این گزارش خبرگزاری رویترز روز ۵ ژوئیه ۲۰۱۵ (۱۴ تیرماه ۱۳۹۴) در کشاکش مذاکرات اتمی وین در نخستین دولت حسن روحانی (دولت یازدهم) با دومین دولت باراک اوباما منتشر شد. کیهان لندن آن را همانزمان ترجمه و منتشر کرد. اکنون با توجه به اینکه با گذشت بیش از بیست سال، مردم ایران و کشورهای منطقه و دنیا همچنان درگیر برنامه اتمی و مذاکرات مربوطه هستند، بازنشر آن خالی از لطف نیست.
همانزمان هم بسیاری از خبرنگاران که از این ماجرا خسته شده بودند از این شکایت داشتند که تا کی یک موضوع را با کلمات و جملات متفاوت به خورد مخاطبان بدهند! اگرچه اکنون برخی قضیه مذاکرات جدید را به گردن دولت ترامپ میاندازند که در ماه مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شد، اما واقعیت این است که این کار فقط آنچه را که پس از پایان مهلتهای مفاد برجام و خیز برداشتن دوباره جمهوری اسلامی به سوی برنامههای اتمی و تسلیحاتی پیش میآمد، چند سالی جلو انداخت. آنهم تازه اگر در این مدت برنامههای خود را مخفیانه پیش نمیبرد چنانکه در همان دو سه سال حیات برجام نیز به اعتراف مقامات خود جمهوری اسلامی ادامه یافت!
*****
خبرگزاری رویترز از چشماندازی متفاوت به برگزاری گفتگوهای هستهای نگاه کرده است. چشماندازی که در آن حاشیههای ماراتن گفتگوها را نشانه گرفته نه خود آن را.
در این گزارش هم به نقل از مدیر یک روسپیخانه از رونق گرفتن کسب و کار آنها همزمان با برگزاری گفتگوهای بین ایران و قدرتهای جهانی گفته شده و هم از گرمای هوا و توزیع بستنی رایگان بین خبرنگاران و فیلمبرداران.
هر کسی که میگوید همهاش کار است و هیچ سرگرمی برای انبوهی از دیپلماتها، مقامات، ماموران امنیتی، تحلیلگران و گزارشگران وجود ندارد- کسانی که به وین رفتهاند و به نحوی درگیر گفتگوهای هستهای ایران و قدرتهای جهانی هستند- کاملا در اشتباه است. همانطور که مدیر یکی از روسپیخانههای این شهر میگوید زمانی که وین میزبان مذاکرات هستهای است کسب و کار آنها هم رونق میگیرد.
او البته حاضر نشد اسمی از پر و پاقرصترین مشتریان خود ببرد اما به صورت شفاف گفت هر چه گفتگوهای هستهای طولانیتر شود بازار کسب و کار آنها بهتر است.
روسپیگری در اتریش قانونی است. بطوری که یکی از کلوپهای شبانه اتریش ماه گذشته اعلام کرد این کلوپ در اعتراض به نرخ مالیات تنبیهی به مشتریان خود خدمات رایگان ارائه میکند.
برخی روزنامهنگاران هم از اینکه وین میزبان گفتگوهای هستهای است خوشحال هستند. زمانی که آخرین دور گفتگوها در سوییس یکی از کشورهای گران جهان و در لوزان برگزار شد یکی از خبرنگاران ایرانی گلایه داشت که برای تامین هزینه یک نفر همراه آن هم برای مدتی کوتاه با مشکلات زیادی مواجه شده است.
داستان مرد سوم؟!
هتل کوبورگ وین کاخی متعلق به قرن نوزدهم میزبان بیشترین دور مذاکرات هستهای ایران و گروه پنج بعلاوه یک بوده است. گفتگوهایی که از ماه فوریه سال ۲۰۱۴ کلید خورده است.
در همه این مدت شایعاتی درباره محل گفتگوها دهن به دهن شده و آن اینکه این هتل شبکهای از تونلهای زیرزمینی دارد که به روسپیخانهها و موسسات تفریحی شهرهای دیگر متصل است.
یک دیپلمات غربی میگوید این میتواند فقط داستانی باشد که پیرامون این گفتگوها شکل گرفته. داستانی که از فیلم «مرد سوم» کارول رید در سال ۱۹۴۹ با بازیگری اورسن ولز الهام گرفته است. فیلمی که صحنههای متوالی از آن در سیستم فاضلاب شهر وین فیلمبرداری شده است.
