دادگاه عالی ایالت هِسن در شهر کوبلنز در آلمان یکی از مقامات امنیتی حکومت بشار اسد را که متهم به دخالت در شکنجه زندانیان سیاسی است، به حبس ابد محکوم کرد. دادگاه انور ر. را به اتهام جنایت علیه بشریت و قتل مجرم شناخت.
این اولین دادگاه در سطح جهانی برای رسیدگی به متهمین به جنایت علیه بشریت در سوریه است که متهم در آن به حبس ابد محکوم شده است.
بر اساس قوانین بینالمللی، پیگرد، دستگیری و محاکمه جنایتکاران در خارج از کشور آنها، از جمله در آلمان مجاز است. انور ر. و یک متهم دیگر از مقامات اطلاعاتی- امنیتی سوری به نام ایاد آ. در سال ۲۰۱۹ در برلین دستگیر شدند. آنها که مدارک پناهندگی دریافت کرده بودند توسط تعدادی از پناهجویان و پناهندگان سوری شناسایی شدند. شاهدین با مراجعه به وکیل و آماده کردن مدارک، به دادستان مراجعه کرده و علیه متهمین اعلام جرم نموده و پرونده آنها را به جریان انداختند.
محاکمه انور ر. ۵۸ ساله از آوریل ۲۰۲۰ شروع شد. شهادت بیش از ۸۰ شاهد از جمله افرادی که مورد شکنجه قرار گرفته بودند در ۱۰۸ جلسه شنیده شد. متهم در چهارچوب جنایت علیه بشریت و در ارتباط با ۲۷ مورد قتل، ۲۵ مورد آسیب سنگین جسمی، تجاوز، آزار جنسی، گروگانگیری و سوء استفاده جنسی زندانیان مجرم شناخته شد.
https://kayhan.london/1399/02/06/%d8%af%d8%a7%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%af%d9%88-%d9%85%d8%a3%d9%85%d9%88%d8%b1-%d8%a7%d9%85%d9%86%db%8c%d8%aa%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%d8%aa%d9%87%d8%a7%d9%85-%d8%b4%da%a9
دادگاه کوبلنز در پایان به این نتیجه رسید که در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ که اعتراضات مردم سوریه علیه حکومت بشار اسد آغاز شده بود، انور ر. مرتکب جنایت علیه بشریت شده است. او متهم است که در این زمان در زندانی در دمشق رئیس بازجویان بوده است. در آن زمان بیش از ۴۰۰۰ زندانی مورد بازجویی قرار گرفتند که از آن تعداد حداقل ۳۰ نفر زیر شکنجه کشته شدند.
دادستان کل به دلیل شدت جرم برای انور ر. حبس ابد، بدون امکان آزادی پس از ۱۵ سال درخواست داده بود. وکیل مدافع خواهان تبرئه متهم بود و مدعی شده بود که انور ر. شخصا کسی را شکنجه نکرده یا دستور شکنجه نداده است.
طبق قوانین آلمان حبس ابد به معنی حداکثر ۲۵ سال است که بر اساس شرایطی میتوان پس از ۱۵ سال تقاضای آزادی کرد. در موارد معدود و برای جرائم بسیار سنگین، فرد مجرم از چنین امتیازی برخوردار نخواهد شد و یا پس از ۲۵ سال مشمول شرایط قانونی خواهد شد و میتواند تقاضای آزادی کند و یا تا آخر عمر در زندان باقی خواهد ماند. برای نمونه، برخی از محکومان گروه تروریستی بادرماینهوف تا آخر عمر در زندان ماندند و هیچ وساطتی نتوانست آنها را آزاد کند. از سوی دیگر، کاظم دارابی که در فاجعه ترور میکونوس طراح عملیات بود و در دادگاه به حبس ابد محکوم شد، بعد از ۱۵ سال از این حق استفاده کرد و پس از آزادی از آلمان اخراج شد و مقامات جمهوری اسلامی در تهران با حلقه گل به استقبال وی رفتند.
متهم دیگر پرونده مأموران امنیتی سوری، ایاد آ. از سوی دادگاه به جرم مشارکت در جنایت علیه بشریت به چهار سال و نیم زندان محکوم شد. او متهم است که در جریان اعتراضات سال ۲۰۱۱ در سوریه ۳۰ معترض دستگیر شده را به متهم ردیف اول یعنی انور. ر. تحویل داده است.
در همین ارتباط، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در توئیتی نوشت: «حکم امروز دادگاه آلمان در پرونده انور رسلان یک پیروزی مهم برای قربانیان یک دهه جنایات رژیم بشار اسد علیه مردم خود است. این یک پیام روشن به مسئولان چنین جنایاتی است که باید پاسخگوی اعمال خود باشند.»
Today’s verdict in the Anwar Raslan case in Germany is a significant victory for victims in the Assad regime’s decade-long assault against its own people. It is a clear signal that those responsible for such atrocities must be held accountable.
— Matthew Miller (@StateDeptSpox) January 13, 2022
حکم دادگاه آلمان علیه مقامات امنیتی سوری، آنهم همزمان با دادگاه حمید نوری (عباسی) در سوئد که به اتهام مشارکت در کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ در جریان است، خبر خوشحال کنندهای است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نهادهای مختلف اطلاعاتی- امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی با تمام قوا به بشار اسد در سرکوب و کشتار مخالفین کمک کردند. محکومیت دو مقام سوری این پیام را میرساند که جنایتکاران دیگر نمیتوانند در امنیت در خارج از نظام خود زندگی کنند. هر زمان این امکان وجود دارد که یک از این جنایتکاران یا همدستانشان در سطوح مختلف در کشورهای آزاد که متعهد به قوانین بین المللی هستند شناسایی و دستگیر و محاکمه شوند. باید امیدوار بود عدالت زندگی را برای جنایتکاران سختتر کند. برای آنها بهترین راه این است که هرچه زودتر از جنایت دست برداشته و به مردم بپیوندند تا شاید از بار جنایتهای ارتکابی آنها کم شود.
*منبع: برنامه خبری کانال یک تلویزیون دولتی آلمان
*ترجمه و تنظیم: حنیف حیدرنژاد