مینو یگانه – دلیل اینکه چرا مربیان با سابقه و سرشناس فوتبال جهان در ایران دچار مشکلات عدیده می‌شوند چندان پیچیده نیست.
در ایران کنونی ورزش نیز بخشی از ساختار رژیمی است کاملا امنیتی و سیاسی که تمامی تصمیمات باید از سوی یک نفر تأیید شود، و به همین دلیل مدیران و مسئولان مملکت در همه سطوح با ضوابط خاص و شرایطی که تخصص و مهارت لزوما در درجه اول اهمیت قرار ندارد انتخاب می‌شوند.
سوای اینها اغلب تشکیلات دولتی از نهادهای امنیتی گرفته تا نیروی انتظامی، سپاه پاسداران، مجلس شورای اسلامی، صدا و سیما، حوزه علمیه، واعظان نماز جمعه، اعضای بیت رهبری به خود اجازه می‌دهند در همه امور از جمله ورزش دخالت کنند.
در این میان نگرانی رژیم و شخص علی خامنه‌ای رهبر حکومت به دلیل درگیر بودن میلیون‌ها جوان پر شور با ورزش به خصوص فوتبال در کشوری که همه گونه تفریحات برای عامه مردم ممنوع است باعث شده تا حساسیت به این ورزش فوق‌العاده باشد.
از سوی دیگر وسواس برای انتخاب دست اندرکاران ورزش نیز باعث شده تا اغلب مسئولان با تأیید نهادهای امنیتی و حراست وزارت ورزش و وابستگی به این و آن مناصب ورزشی را اشغال کنند و به خود اجازه دخالت در کار دیگران را بدهند.
البته سایر ورزش‌ها نیز از مزاحمت‌های مداوم و عجیب غریب دستگاه‌های زیر نظر رهبر رژیم در امان نیستند که تجربه غم‌انگیز جلوگیری از حضور خانم‌ها در سالن مسابقات والیبال و ماجرای ضرب و شتم غنچه قوامی هنگام برگزاری مسابقات بین‌المللی والیبال در تهران فقط یکی از آنهاست.
در قضیه عدم اجازه ورود خانم‌ها به سالن مسابقات والیبال از شخص علی خامنه‌ای گرفته تا بخش امنیتی سپاه، بسیج، قوه قضائیه، مجلس شورای اسلامی، حوزه علمیه قم، آیت‌الله مکارم شیرازی، نیروی انتظامی‌از هر سو مانند کیسه بوکس به سوی خانم‌های علاقمند به تماشای مسابقات ورزشی مشت پرتاب می‌کردند و متأسفانه بر خلاف تلاش‌های فدراسیون جهانی والیبال و دکتر گاریسا رئیس آن و نهادهای بین‌المللی حقوق بشر خانم‌ها را به محل مسابقات راه ندادند، و آنها همچنان پشت در ورزشگاه‌ها در انتظار تغییرات اساسی در درون رژیم جمهوری اسلامی یا فروپاشی آن به انتظار نشسته‌اند.
دستور روبرو نشدن ورزشکاران ایرانی شرکت کننده در مسابقات المپیک و جهانی مقابل ورزشکاران اسرائیل، پناهنده شدن قهرمانان تیم‌های ورزشی ایران در سفرهای خارجی به کشورهای دیگر همه نشان از ورزش کاملا امنیتی– سیاسی و بی سر و سامان ایران دارد و عدم ادامه کار مربیان خارجی که برای مدیریت تیم‌های ملی رشته‌های مختلف ورزش به ایران می‌آیند نیز یکی دیگر از آنهاست.
در سال‌های بعد از انقلاب شاهد حضور کوتاه مدت مربیان معروف فوتبال مانند ایویچ، بلازویچ و شمار دیگری بوده‌ایم و پاسخ این که چرا مربیان سرشناس فوتبال در ایران دوام نمی‌آورند به قول جواد نکونام و مهدی مهدوی کیا که سال‌ها در تیم‌های معروف اروپائی فوتبال بازی کرده‌اند، این است که در محیط ورزشی ایران هیچ گونه پای‌بندی به اصول و مقررات فنی و اخلاقی وجود ندارد.
در واقع اگر مربیان معروف دیگر هم زود ایران را ترک نکرده بودند به وضع کیروش دچار می‌شدند. وگرنه چه دلیلی دارد کیروش هشت سال بدون هیچ مشکلی در بهترین تیم فوتبال دنیا و در کنار برترین و سختگیرترین مربی فوتبال جهان سر الکس فرگوسن فارغ از هرگونه جنجال و جنگ اعصاب کارکند در حالی که در ایران ناچار است هر روز با ماجرای تازه‌ای درگیر باشد.
کیروش حتی پس از یک سال سرمربی‌گری تیم رئال مادرید باز هم از سوی الکس فرگوسن و هیأت مدیره وسواسی باشگاه منچستر یونایتد به همکاری دعوت شد و کار سابق خود را از سر گرفت و فرگوسن در کتاب خاطرات خود از وی به نیکی یاد کرد و او را شایسته جانشینی خود دانست.
