با وجود آنکه دولت رئیسی (قاضی مرگ) از ارائه قیمت کالاهای اساسی از جمله مواد خوراکی خبر داده، قیمت این مواد در بازار ایران همچنان در حال افزایش است.
ستاد اقتصادی دولت سیزدهم طی روزهای پیش تصمیم گرفت با اعلام «دستوری» قیمت اقلام اساسی از جمله مواد خوراکی از «گرانفروشی» و «سوداگری» در بازار مواد خوراکی جلوگیری کند. بر اساس تحلیل دولت، افزایش قیمت اقلام خوراکی به دلیل «احتکار» و «گرانفروشی» از سوی واسطهها و فروشندگان است و در نتیجه با انتشار فهرستی از کالاها و دستور دادن میخواهد مشکل گرانی را حل کند.
این اقدام دولت اما به معنای «پاک کردن صورت مسئله» در زمینه مشکلات تولید و واردات مواد اولیه است و عوامل اقتصادی موثر بر افزایش قیمت مواد خوراکی همچنان پا برجاست و گرانیها نیز ادامه دارد.
در این میان، قیمت برنج ایرانی باز افزایش یافته. بر اساس گزارشها قیمت برنج ایرانی در بازار به کیلویی ۷۰ هزار تومان رسیده است.
حجت براتعلی مدیرکل هماهنگی توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران از افزایش ۲۴ درصدی واردات برنج نسبت به سال گذشته خبر داده و نوشته که کاهش عرضه برنج داخلی سبب رشد قیمت این محصول شد.
این در حالیست که تولید و عرضهی برنج داخلی به بازار نیز به دلیل خشکسالی کمتر شده و قیمت برنج ایرانی نیز به همین دلیل افزایش یافته است.
خبرگزاری ایسنا نیز در گزارشی بر اساس مقایسه قیمت کالاهای اساسی در شهریور امسال نسبت به ماه فروردین اعلام کرده که که قیمت انواع برنج، شکر و گوشت در نیمه اول امسال بین ۲.۷ تا ۲۷ درصد افزایش داشته است.
بر اساس این گزارش قیمت هر کیلو برنج پاکستانی، تایلندی، طارم اعلا و هاشمی درجه یک در شهریور امسال به ترتیب ۷.۴، ۱۲.۱، ۲۵.۷ و ۲۷ درصد نسبت به فروردین افزایش داشته و به حدود ۲۶ هزار و ۳۰۰، ۱۶ هزار تومان، ۴۳ هزار و ۸۰۰ و ۴۲ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده است.
در بین انواع برنج، گوشت و شکر، بیشترین افزایش قیمت در شهریور نسبت به فروردین بعد از دو نوع برنج ایرانی، مربوط به شکر است که قیمت آن ۲۱ درصد افزایشیافته است؛ بطوری که قیمت هر کیلوگرم شکر سفید از حدود ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان در فروردین به ۱۴ هزار تومان در شهریور امسال رسید. قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ تازه نیز در شهریورماه با افزایش ۱۰.۷ درصدی به بیش از ۲۷ هزار تومان رسیده. قیمت این محصول در فروردین امسال حدود ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومان بود. اما گزارشهای غیررسمی از افزایش این دو قیمت رسمی به حدود ۱۹ و ۳۱ هزار تومان خبر میدهند. قیمت هر کیلو گوشت گوساله و گوسفندی با ۱۷.۹ و ۲.۷ درصد افزایش در شهریور امسال به حدود ۱۲۹ و ۱۳۴ هزار تومان رسیده است.
وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز پیش از این در گزارشی اعلام کرده بود که ۷۹درصد از اقلام منتخب قیمتی «فراتر از حد بحرانی قیمتها» دارند.
این اقلام شامل برنج ایرانی و خارجی درجه یک، مرغ، شیر، ماست، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخممرغ، کره، روغن مایع، موز، سیب، پرتقال، خیار، سیبزمینی، لوبیا چیتی، عدس، قند، شکر و چای خارجی بستهای هستند.
چنانکه حجت براتعلی مدیرکل هماهنگی توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران توضیح داده در کنار افزایش شدید قیمت اقلام وارداتی چون برنج، سیاستهای اقتصادی در زمینه تولید داخلی نیز عرضه محصولات داخلی را با بحران روبرو کرده است. مواد غذایی تولید داخل مانند برنج، شکر، روغن، لبنیات، گوشت و مرغ هم همگی با افزایش قیمت روبرو شدهاند.
بررسی آمار دام در ایران نیز نشان میدهد وضعیت کشتار دامها در تابستان ۱۴۰۰ به بالاترین سطح خود در شش سال اخیر رسیده. این در حالیست که در روزهای اخیر با وجود افزایش عرضه، قیمت گوشت افزایش پیدا کرده است.
اصلیترین دلیل کشتار بیحساب دامهای کشور به ویژه دام مولد به این دلیل است که نگهداری آنها به صرفه نیست! به این ترتیب در فصلها سالهای آینده مشکل کمبود دام زنده نیز بر مشکلات اضافه خواهد شد. همچنین تولید شیر و همه محصولات دامپروری نیز با کمبود روبرو خواهد شد.
کارشناسان معتقدند تداوم شرایط کنونی به امنیت غذایی از جمله در مصرف شیر و مواد لبنی آسیب وارد خواهد آورد.
از میان پدیده هائی که در دوران نیکویاد پهلوی در ساختاره اجتماعی-اقتصادی ایران ما جایگزین گردید, و ناجمهوری فقاهتی آخوندها بی لیاقت تر از آنست که یا از آن بهره ور گردد یا در صورت نیاز نسبت به ترمیم یا جایگزینی آن اقدام کند, همین ماجرای قیمت گذاری دولتی میباشد. آریامهر که بنابر شواهد تاریخی تمایل شدیدی به الگوی اقتصادی موسوم به سوسیالیسم اسکاندیناوی داشت شدیدا طرفدار کنترل دولتی قیمتها بود؛ میخکوب بودن بهای خودکار بیک در طول چند دهه, یا تساوی قیمت یک بطری پپسی کولا در سراسر کشور از نمونه های معروف, پیش پاافتاده و بارز آن سیاستست که کارشناسان ازمابهتر در مدح و ذم آن بسیار گفته و نگاشته اند.