برخی مذاکره کنندگان فعالیتهای متفاوتی را برای اوقات فراغت خود انتخاب میکنند. یک نفر ترجیح میدهد یک روز بجای چانهزنی بر سرمیز مذاکرات هستهای به خود استراحت بدهد و عرض رودخانه دانوب را که ۷۰ کیلومتر است دوچرخهسواری کند.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در یکی از این برنامههای دوچرخهسواری بود که به دلیل افتادن از دوچرخه راهی بیمارستان شد و هم اکنون با عصای زیر بغل در مذاکرات حاضر میشود. برخی دیپلماتها هم از رفتن به استخرهای عمومی لذت میبرند.
حالا پس از دو سال گفتگو کاملا مشهود است که تحمل اعضای تیمهای مذاکرهکننده کم شده و حوصلهشان دیگر سر رفته است. یکی ار دیپلماتها میگوید که این گفتگوها به یک دغدغه دائم تبدیل شده است و من علاقه دارم کاری متفاوت انجام دهم.
مثال ساده این تکرار صرف غذاست. خوردن غذای مشابه در یک هتل هر چقدر هم که آن هتل لوکس باشد پس از ده روز خسته کننده میشود و به همین دلیل است که هیات ایرانی تصمیم گرفت غذای خود را از یک رستوران ایرانی سفارش دهد.
توجه، توجه، بستنی!
آنطور که پیشتر اعلام شده بود قرار بود مذاکرات هستهای تا سیام ژوئن ادامه داشته باشد. یک روز پیش از پایان مهلت اعلام شده بود که عضو یکی از هیاتهای مذاکره کننده با اشارهای به فیلم «روز دوم ماه فوریه Groundhog Day» به طنز گفت که گفتگوها ادامه خواهد داشت. فیلم «روز دوم ماه فوریه» با شرکت بیل مورای فیلمی است محصول سال ۱۹۹۳ که در آن یک روز مشخص برای مرد نقش اول فیلم مدام تکرار میشود. مذاکرات هستهای هم برای یک هفته دیگر تمدید شد.
با تمدید گفتگوها صندلیهای تاشو مغازههای اطراف به سرعت فروش رفتند. صندلیهایی که به وسیلهای ضروری برای خبرنگارانی تبدیل شده که بیرون هتل کوبورگ در انتظار بسر میبرند.
دمای هوا هم برای خود معضلی است. تعداد بسیاری از اعضای تیمهای فیلمبرداری و عکاسی تلویزیونی و تعداد کمی از خبرنگاران پوشیدن تیشرت را در این دمای هوا به کت و شلوار رسمی ترجیح میدهند. وزارت امورخارجه اتریش هم تصمیم به توزیع بستنی رایگان در میان تیمهای خبری گرفته و به این ترتیب حداقل روزی یکبار چرخهای حامل بستنی به کمپهای خبرنگاران میروند.
شما دیوانه هستید!
با همه این دردسرها و شرایط مشخص نیست که خبرنگاران بتوانند در نهایت گزارشهای روزانهشان را تحویل بدهند. یکی از خبرنگاران فرانسوی میگوید: من دیگر واژه تازهای پیدا نمیکنم. نهایت تلاشم را انجام دادم تا گزارش امروزم را بنویسم. آخر چقدر شما میتوانید با زبان و بیان متفاوت تکرار کنید که اندکی تا توافق نهایی باقی مانده است؟!
به نظر میرسد برای روزنامهنگار ایتالیایی دمای هوای ۴۰ درجه زیادی گرم است. او پشت خط تلفن خطاب به سردبیرش فریاد میزند شما دیوانه هستید! ابله، ابله، ابله! و سپس تلفن را قطع میکند.
یکی از خبرنگاران محلی به وزیر امور خارجه اتریش توضیح داد که استقرار خبرنگاران در چادری تنگ و کوچک و در این دمای هوا ممکن است منجر به آن شود که آنها خبرهای خوبی از مهماننوازی اتریشیها مخابره نکنند. سباستین کورتس وزیر امور خارجه ۲۸ ساله اتریش هم این هشدار را جدی گرفت و خبرنگاران خارجی را به صرف صبحانه در روز یکشنبه در وزارت امور خارجه این کشور دعوت کرد.
خبرنگاران ایرانی هم آمده بودند هرچند که برخی از آنها روزهدار بودند. جالب اینجاست چندتا از آنها در آن روز خود را شانه به شانه خبرنگاران اسراییلی یافتند که قصد گرفتن «سِلفی» با وزیر امور خارجه اتریش را داشتند.
*منبع: خبرگزاری رویترز
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن
*این ترجمه نخستین بار ۱۶ تیرماه ۱۳۹۴ در کیهان لندن منتشر شد.