۲۳ اکتبر، تالارِ باشکوه رویال فستیوال، میعادگاهِ شیفتگان موسیقی کلاسیک درلندن، به موسیقی فرانسه اختصاص داشت. ارکستر فیلارمونیک لندن به رهبری تییری فیشر، آثاری از موسیقی کلاسیک سده‌های نوزده و بیستم فرانسه را اجرا کرد.
تییری فیشر۵۸ ساله که در ژنو، یعنی در بخش فرانسوی زبان سوئیس، بزرگ شده است انتخاب مناسبی برای رهبری یکی از معتبرترین ارکسترهای انگلستان در اجرای آثار فرانسوی بود.
سمفونی در می‌ماژور از ژرژ بیزه آهنگساز اپرت مشهور «کارمِن»، کنسرتو پیانو در لا ماژور از موریس راول آهنگساز قطعه معروف «بولرو» و سمفونی شماره ۳ معروف به سمفونی ارگ از کامیل سن سانس آهنگساز قطعات معروفی چون «رقص ارواح» و «کارناوال حیوانات» در این برنامه اجرا شدند.
ژرژ بیژه(۱۸۷۵-۱۸۳۸) کار روی سمفونیِ می‌ماژور خود را که پایان نامۀ تحصیلی‌اش در کنسرواتوار پاریس بود، در ۱۷ سالگی آغاز و به پایان رساند. این اثر، طلیعۀ نبوغِ آفریندۀ اپرای معروف “کارمن” است که مملو از ابتکارهای ملودیک، ارکستراسیون‌های زیبا و رنگارنگ و انکشاف‌های تماتیک است. ناگفته نماند بیزه جوان در این سمفونیِ تحت تاثیر فلیکس مندلسون، بخصوص اثرمعروفِ او، تئاتر موزیکال «رویای شب نیمۀ تابستان» است و نوعی سبکبالی مشابه در موسیقی بیزه در این سمفونی نیز موج می‌زند. سمفونی می‌ماژور در طول عمر کوتاه ۳۷ سالۀ بیزه شانس اجرا پیدا نکرد. آهنگساز تنها از بخش‌هایی از آن در کارهای دیگرش استفاده کرد. به این ترتیب، این قطعه از میان آثار او ناشناس باقی ماند تا اینکه حدود ۸۰ سال بعد در سال ۱۹۳۳ در گوشه‌ای از کتابخانۀ کنسرواتوار پاریس پیدا شد و دو سال بعد ازآن هم در بازیل سوئیس برای نخستین بار اجرا گردید. این سمفونی مدخل مناسب و دلپذیری برای ورود به برنامۀ آن شب بود.
موریس راول (۱۹۳۷-۱۸۷۵) پس از کلود دبوسی، چهرۀ شاخص امپرسیونیسم در موسیقی فرانسه است. او از دو آهنگساز دیگرِ برنامۀ آن شب، ازنظر زمانی به ما نزدیک‌تراست. او آهنگسازی نوجو و مبتکر بود. راول این کنسرتو پیانوی خود را در فاصلۀ سال‌های ۱۹۲۹ و ۱۹۳۱ ساخت. در این اثر، او تحت تاثیر نغمه‌های «جاز» و «بلوز» سیاه‌پوستان آمریکاست زیرا طی اقامت خویش در سال ۱۹۲۸ درآمریکا به این نوع موسیقی علاقه پیدا کرد. بنجامین گرونر، پیانیست جوان و توانای بریتانیایی در تفسیر و نحوۀ اجرای این اثر رگه‌های موسیقی سیاه‌پوستان آمریکایی را برجسته نمود.
واما نقطۀ اوج برنامۀ آن شب سمفونی شمارۀ ۳ کامیل سن سانس (۱۹۲۱-۱۸۳۵) آهنگساز، نوازندۀ ارگ، رهبر و پیانیست مشهور رمانتیک فرانسوی بود. مشهورترین آثار سن سانس عبارتند از: کاپریچیو (۱۸۶۳)، کنسرتو پیانو شمارۀ دو (۱۸۶۸)، اولین کنسرتو برای ویولنسل (۱۸۷۲)، رقص ارواح (۱۸۷۴)، اپرای سامسون و دلیله (۱۸۷۷)، کنسرتو شماره ۳ برای ویولن (۱۸۸۰)، سمفونی شمارۀ سه (۱۸۸۶) معروف به سمفونی ارگ و شاید یکی از شناخته شده ترین قطغت دنیای موسیقی یعنی کارناوال حیوانات (۱۸۸۷).
