مرکز آمار ایران در گزارش مربوط به تورم آذرماه مدعی شده بود که سرعت افزایش تورم در کشور کم شده؛ این در حالیست که گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد تورم همچنان با روندی صعودی در حال افزایش است.
قیمت هر شانه ۳۰ عددی تخم مرغ در میادین میوه و تره‌بار که با دو نوبت کاهش قیمت در هشتم آذر از ۴۳ هزار تومان به ۴۱ هزار تومان و در ۲۲ آذر از ۴۱ هزار تومان به ۳۹ هزار تومان رسیده بود، دوباره به قیمت ۴۳ هزار تومان بازگشت. هر شانه ۳۰ عددی تخم مرغ شناسنامه‌دار در میادین میوه و تره بار، تازه و کاملاً سالم بوده و وزن هر شانه حداقل ۱۸۰۰ گرم است.
گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهد در صورت حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی نیز قیمت مرغ و تخم مرغ افزایش بیشتری خواهد داشت. مرغ زنده درب مرغداری از ۱۹ هزار و ۷۰۰ تومان به ۳۳ هزار و ۳۱۶ تومان یعنی ۶۹ درصد افزایش خواهد داشت. مرغ مصرف کننده با ۵۵ درصد افزایش قیمت از ۳۱ هزارتومان به ۴۸ هزار تومان می رسد. تخم مرغ از ۲۲ هزار و ۶۰۰ تومان به ۳۹ هزار و ۷۰ تومان یعنی ۷۳ درصد افزایش خواهد داشت.
خبرهایی نیز درباره احتمال افزایش قیمت لبنیات و روغن نباتی پس از حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی منتشر شده است. قیمت شیر خام از ۶ هزار و ۴۰۰ تومان با ۴۱ درصد افزایش، به ۹ هزار و ۳۰۰ تومان افزایش خواهد داشت و شیر بطری و کم چرب یک لیتری از ۱۱ هزار تومان به ۱۴ هزار و ۵۲۷ تومان یعنی ۳۲ درصد افزایش می‌یابد. ماست دبه ۲.۵ کیلوگرمی از ۳۴ هزار و ۱۰۰ تومان به ۴۳ هزار و ۷۰۰ تومان یعنی ۲۸ درصد افزایش خواهد یافت. پنیر یو اف بسته ۴۰۰ گرمی از ۲۲ هزار تومان به ۲۹ هزار و ۷۴۰ تومان خواهد رسید.
قیمت روغن مایع هم از ۱۳ هزار تومان به ۴۷ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند و حلب روغن نباتی ۴.۵ کیلوگرمی از ۸۰ هزار و ۶۰۰ تومان به ۲۵۸ هزار تومان خواهد رسید. حلب ۱۶ کیلوگرمی از ۲۳۳ هزار تومان به ۷۷۶ هزار تومان افزایش خواهد یافت.
علی خضریان نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در جلسه علنی روز یکشنبه پنجم دی مجلس شورای اسلامی گفت برای اقشار ضعیف جامعه تغییر برخی اعداد در لایحه بودجه بسیار تأثیرگذار و قابل تأمل است.
علی خضریان از شش برابر شدن قیمت بعضی قرص‌های مسکن و ضددرد مثل «ناپروکسن» خبر داده و گفته است: «هنوز ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف نشده این آسیب‌ها در حوزه بهداشت و درمان دیده می‌شود.»
همایون سامه‌یح نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز درباره افزایش قیمت دارو در سال آینده گفته که داروهای تولید داخل ۳۰ درصد با افزایش قیمت مواجه خواهند شد، اما داروهای وارداتی چندین برابر می شوند.
به گفته این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی «حداقل بین سه تا پنج برابر قیمت داروهای وارداتی افزایش پیدا می‌کند، اما اینکه آیا بیمه این قیمت‌جدید را قبول می‌کند یا خیر باید از سازمان‌های بیمه‌گر پرسیده شود.»
