وزیر امور اقتصادی و دارایی صبح امروز برای توضیح درباره وضعیت اقتصاد کشور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد. بر خلاف همه وعده‌هایی که ابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) و احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت سیزدهم درباره بهبود شرایط اقتصادی به مردم داده بودند در روزهای گذشته قیمت دلار وارد کانال ۲۸ هزار تومان و قیمت طلا وارد کانال ۱.۲ میلیون تومان شد. قیمت پراید هم از ۱۷۰ میلیون تومان عبور کرد.
احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی صبح امروز سه‌شنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۰ برای توضیح درباره مسائل اقتصادی کشور به مجلس شورای اسلامی رفت. احسان خاندوزی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که «بیش از یک دهه رشد اقتصادی نزدیک به صفر و تورم بی‌سابقه مزمن بنگاه‌ها را با چالش تأمین مالی تولید مواجه کرد.»
وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم توضیح نداد در صورتی که اقتصاد ایران بیش از ۱۰ سال با رشد منفی نزدیک به صفر روبرو بوده، چرا در دولت‌های پیشین و همچنین در دولت سیزدهم گزارش‌هایی از افزایش و بهبود رشد اقتصادی ارائه شده و او سکوت کرده است!
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی طی سخنانی درباره بازار بورس ایران گفت که بر اساس سیاست‌های دولت قبلی مردم به بازار بورس اعتماد کردند و ما شاهد این بودیم که تعداد سهامداران از چهار یا پنج میلیون به ۴۰ تا ۵۰ میلیون رسید که بسیاری از این سهامداران هم سهامداران خرد هستند.
رئیس مجلس شورای اسلامی افزود که «بسیاری از مردم سرمایه‌های خود را فروختند و پول آن را به این بازار آوردند و عده‌ای هم که سرمایه‌دار بودند سرمایه خود را به بازار آوردند و ما باید به همه این سهامداران که بخشی از آنها قشر محروم جامعه هستند، توجه کنیم.»
احسان خاندوزی نیز طی سخنانی مشکلات بازار بورس را به علت عملکرد دولت حسن روحانی دانست و گفت: «اقتصاد ایران در یکی از مهمترین نقطه‌های تحولی خود قرار دارد، بیش از یک دهه رشد اقتصادی نزدیک به صفر و تورم بی‌سابقه مزمن بخش عمده بنگاه‌های اقتصادی را با چالش تأمین مالی مواجه کرده است.»
وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم افزود که «بازار سرمایه با توجه به ماهیت خود می‌تواند و باید نقش بی‌بدیل برای غلبه بر همین چالش تأمین مالی تولید ایفا کند، متأسفانه سوء مدیریت مشهود دولت گذشته در بازار سرمایه که منجر به رشد بی‌منطق و حبابی شاخص بورس در نیمه اول سال ۱۳۹۹ و در پی آن کاهش ۴۵ درصدی شاخص در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ شد موجب زیان و بلکه ناراحتی و خشم بخش مهمی از سهامداران خرد و تازه وارد به این بازار بود که جمعیت بالایی را هم شامل می‌شد فراهم کرد.»
این سخنان در حالی مطرح شده که در سه ماه گذشته نیز که او به عنوان وزیر اقتصاد در این دولت فعالیت می‌کند، وضعیت بازار بورس به شدت ناپایدار بوده است. در حالی که احسان خاندوزی هفته نخست آبان مدعی شده بود که «تأمین مخارج مهرماه دولت بدون هیچ انتشار اوراق بدهی جدید» شد اما فعالان بازار سرمایه انتشار اوراق را در ریزش‌های اخیر بورس بی‌تاثیر نمی‌دانند.
گزارش منتشر شده از سوی سازمان بورس نیز نشان می‌دهد تعداد مانده اوراق بدهی دولتی از ۱۳۲ فقره در شهریور به ۱۳۴ فقره در مهرماه رسیده. همچنین طبق این آمارها، ارزش اوراق منتشر شده در شهریور بیش از ۶۵هزار میلیارد تومان و در مهرماه این رقم ۳۱ هزار میلیارد تومان بوده است.
فعالان بازار سرمایه با استناد به آمارهای این دو نمودار معتقدند برخلاف ادعای دولت، اتفاقا در مهرماه امسال نیز اوراق بدهی دولتی منتشر شده است.
احسان خاندوزی امروز نیز ادعای بی‌اساس درباره عدم سوء استفاده دولت رئیسی از بازار بورس را مطرح کرده و گفته که «دولت برای جبران کسری بودجه سال ۱۴۰۰ کشور، بازار سرمایه را تحت فشار مضاعف قرار نخواهد داد.»
در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی پس از ارائه گزارش احسان خاندوزی درباره شرایط بازار بورس و برنامه‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و همکار پیشین احسان خاندوزی در مجلس نیز در سخنانی مواضع احسان خاندوزی را تأیید کرد و هیچ اشاره و انتقادی به هدایت بازار بورس در سه ماه گذشته و اُفت و خیزهای بازار سرمایه نداشت.
