۲۰ درصد گران شده است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران قیمت لوازم خانگی در تیر ماه ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵، با افزایش حدود پنج برابری روبرو بوده است.
گزارشها نشان میدهد قیمت ۲۶ محصول (خارجی و ایرانی) از لوازم خانگی از سال ۹۳ تاکنون و در طول دولت «تدبیر و امید» به طور میانگین بیش از ۵۵۰ درصد افزایش یافته و این افزایش قیمت برای برخی محصولات بیش از ۸۵۰ درصد بوده است.
آشفتگی در بازار لوازم خانگی تا حدی پیش رفته که به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی به دلیل تورم روزافزون در بازار لوازم خانگی، برخی فروشندگان اقدام به «پیشفروش لوازم خانگی» میکنند.
اکبر پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی روز در گفتگو با روزنامه همشهری درباره وضعیت بازار لوازم خانگی گفته که این بازار «به دلیل افزایش شدید قیمتها و اُفت قدرت خرید با رکود صد درصدی مواجه است و معدود مشتریان نیز به دلیل مشکلات نظام توزیع با مشکل مواجه هستند. این شرایط موجب شده برخی تولیدکنندگان لوازم خانگی، با ورود به شبکه توزیع، عرضه انحصاری و لیزینگی [رهن] محصولاتشان را به صورت پیشفروش در دستور کار قرار دهند. این شرکتها با تبلیغ فروش لیزینگی و اقساطی محصولاتشان از طریق شبکههای توزیع خاص، عملا پیشفروش و تحویل با تأخیر لوازم خانگی را جایگزین پخش مویرگی در بین شبکه فروشندگان دارای پروانه کسب کردهاند که برخلاف قانون نظام صنفی است.»