کیروش چند بار با تیم منچستر یونایتد جام قهرمانی لیگ برتر انگلیس و لیگ باشگاه‌های اروپا را بالای سر برد و با تیم‌های ایران، آفریقای جنوبی و پرتغال به جام جهانی راه یافت.
این مربی پرتغالی به قول معروف از دیگر مربیان بلند آوازه‌ای که در ایران چندان دوام نیاورده‌اند پوست کلفت‌تر است. او بارها گفته در کمتر کشوری این همه علاقمند به فوتبال دیده می‌شود، و پر شدن استادیوم صد هزار نفری تهران حتی برای مسابقات داخلی بسیار جالب و حیرت‌انگیز است.
او می‌گوید: این همه ناملایمات را بدون آنکه مجبور باشم تحمل می‌کنم چون برای خدمت به فوتبال ایران و طرفداران بی شمارش احساس مسئولیت می‌کنم.
این گفته‌های کیروش در حالی ابراز می‌شود که مسئولان باشگاه‌های استقلال گفته‌اند اعتراضات مداوم کیروش به مسئولان فدراسیون فوتبال به این دلیل است که می‌خواهد برای ترک ایران عذرهای موجه بتراشد.
باید گفت کیروش در محیط کارش با کسانی سر و کار دارد که در سی و هفت سال گذشته در فضای خاص جمهوری اسلامی‌پرورش یافته‌اند. افرادی که پست و مقام خود را با سفارش دست اندرکاران نهادهای امنیتی، سپاه، مجلس، امام جمعه‌ها به دست آورده‌اند.
کیروش به لحاظ تجربه کاری در کشورهای جهان سوم با شرایط کار کردن در فضای دیکتاتوری این گونه کشورها غریبه نیست و مشکلات او با اسدی دبیر کل فدراسیون فوتبال و ایستادگی مقتدرانه در مقابل او که لزوما منتخب علی کفاشیان نیست به همین دلیل است.
دبیر کل فدراسیون به خود اجازه می‌دهد به سرمربی تیم ملی امر و نهی کند. اما کیروش به او حالی کرده است که من تنها یک نفر را می‌شناسم آن هم کفاشیان رئیس فدراسیون است.
واکنش اسدی به این گفته کیروش این بوده که من هم مسئول اجرائی فدراسیون هستم. این بگو مگو بر سر آن است که با آنکه کیروش ثابت کرده زیر بار سفارش برای انتخاب بازیکنان تیم ملی نمی‌رود اما عصبانیت دبیر کل فدراسیون به این علت است که کیروش نام رحمتی بازیکن تیم استقلال را به خاطر پشت کردن به تیم ملی از فهرست اعضای تیم خط زده.
او در عین حال با انتشار بیانیه‌ای دخالت‌های اسدی را در این رابطه محکوم نموده است. متن این بیانیه را با هم می‌خوانیم.
معیار انتخاب‌های من همیشه بر دو مطلب اصلی استوار بوده: شخصیت و استعداد.
بازیکنانی که از بعد شخصیتی مردود شوند هیچ گونه شانسی در تیمی که من مدیریت آن را به عهده دارم، ندارند حتی اگر درون زمین استعداد خود را نشان دهند.
آقای اسدی فردی است که با چتر نجات و لطف یک دوست به فدراسیون آمده و باید گفت که حضور ایشان در فوتبال با استحقاق، اعتبار و بر مبنای ارزش نبوده است.
بنده سرمربی تیم ملی ایران هستم و قبل از ورود به این کشور در دو دوره مختلف سرمربی تیم ستارگان فوتبال دنیا بوده‌ام و دو بار توانسته‌ام به قهرمانی جهان برسم و دو بار قهرمانی در اروپا و یک بار قهرمانی در باشگاه‌های اروپا را تجربه کرده‌ام و قهرمانی‌های مختلفی را در انگلیس، پرتغال، اسپانیا و ژاپن داشته‌ام و توانسته‌ام سه مرتبه تیم‌های ملی مختلف را به جام جهانی هدایت کنم.
چرا بنده باید در یک مناظره (بازی) در مقابل فردی تفرقه‌انگیز و از نظر اطلاعات و معلومات ورزش فوتبال کاملا آماتور شرکت کنم؟ اگر شما می‌خواهید در زمین مناسب (فدراسیون فوتبال) این بازی را انجام دهید می‌توانید با حضور افراد حرفه‌ای و کاردان مناسب که شخص رئیس فدراسیون و اعضای هیأت رئیسه هستند با من به گفتگو بنشینید.
کیروش اضافه کرده: شکی نیست که از این پس دو گزینه روی میز داریم. یا طرز تفکر و فلسفه کارلوس کیروش که فلسفه برنده، مدرن و استراتژیک و رو به جلوست، یا گزینه دیگر روش آقای اسدی که جانبداری و تفرقه‌انگیزی است و اکنون زمان آن است که شما مسیرتان را برای حرکت رو به جلوی فوتبال ایران انتخاب کنید.