سن سانس با وجود اینکه بخش اعظم زندگی هنری خود را در دورۀ موسیقی رمانتیک گذرانده اما آهنگسازی چندان احساساتی به نظر نمی‌رسد. موسیقی سن سانس در ذهن شنونده مفاهیمی مانند اقتدار، استواری، استقامت، نظم، جدیت، و تصاویری مانند قله‌های رفیع، شاهکارهای با شکوه معماری و محاسبات دقیق ریاضی تداعی می‌کند. چنین مفاهیم و تصاویری در موومان آخر سمفونی شمارۀ سوم، به خوبی تجسم یافته‌اند. از بدو ورود به این موومان، صدای پُر حجم ارکستر در هم تنیده با نوای با شکوه ارگ، بنای ایستادن دراوج گرفتن و رسیدن به قلۀ‌های رفیع را ندارند. نوای موسیقی بسان تندبادهای قوی و مواج در فضا می‌پیچید، شنونده را به شدت به وجد می‌آورد تا حدی که او را از نفس می‌اندازند. موسیقی سن سانس در این جا ستایشگر اراده و توان انسان برای درنوردیدن مرزها و ستایشگرِ تلاش بی وفقۀ او برای پیشرفت و فتح قله‌هاست. در فراسوی مرزها و به دنبال تسخیر قله‌ها، آنجا نیز موسیقی سن سانس آرام و قرار نمی‌گیرد. موسیقی سن سانس در این اثر تبلور باور راسخ و اتکای انسان به نیروی خود در رسیدن به موفقیت‌های پی در پی است.
قدرت شگرف و سحرآمیز این سمفونی بخصوص در موومان آخر شنونده را حتی از رادیو و یا با سی دی مجذوب و تحت تاثیر قرارمی‌دهد، چه برسد به اجرایِ زندۀ آن. بدون شک حضور داشتن در اجرای زندۀ قدرت تاثیرگذاری موسیقی را بسی زیاد می‌کند. اجرای آن شب به رهبری تییری فیشر تماشاگران را به وجد آورد و با کف زدن‌های ممتد ارکستر را تشویق کردند.
ماه نوامبر با موسیقی کلاسیک در لندن
اول نوامبر ارکستر فیلارمونیا به رهبری اسا- پکا سالُننِ از کشور فنلاند، قطعه کاپریچ برای ارکستر، اثر ریچارد دوبگنان (اولین اجرای این اثر درانگستان) و کنسرتو ویولن از یوهانس برامس را با تک‌نوازی ویولن آرابلا شتاین باخر، و سمفونی شمارۀ ۵ سیبلیوس را اجرا خواهند کرد.
دوم نوامبر در تالار رویال فستیوال، تک‌نوازی ارگ توسط تتیری اسکایش با آثاری از یوهان سباستیان باخ و ویر و جه‌هان آلن و پرلودهای فرانتس لیست.
روز سوم نوامبر تک‌نوازی پیانو با هنرنمایی نیکلای دمیدنکو و اجرای آثاری از برامس، واریاسیون‌های بر اساس تمی از روبرت شومان و سوناتِ شماره ۲، و از پروکفیف سوناتِ شماره ۲٫
روز ۴ نوامبر ارکستر فیلارمونیک لندن به رهبری یوکا- پکا ساراسته و هنرنمایی نواختن پیانو توسط پُل لوئیس کنسرتو پیانو شماره ۳ بتهوون و سمفونی شمارۀ ۵ مالر را اجرا خواهد کرد.
۵ نوامبر ارکستر فیلارمونیا در سری موسیقی مجلسی خود، به رهبری و تک‌نوازی پیانو توسط ولادیمیر آشکنازی، موسیقیدان برجستۀ بین‌المللی، اثاری از هکتور برلیوز، کارناوال رومی، کنسرتو پیانوهای اول و دومِ فردریک شوپن و سمفونی دوم سرگیی راخمانینف را اجرا خواهند کرد. جالب است بدانید که شماری از نوازندگان ارکستر فیلارمونیا ساعت ۶ بعدا از ظهر یعنی تنها ۹۰ دقیقه قبل از برنامۀ اصلی به رایگان موسیقی مجلسی برای علاقمندان اجرا خواهند کرد.
۶ نوامبر برنامه‌ای زیر عنوان «جادوی مکزیک» توسط ارکستر فیلارمونیک لندن با رهبری آلوندا دولا پارا که یک رهبر زن موسیقی از مکزیک است، اجرا خواهد شد.
همان شب در سالن میدان سنت جان اسمیت کنسرت موسیقی مجلسی توسط ویکتوریا میولاوا نوازنده ویولن و کاتیا لابک نوازنده پیانو، با آثاری از موتزارت، شومان، تاکامیتسو و موریس راول خواهد بود.
