مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی که ۳۱ فروردینماه ۱۴۰۰ منتشر کرد نسبت به بحران کمآبی در تابستان و پاییز ۱۴۰۰ هشدار داده بود. فایل این گزارش در وبسایت این مرکز بسته شده اما حالا برخی رسانهها با استناد به این گزارش به بحران کمآبی و بیآبی در کشور پرداختهاند.
اقتصادنیوز بر اساس این گزارش به بحران کمآبی در ۲۸۲ شهر اشاره کرده و نوشته است که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اعلام کرده «علائم تنشهای مذکور از هماکنون در بعضی نقاط کشور به صورت ناآرامیها و نارضایتیهای اجتماعی بروز کرده است.» این مرکز نسبت به پیامدهای کمآبی در تابستان و همچنین تداوم آن در پاییز ۱۴۰۰ هشدار داده بود.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در فروردینماه با اعلام کمآبی در ۲۸۲ شهر و تمام حوضههای آبی اعلام کرد که «علائم تنشهای مذکور از هماکنون در بعضی نقاط کشور بهصورت ناآرامیها و نارضایتیهای اجتماعی بروز کرده است.»
این مرکز هشدار داد: تنشهای ناشی از کمبود آب آشامیدنی «به سرعت به صورت نارضایتیهای اجتماعی نمود پیدا میکند و به چالشی امنیتی تبدیل میشود».
همچنین در این گزارش تأکید شده که «تسرّی نارضایتیهای مذکور و گسترش ابعاد آن با دیگر تنشها و شکافهای قومی نیز بسیار محتمل است.»
بر این مبنا میزان بارندگی در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در حوضههای آبی سراسر ایران به نسبت پارسال و همچنین متوسط ۵۲ ساله رشد «منفی» کاملا مشهودی داشته تا حدی که میزان بارندگی امسال به ۱۴۵ میلیمتر رسیده، حالآنکه پارسال ۳۰۲ میلیمتر بوده است.
گفتنی است که اعتراضات تابستان ۱۴۰۰ علیه بحران آب یکروز بلافاصله پس از برگزاری انتخابات نمایشی سیزدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی در خوزستان آغاز شد و به چندین استان گسترش یافت. استان خوزستان که زمانی پرآبترین استان کشور بود مدتهاست که با معضل کمآبی دست و پنجه نرم میکند. اعتراضات خوزستان خیلی زود به تهران، کرمانشاه، اصفهان، بوشهر، لرستان، کردستان، آذربایجان شرقی، خراسان شمالی و البرز رسید و معترضان با شلیک مستقیم گلوله مأموران امنیتی جمهوری اسلامی کشته و زخمی شده و شمار بسیاری از آنان بازداشت و زندانی شدند.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در این گزارش گفته بود، تنش سال آبی جاری به نسبت متوسط درازمدت ۵۲ ساله، با «۳۶درصد» کاهش بارندگی مواجه بوده است.
بیشترین کاهش در حوضههای آبریز مرزی شرق، شرق و قرهقوم و همچنین کمترین کاهش نیز مربوط به حوضههای آبریز دریاچه اورمیه و دریای کاسپین (خزر، مازندران) است.
این مرکز با نتیجهگیری در ارتباط با محتمل بودن «وقوع تنش آب شرب در مناطق مختلف کشور»، «برای مقابله» با آن» خواستار در دستور کار قرار دادن «راهکارهای موضوعه و برنامهریزیهای لازم» شده است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارش خود از اعتراضات آبی سالهای ۹۱، ۹۴، ۹۷ و ۹۹ نیز نام برده است.
تعرض به خط انتقال آب اصفهان به یزد به دفعات که مهمترین آن در سال ۱۳۹۱ اتفاق افتاد و به شکسته شدن خطوط لوله و آتشزدن ایستگاه پمپاژ منجر شد و سبب قطع آب در ۹ شهر بهرهمند از آب انتقالی در استان یزد به مدت دو هفته شد یکی از متعدد رویدادهای مربوط به کمبود آب در کشور بوده است.
این گزارش همچنین از مناقشه بین استانی سال ۹۴ میان کشاورزان استان فارس و انسداد رودخانه شاپور به سوی استان بوشهر به عنوان نمونهای دیگر از تنشهای آبی یاد کرده که موجب شد تا آب در بوشهر و برازجان به مدت ۱۰ روز جیرهبندی شود.
در نمونهی دیگری به نارضایتی در برخی از شهرها مانند آبادان، خرمشهر، برازجان، کازرون، بوشهر و برخی از شهرهای استان اصفهان در پی کمبود آب آشامیدنی در تابستان سال ۹۷ نیز در این گزارش اشاره شده است.
این نارضایتیها حاصل بارش حدود ۲۲.۴متر مکعب در ثانیهای این تابستان بوده که از جمعیت ۶۱.۶ میلیون نفری ایران، حدود ۳۴.۵ میلیون نفر به عبارتی معادل ۵۶ درصد از مردم با بحران کمآبی مواجه بودهاند.
این مرکز با اشاره به «کاهش بارشها» و «زیرساختهای نامناسب آب شرب» پیشبینی کرد که «به احتمال زیاد» شهرهای زیادی در پاییز سال ۱۴۰۰ نیز دچار تنش آبی خواهند شد.
در حوضه آبریز مرکزی «۱۰۴ شهر» شامل ۳۸درصد با تنش قرمز، حوضه خلیج فارس و دریای عمان با «۹۳ شهر» با بحران کمآبی دست و پنجه نرم میکنند.
این گزارش راهکار کمآبی استانهای ساحلی جنوبی را «شیرینسازی آب دریا» عنوان کرده است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی همچنین بروز تنشهای آبی در مناطق گرمسیر جنوبی را «به دلیل استفاده از آب برای خنکسازی و تعدیل هوا، علاوه بر مصرف شرب» موجب «طاقتفرسا» شدن شرایط زندگی و مضاعف کردن «فشار بر شبکه انرژی برق» عنوان کرده است.
با توجه به اینکه پیشبینی این مرکز درباره اعتراضات و تنشهای آبی در تابستان ۱۴۰۰ به وقوع پیوسته و مردم خوزستان و شهرهای مختلف به خیابانها ریخته و سرکوب شدند، حال باید منتظر بود تا در پاییز نیز بحران کمآبی که نه تنها کم نشده بلکه گسترش نیز یافته است، بار دیگر مردم را برای تأمین این مایه حیات به اعتراض وادارد.
«همه جای ایران سرای من است: … رژیم تبهکار از بنگاه های ویروسی خود برای شیوع کرونا و ایجاد موج ششم استفاده میکنه»
اعتراضات در پاییز امسال با سالگرد آبان خونین ۹۸ مساوی میشه لذا اعتراضات بیشتر از تابستان میشه؛ چند نکته را باید در نظر داشت. رژیم تبهکار از بنگاه های ویروسی خود برای شیوع کرونا و ایجاد موج ششم استفاده میکنه با هدف ایجاد خفقان پس از الآن تمهیدات لازم از جمله زدن چند ماسک روی هم حتی اونایی که واکسینه شدن و استفاده نکردن از بطری های آب معدنی در دست بسیجی ها و سپاهی ها که به مردم مناطق با تنش آبی مواجه هستن حفاظت کامل خود در برابر ماشین های آبپاش از این جمله تمهیدات هستند