دولت سیزدهم پیش از این اعلام کرده بود که برای برخی مواد غذایی ضروری و دارو دلار ۴۲۰۰ تومانی را حذف نخواهد کرد اما محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفته که «در لایحه بودجه‌ای که دولت به ما ارائه کرده، دیگر ارز ۴۲۰۰ تومانی اصلا نداریم؛ نه برای دارو و نه گندم.»
همزمان گمرک ایران نیز از ۹ درصد ارزش افزوده بر کالاهای وارداتی ضروری خبر داده است. بر اساس اطلاعیه گمرک ایران «از تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۳ تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاهای معاف از مالیات ارزش افزوده باید برچسب معافیت از مالیات بر ارزش افزوده روی بسته‌بندی کالاهای مزبور درج کنند.»
بر اساس این بیانیه که روز یکشنبه ۵ دی ماه منتشر شده، واردات محصولاتی از قبیل تخم ماکیان، انواع گوشت، آرد و نان، شیر، پنیر، ماست، برنج و حبوبات، سویا و انوع روغن‌های خوراکی، همچنین شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان از تاریخ ۱۳ دی ماه مشمول ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده خواهد شد.
این در حالیست که مرکز اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارشی درباره متوسط قیمت مهم‌ترین اقلام خوراکی در مناطق شهری در آبان امسال اعلام کرده که «برنج ایرانی و خارجی به ترتیب ۵۵.۹ و ۱۸.۷ درصد نسبت به پارسال گران شده‌اند و حتی در عرض یک ماه نیز گران‌تر شده‌اند. قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ نیز به ترتیب ۱۶، ۳۶ و ۳۱ درصد رشد کرده‌اند.»
لبنیات از دیگر کالاهایی است که در این گزارش بیش از ۷۰ درصد گرانی در یک سال را تحمل کرده‌اند. شیر، ماست و پنیر پاستوریزه به ترتیب ۶۱، ۷۴ و ۷۹ درصد گران شده‌اند. در گروه‌های خوراکی دیگر نیز تغییرات قیمت چشمگیری در عرض یکسال دیده می‌شود؛ کره پاستوریزه ۴۹ درصد، روغن خوراکی ۵۵.۸ درصد، رب گوجه‌فرنگی ۷۵ درصد، قند ۶۷ درصد، لوبیا چیتی ۵۶.۴ درصد، سیب زمینی ۷۱.۳ درصد و شکر ۷۰ درصد گران‌تر شده‌اند. میوه‌ها نیز بین ۳۰ تا ۵۲ درصد گران شده‌اند. این نمودار زیر روند گرانی موز، خیار، پرتقال و سیب را نشان می‌دهد.
این گزارش افزوده که «در یک ماه مهر تا آبان ۱۴۰۰ گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی و سیب زمینی بیشترین گرانی را داشته‌اند و در دوره یکساله آبان ۹۹ تا آبان ۱۴۰۰ پنیر ایرانی، رب گوجه فرنگی و ماست پاستوریزه با ۷۹، ۷۵ و ۷۳.۹درصد از همه‌چیز بیشتر گران شده‌اند.»
تورم و گرانی مواد غذایی با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی سرعت بیشتری می‌گیرد اما دولت هیچ برنامه حمایتی برای تولیدکنندگان داخلی و اقشار آسیب‌پذیر ندارد.
حسین راغفر اقتصاددان و تحلیلگر اقتصادی نیز شرایط ایران را به «باتلاق بزرگی» تشبیه کرده که «اقتصاد و جامعه دارند در آن فرو می‌روند». به گفته حسین راغفر «یارانه‌های نقدی ده برابر هم شود، هیچ دردی از مردم دوا نمی‌کند» و «طرح جدید اقتصادی دولت، بحرانی بر بحران های زندگی مردم اضافه خواهد کرد.»
این اقتصاددان گفته که «دولت منابع مورد نیازش را از منتفعین اصلی سیاست‌های سه دهه گذشته بگیرد.»
