مدیر نیروگاه سد زایندهرود هشدار داد: بطور قطع اگر ارتفاع آب سد زایندهرود حدود ۳ متر دیگر کاهش یابد، ناچار می‌شویم نیروگاه این سد را از مدار تولید خارج کنیم.
بابک محمدی مدیر نیروگاه سد زایندهرود امروز دوشنبه ۳ آبان‌ماه ۱۴۰۰ هشدار داد: بطور قطع اگر ارتفاع آب سد زایندهرود حدود ۳ متر دیگر کاهش یابد، ناچار می‌شویم نیروگاه برقابی این سد را از مدار تولید خارج کنیم.
به گفته‌ی او، نیروگاه سد زایندهرود روزانه حدود ۲۰ ساعت به میزان ۱۴۰ مگاوات تولید برق دارد که وارد شبکه سراسری برق می‌شود.
محمدی تأکید کرد، «تا زمانی که خروجی سد برای شرب باشد، نیروگاه سد زایندهرود نیز همچنان در مدار تولید است، مگر اینکه ارتفاع آب سد از میزان مشخصی پایین آید.»
آنگونه که مدیر نیروگاه سد زایندهرود از وضعیت کنونی این سد خبر داده، ارتفاع آب سد زایندهرود زیاد نیست، اما همچنان نیروگاه آن در مدار فعالیت می‌کند.
سد زایندهرود ظرفیت ذخیره‌سازی یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب را دارد ولی اکنون ظرفیت این آب به «۲۰۰ میلیون مترمکعب» کاهش پیدا کرده و آب آشامیدنی «۵ میلیون نفر» را تأمین می‌کند.
بر مبنای گزارش‌ها، روزانه ۲۵ مترمکعب بر ثانیه آب از خروجی سد برای نیروگاه زایندهرود و مصرف آب آشامیدنی اصفهان رها می‌شود که بر این اساس روزانه ۱۲ سانتی‌متر از ارتفاع آب و یک میلیون مترمکعب از حجم آب پشت سد در حال کاهش است.
این در حالیست که پارسال آب پشت سد زایندهرود «۵۴۰ میلیون مترمکعب» بوده و موجودی کنونی آب نشان از کاهش محسوس میزان حجم آب سد در مقایسه با سال قبل دارد.
بر اساس مصوبات جلسات با وزارت نیرو و استانداری اصفهان مقرر شده بود تا آب سد زایندهرود از ۲۰۰ میلیون مترمکعب کمتر نشود.
بهره‌برداری از سد زایندهرود به عنوان یکی از اصلی‌ترین سدهای مرکز کشور و تامین‌کننده آب آشامیدنی، محیط زیست، کشاورزی و صنعت در منطقه مرکزی ایران در سال ۱۳۴۹ با ظرفیت ۱.۴ میلیارد مترمکعب آغاز شد. این سد قوسی شکل در۱۱۰ کیلومتری غرب اصفهان در شهرستان چادگان قرار دارد.
کارشناسان محیط زیست معتقدند مسئولان امر کارکرد حیاتی زایندهرود را تا حد یک معبر و کانال آبرسانی کاهش داده و از آن فقط برای عبور آب کشاورزی استفاده می‌کنند و توجهی به آن به عنوان یک اکوسیستم زنده و حیات‌بخش نمی‌کنند.
حشمت‌الله انتخابی فعال محیط زیست استان اصفهان پیشتر نسبت به بحران آب زایندهرود گفته بود: «بیش از صدها گونه و میلیاردها زیستمند در انواع گونه‌های مختلف در این اکوسیستم زندگی می‌کنند، که زندگی آنها تابعی از جریان مستمر و دائمی آب در رودخانه است اما ما با بی‌احترامی به حیات این گونه‌های جانوری و قائل نشدن حق حیات برای خود زایندهرود، سبب تلفات و از بین رفتن میلیاردها زیستمند گیاهی و جانوری شده‌ایم.»
وی اضافه کرد: «حقابه‌داران زایندهرود را نباید تنها صنایع و کشاورزی و آب آشامیدنی تصور کرد زیرا علاوه بر میلیون‌ها انسانی که در شهرها و روستاهای مسیر زایندهرود زندگی و از آب آن به اشکال مختلف استفاده می‌کنند، میلیاردها زیستمند بزرگ و کوچک از آبزیان و کف‌زیان و پلانکتون‌ها تا پرنده و چرنده و انواع گیاهان حیات و مماتشان به جریان دائمی رودخانه وابسته است.»
این فعال محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: «قانونگزار با مصوبات قانونی، حقابه زیست محیطی رودخانه‌ها و تالاب‌ها را محترم شمرده اما سوء مدیریت و عدم تخصیص حقابه زیست‌محیطی به صورت مستمر و پایدار، وضعیت به گونه‌ای شده که پس از خشک شدن زایندهرود شاهد تلفات گسترده گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی هستیم.»
او از نحوه پرداخت حقابه‌ی زایندهرود نیز انتقاد کرده و گفته بود: «در سال آبی گذشته، از اول مهر ۹۸ تا پایان شهریور ۹۹، بیش از هزار و ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب از سد زایندهرود رهاسازی شد و در بستر رودخانه جریان یافت اگر فقط حدود ۱۰ درصد از این میزان یعنی ۱۷۶ میلیون مترمکعب (حقابه زیست محیطی این رودخانه) آن صرفه‌جویی می‌شد و به صورت مستمر و پایدار در رودخانه جریان پیدا می‌کرد الان شاهد خشک شدن رودخانه و داستان تلخ و غمبار از بین رفتن میلیاردها زیستمند نبودیم.»
رودخانه زایندهرود که پس از ماه‌ها جاری بودن و تامین نیاز بخش‌های مختلف و حیات و سرزندگی منطقه به تازگی دوباره خشک شده، با جان‌دادن میلیاردها موجود زنده در تراژدی بی‌آبی بزرگترین رودخانه مرکزی ایران صحنه‌ای غمبار و نگران‌کننده را رقم زده که نابخشودنی است و باید برای تداوم حیات آن تدابیر ویژه اندیشید.
در سال جاری، آب سد زایندهرود برای چندین‌بار در رودخانه رها شد و بر اساس تخصیص آب کشاورزی در آخرین نوبت آبیاری کشت بهاره جریان پیدا کرد ولی از بامداد روز جمعه ۲۸ شهریورماه خروجی سد به رود بسته شده و تا امروز زایندهرود خشک مانده است.
