رئیس اتاق بازرگانى ایران و کویت مىگوید: به دلیل خوددارى دولت کویت از صدور ویزا براى تجار ایرانى، رابطه بازرگانى بین دو کشور به شدت کاهش یافته است.
هانی فیصلی رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت گفته که «کویتیها متاسفانه مدتی است که به تجار ما ویزا نمیدهند و امکان برای تجار جدید برای کار کردن در این کشور فراهم نیست. اگر کسی هم با کویت کار میکند کسانی هستند که از قبل آنجا بودهاند.»
هانی فیصلی در مورد آخرین وضعیت تجاری ایران و کویت توضیح داده که «تجارت ما با کویت نسبت به سابق بسیار کم شده است، یکی از علل این موضوع مسئله شیوع کرونا است. موضوع مورد اهمیت دیگر در این مسئله عدم امکان ورود تجار جدید به بازار کویت است. کویتیها متاسفانه مدتی است که به تجار جدید ما ویزا نمیدهند و امکان برای تجار جدید برای کار کردن در این کشور فراهم نیست. اگر کسی هم با کویت کار میکند کسانی هستند که از قبل آنجا بودهاند.»
به گفته او «شرایط کویت نسبت به دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس بسیار متفاوت است؛ در دیگر کشورها از جمله امارات، قطر یا عمان به راحتی میتوان برای سیاحت، گردش یا تجارت ویزا گرفت. اما در مورد کویت گرفتن ویزا کمی سخت است. ما در این رابطه وزارت امور خارجه و همچنین سفارتخانه مکاتبات زیادی انجام دادیم اما هنوز گشایشی صورت نگرفته است. ولی مکاتبهای با کویت نشده البته مکاتباتی با اتاق بازرگانی این کشور داشتیم که هنوز جواب درستی به ما ندادند.»
او افزوده که یک شرکتی که عضو اتاق بازرگانی ایران و کویت هم هست، خط کشتیرانی را راهاندازی کرد که از خرمشهر به کویت میرود و کانتینرهای یخچالی هم جابجا میکند، بسیاری از بارهای که فاسدشدنی است و نیاز به یخچال دارد از طریق همین شرکت بارگیری شده و به کویت میرود. هفتهای دو بار رفت و آمد در این خط انجام میشود.
برخی تحلیلگران مدعی هستند که عربستان سعودی در کاهش روابط کشورهای عرب حوزه خلیج فارس با ایران موثر است. هانی فیصلی در اینباره گفته که مذاکرات انجام شده بین ایران و عربستان برای بهبود روابط سیاسی، طبیعتا روی روابط تجاری بین ایران و عربستان تاثیر میگذارد. برای بهبود تجارت با کویت نیاز است که با خود این کشور مذاکراتی انجام شود.
اخیرا روحالله لطیفى سخنگوى گمرک جمهورى اسلامى حجم صادرات ایران و کویت را در هشت ماه اول امسال، یک میلیون و نهصد و دوازده هزار تن کالا به ارزش نود و یک میلیون دلار اعلام کرده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، شش درصد کاهش نشان مىدهد.
این در حالیست که صادرات ایران به کویت در سالهاى گذشته چند برابر رقم کنونى بوده و حجم آن در هشت ماه نخست سال ١٣٩٧ بیش از ١٨۴ میلیون دلار بوده است.
گفتنى است که کویت در جایگاه ٢۶ در میان ١۴٣ مقصد صادراتى ایران قرار داشته و طبق آمار سازمان ملل در سال ٩٨ و حتا پیش از شیوع کرونا، سهم ایران در واردات ٣٣ میلیارد دلارى کویت، حدود فقط نیم درصد بوده و ارزش صادرات بحرین به کویت دو برابر ایران بوده است.
در همان سال، بزرگترین شرکاى تجارى کویت به ترتیب چین، امارات، آمریکا، آلمان، عربستان، ژاپن، هند، کره جنوبى، ایتالیا، ترکیه و قطر بودهاند.
لطیفى پیش از این گفته بود که چین مقصد اول صادرات ایران است و عراق، ترکیه، امارات و افغانستان به ترتیب کشورهاى خریدار کالاهاى ایرانى هستند.
اسامى کشورهایى مانند کره جنوبى، ژاپن و هند، دیگر در میان کشورهایى که تبادلات تجارى با ایران دارند، دیده نمىشود.
خبر دیگری در روزهای گذشته نشان از محدود شدن روابط تجاری ایران با کشورهای همسایه دارد. با وجود اینکه تقاضای واردات گاز در ترکیه افزایش پیدا کرده اما این کشور هنوز درخواست افزایش حجم واردات از ایران نکرده است. این در حالیست که ترکیه قرارداد گاز طبیعی خود را با روسیه تمدید کرده و قرار است ۱۱ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی هم از جمهوری آذربایجان وارد کند.
حمیدرضا صالحی عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران گفته که «ترکیه سالهاست به دنبال گاز ترکمنستان است و از طرفی چند ماه پیش، خط لوله انتقال گاز خود را از داخل کشورش به نخجوان متصل کرد.»
او تمایل ترکیه به خرید گاز از ترکمستان را این گونه توجیه کرده که «ترکیه اینگونه به گاز ارزان ترکمنستان دسترسی پیدا میکند و گاز گران ایران را نمیخرد.»
این در حالیست که ترکمنستان نیز قیمت ارزانی برای گاز در نظر گرفته که از کشاندن مشتریهای گاز ایران به سوی این کشور مؤثر است.
همچنین اتاق تهران در ابتدای سال آماری منتشر کرد که بر اساس آن مشخص شد چین در چند ماه گذشته میزان خرید نفتش از ایران را ۹۹ درصد کاهش داده است. چین در ۷ ماه اول سال ۲۰۲۱ حدود ۱۱ میلیون دلار نفت از ایران خریده بود.
حمید حسینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان قیر و فرآوردههای نفتی نیز گفته که «ما ناچاریم، نفت را همراه فرآوردههای نفتی یا مخلوط با نفت کشورهای دیگر بفروشیم. گاهی حتی نفت را به اسم کشورهای دیگر میفروشیم.»
نابسامانی در حوزه تجارت خارجی ایران در حالیست که برخی آمارهای حکومتی از ایران نشان از بهبود وضعیت تجارت خارجی دارند! در حالی که مبنای این آمارها مشخص نیست اما مقامات دولت ابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) اصرار دارند که پس از آغاز به کار دولت سیزدهم وضعیت اقتصادی کشور، چه در حوزه داخلی و چه در تجارت خارجی، بهبود یافته است!