ارکستر عصر روشنگری که یکی از ارکسترهای معتبر انگلستان است و در اجرای موسیقی دورۀ باروک و کلاسیسیسم تخصص دارد در تاریخ ۱۰ نوامبر برنامه‌ای شامل دو اثر از فلیکس مندلسون و یک اثر از روبرت شومان خواهد داشت. «اورتور هیبریدیس» و سمفونی سوم از مندلسون که هر دو ارمغان و متاثر از اقامت آهنگساز دراسکاتلند هستند و نیز کنسرتو پیانوی شومان، قطعاتِ آن شب را تشکیل خواهد داد.
در ماه نوامبر مجددا یک شب به موسیقی قطعات محبوبِ فرانسوی اختصاص یافته است. اثری از گابریل فوره، کنسرتو ویولن شماره دو از مگنوس لیندبرگ، و از موریس راول قطعه‌ای به نام «والسِ اشرافی و سانتی مانتال» و از کلود دبوسی قطعۀ معروفِ «دریا» اجرا خواهد شد.
روز ۱۲ نوامبر به موسیقیِ مدرن امروز اختصاص دارد. در این برنامۀ رایگان، با اجرای آثاری از آهنگسازبریتانیایی جولیان اندرسون، این موسقیدان به حاضران معرفی خواهد شد. این برنامه توسط نوازندگان ارکستر فیلارمونیا به رهبری آنتونی هرموس اجرا خواهد شد. این نوع برنامه‌هایِ رایگان فلسفه‌ای خاص دارد که امیدوار هستیم در ماه آینده بتوانیم اطلاعات بیشتری در مورد این نوع کنسرت‌های رایگان در اختیار خوانندگان قرار دهیم.
عصر همان روز ارکستر فیلارمونیا تحت رهبری «جوراج والکوها» برنامه‌ای شامل یکی از اورتورهای وبر، کنسرتو ویولن مندلسون و سمفونی شماره ۳- که در ابتدا بتهوون آن را «قهرمان» نام‌گذاری کرده بود ولی با آغاز دیکتاتور ناپلئون با عصبانیت این عنوان را ازروی اثر خود برداشت- اجرا خواهد کرد.
اما ۱۹ نوامبر فرصت خوبی است برای دیدن پاوو یاروی رهبر افسانه‌ای ارکستر در حین کار. این موسیقیدان برجسته، ارکستر فیلارمونیا را در اجرای سمفونی شمارۀ ۱۰۰ هایدن و کنسرتو فلوتِ کارل آگوست نیلسون، آهگنسازدانمارکی رهبری خواهد کرد.
۲۲ نوامبر کوارتت اورشلیم که گروهی است اسرائیلی که سبک کار آن سرزندگی و دقت درخشان فنی را یک جا دارد به اجرای آثار مجلسی یعنی کوراتت‌های زهی هایدن، بارتوک و دورژاک خواهد پرداخت.
۲۴ نوامبر ارکستر «عصر روشنگری» شبی را به موسیقی دوران باروک و آثاری از یوهان سباستین باخ، آنتونیو ویوالدی و گئورگ فیلیپ تلمان اختصاص داده است. این برنامه با مدیریت ویولنیست راشل پودگر تدارک دیده و اجرا خواهد شد. یکی از آثار معروفی که در این برنامه اجرا خواهد شد کنسرتو ویولن شماره ۲ از باخ است.
۲۵ نوامبر ارکستر فیلارمونیک لندن به رهبری آندره اروزکو- استرادا آثاری از دورژاک، کنسرتو ویولنسل، و سمفونی شمارۀ یک گوستاو مالر را اجرا خواهد کرد.
۲۶ نوامبر ارکستر فیلارمونیا مجدداً به رهبری اسا- پکا سالُنن و هنرنمایی پیانیستِ جوان و پرانرژی و محبوب چینی لانگ لانگ با اجرای کنسرتو پیانوی ادوارد گریک نروژی و تئاتر موزیکال «پیر گنت» او روی صحنه خواهد رفت.
ارکستر فیلارمونیک لندن با رهبری سوزانا ماآلکی و تک‌نوازی بئاتریس رانا با آثاری از لیادف مانند «از جهنم»، کنسرتوی شمارۀ دو پروکفیف و سمفونی شماره یک سیبلیوس روی صحنه خواهد رفت.
این برنامه‌ها در عین حال نشان می‌دهد که رهبری ارکستر که تا چندی پیش یک قلمرو مردانه به شمار می‌رفت، سا‌ل‌هاست که زنان را نیز به خود جلب کرده است و رهبران زن در بهترین ارکسترهای جهان کنسرت‌های مختلف را رهبری می‌کنند.