پورابراهیمی گفت که «امروز با صراحت اعلام می‌کنم وضعیت بازار سرمایه از طریق فضای مجازی و شبکه‌های مجازی مدیریت می‌شود، دستکاری در قیمت یکی از موضوعات مهم ما است که باید از طریق بازار بورس جلوی آن گرفته شود. امروز شبکه‌های مجازی و صفحات شخصی در تصمیم‌گیری‌های مردم تأثیرگذار هستند، حوزه نظارتی در این میان در کجا قرار گرفته است؟»
او بدون اینکه سیاست‌های اقتصادی ماه‌های گذشته از سوی احسان خاندوزی را نقد کند، دولت پیشین را نشانه گرفت و گفت: «قیمت‌گذاری دستوری موجب ایجاد رانت و فساد در کشور شده است بخشی از سرریز این رانت و فساد در بازار سرمایه خود را نشان می‌دهد. در بسیاری از حوزه‌ها این شرایط و تصمیمات عملاً ذینفعان که مردم هستند را تحت تأثیر قرار داده است.»
شیوه حمایت محمدرضا پورابراهیمی از احسان خاندوزی با واکنش شدید محمدجواد کریمی قدوسی نماینده مردم مشهد روبرو شد و او ضمن داد و فریاد به سمت تریبون مجلس شورای اسلامی رفت و با فریاد خطاب به محمدرضا پورابراهیمی گفت: «۷ سال است این حرف‌ها را می‌زنید، آقای وزیر هم با شما هماهنگ است و وضعیت بورس هم همین است.»
کاظم دلخوش دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی نیز گفت که «اقتصاد و بورس عشقی اداره می‌شود!»
کاظم دلخوش که از اعضای حزب «عدالت و توسعه» و از طرفداران روحانی دولت است، افزوده که «وزیر امور اقتصاد و دارایی باید مشخص کند چه کسی این حوزه‌ها را اداره می‌کند؛ چرا که نه تنها بازار سرمایه، بلکه سایر بازارها نیز نابسامان است.»
غنی نظری خانقاه نماینده خلخال در مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از سیاست‌های دولت درباره بورس به وزیر اقتصاد ایران گفت: «سرمایه مردم در بازار سرمایه دود شد و شما هم مثل ما تماشاگر هستید.»
غنی نظری خانقاه افزود «اینکه شما برای فرار از مسئولیت عنوان می‌کنید که اظهار نظر نمایندگان مجلس و برخی متخصصین باعث ریزش بورس می‌شود درست نیست. این چه بورسی است که با یک اظهار نظر جابجا می‌شود و نوسان پیدا می‌کند؟»
مجتبی رضاخواه نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در جریان گزارش وزیر اقتصاد درباره بورس گفت: «سال گذشته دولت خبط بسیار بزرگی کرد و مردم را حتا آنهایی که آموزش کافی برای استفاده از بورس ندیده بودند، تشویق و ترغیب برای حضور در این بازار کرد بعد از آن شاهد نزول بسیار بزرگ بورس بودیم.»
مجتبی رضاخواه در بخش دیگری از سخنانش گفت که «آقای خاندوزی اشاره داشت که باید ریل‌گذاری اصلاح شود. سوال این است که اگر این اتفاق رخ ندهد باید مردم تاوان اصلاح ریل‌گذاری را بدهند؟»
او بازار بورس را بازاری پرنوسان خواند و گفت: «هر وقت قیمت ارز بالا می‌رود بازار بورس هم صعودی می‌شود. برنامه دولت برای جبران اتفاقات سال گذشته چیست؟ انشاءالله که دولت فعلی به دنبال تثبیت نرخ ارز است!»
اینهمه در حالیست که از یکسو نه تنها دولت روحانی بلکه علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی از مشوقان مردم برای به کار انداختن سرمایه‌های خود در بازار بورس بودند و از سوی دیگر اکنون نیز دولت رئیسی و احسان خاندوزی وزیر اقتصادش هیچ برنامه روشن و مشخصی برای مدیریت اقتصاد کشور ندارند! احسان خاندوزی در سخنانی کلی گفت که «جلسات مشترک در مورد سیاست‌های پولی و مالی کشور بین وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در حال برگزاری است و در این راستا ما پیشنهاد تشکیل یک کارگروه مشترک بین این دو نهاد را به منظور تدوین سیاست‌های مالی و پولی کشور در ماه های آینده و سال ۱۴۰۱ مطرح کرده‌ایم که ماحصل آن جهت تصویب، تقدیم شورای پول و اعتبار خواهد شد.»
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود که اثرات همکاری وزارت اقتصاد دولت سیزدهم و بانک مرکزی در ماه‌های آینده و در شیوه بودجه‌نویسی سال ۱۴۰۱ دیده خواهد شد.
