فیلم سینمایی «آلکاراس» ساخته کارلا سیمون در مراسمی که شامگاه روز چهارشنبه در برلیناله پالاس برگزار شد، برنده خرس طلایی هفتاد و دومین دوره جشنواره فیلم برلین معروف به «برلیناله» شد.
شامگاه دیروز هفتاد و دومین دوره فستیوال فیلم برلین جوایز خود را در نیمه راه برگزاری اهدا کرد. کارلا سیمون فیلمساز اسپانیایی خرس طلایی بهترین فیلم برلیناله را برای «آلکاراس» دریافت کرد.
فستیوال فیلم برلین که پس از دو سال سرانجام باز هم در ماه فوریه هنرمندان و دوستداران سینما را از سراسر جهان به برلین کشاند، امسال نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا با محدودیت‌هایی برگزار شد. برلیناله ۲۰۲۲ به دو بخش تقسیم شد که بخش نخست با نمایش آثار برای رسانه‌ها و مهمانان خارجی، فرش قرمز و مراسم پایانی همراه بود و بخش دوم که از امروز پنجشنبه ۲۸ بهمن (۱۷ فوریه) آغاز می‌شود، به نمایش عمومی فیلم‌ها اختصاص دارد.
کارلا سیمون هنگام دریافت جایزه گفت: «احساس می‌کنم که باید به اینجا نقل مکان کنم، زیرا هر بار که به اینجا می‌آیم اتفاق شگفت‌انگیزی رخ می‌دهد.»
ام. نایت شیامالان فیلمساز آمریکایی و رئیس هیئت داوران مسابقه این جایزه را اهدا کرد. وی این فیلم را به دلیل بازی فوق‌العاده بازیگران کودک و توانایی فیلمساز در نشان دادن لطافت و طنز و همچنین مبارزه یک خانواده تحسین نمود.
خرس نقره‌ای برلیناله نیز به فیلم «رمان‌نویس» ساخته هونگ سانگ سو با جایزه بزرگ هیئت داوران رسید. هیئت داوران جایزه ویژه خود را به فیلم «ردایی از جواهرات» به ناتالیا لوپز گالاردو اهدا کردند.
کلر دنی فیلمساز زن فرانسوی نیز برای فیلم «آتش» با بازی ژولیت بینوش و وینسنت لیندون برنده خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی شد. دنی گفت: «از برلیناله ممنونم که دستت را به سوی ما دراز کردی، فوق‌العاده بود.»
گفتنی است که فستیوال فیلم برلین جایزه بهترین بازیگر زن و مرد را برداشته و بدون تفکیک جنسیت جوایز را به بهترین بازیگر نقش اصلی و بهترین بازیگر نقش مکمل اهدا کرد. مِلتم کاپتان بازیگر آلمانی- ترکیه‌ای برای بازی در فیلم «ربیعه کورناز در مقابل جرج دبیلو بوش» خرس نقره‌ای بهترین بازیگر اصلی را دریافت کرد. این جایزه را مِلتم کاپتان به تمام مادرانی تقدیم کرد که عشق‌شان از مرزها قوی‌تر است.
این فیلم داستان تلاش ربیعه کورناز مادر مراد کورناز شهروند آلمانی ترک‌تبار است که به مدت پنج سال بی‌گناه در زندان گوآنتانامو محبوس شد و مادرش تلاش کرد تا او را آزاد کند.
جایزه بهترین فیلمنامه را هم «ربیعه کورناز در مقابل جورج بوش» دریافت نمود.
لارا باسوکی بازیگر اندونزیایی فیلم سینمایی «قبلا، حالا و بعدها» (نانا) جایزه بهترین اجرای نقش مکمل را دریافت کرد و یک پیام ویدئویی از راه دور نیز برای فستیوال ارسال کرد.
در بخش «رویارویی» که پس از حذف جایزه ویژه «آلفرد بائر» در پی افشای همکاری او با حزب نازی به برلیناله اضافه شد، فیلم «موتزنباخر» ساخته روث بکرمان جایزه بهترین فیلم و سیریل شوبلین کارگردان فیلم «ناآرامی» جایزه بهترین کارگردانی را گرفت.
میترا فراهانی فیلمساز ایرانی جایزه ویژه هیئت داوران این بخش را برای فیلم سینمایی «جمعه می‌بینمت، رابینسون» دریافت نمود. این فیلم مستند، روایتی از نامه‌نگاری دو فیلمساز مشهور سینما ژان لوک‌گدار فرانسوی و ابراهیم گلستان ایرانی است که نامه‌ها را هر هفته جمعه‌ها برای هم ارسال می‌کنند.
فیلم کوتاه «گوزن» اولین ساخته هادی بابایی‌فر نیز جایزه ویژه بخش نسل‌ها به مبلغ ۲۵۰۰ یورو را دریافت کرد.
جایزه خرس طلایی بهترین فیلم کوتاه به فیلم «دام» ساخته آناستاسیا وبر و خرس نقره‌ای به «یکشنبه صبح» ساخته بورنو ریبریو اهدا شد.
فیلم سینمایی «یک تکه آسمان» به کارگردانی میشاییل کخ محصول مشترک سوئیس و آلمان نیز از سوی هیئت داوران مورد تقدیر قرار گرفت. خرس نقره‌ای دستاورد هنری چشمگیر به ریتی پان برای فیلم سینمایی «همه چیز درست می‌شود» رسید.
فیلم «زونه» محصول اتریش ساخته کردوین ایوب برنده بهترین فیلم اولی شد و «خاطرات میانمار» مجموعه‌ای از فیلم‌های میانمار جایزه بهترین مستند را دریافت کرد.
در این دوره از فستیوال فیلم برلین ۱۸ فیلم در بخش مسابقه شرکت داشتند که ۷ فیلم متعلق به فیلمسازان زن بود. در این بین، بیشترین سهم برندگان نیز از آن زنان شد، چنانکه جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر اصلی و مکمل، بهترین فیلمنامه و جایزه ویژه هیئت داوران به سینماگران زن اهدا شد.
ماریته ریسنبیک مدیر اجرایی فستیوال فیلم برلین در سخنرانی کوتاهی گفت: «خیلی خوشحالم. من روزی دو یا سه بار با افراد زیادی روی فرش قرمز ملاقات می‌کردم و حضور داشتم. یک سپاس بسیار بزرگ از شما مخاطبان که به ما بسیار وفادار هستید.»
کارلو چاتریان مدیر هنری برلیناله نیز گفت: «یک ماه و نیم گذشته بسیار پر استرس بود، اما ما با تعهد فراوان تلاش کردیم. هر فیلمی برای مدیر جشنواره مثل فرزندش است.»
در بخش کودکان نسل (Kplus) فیلم «ملکه کمدی» ساخته سانا لنکن از سوئد برنده جایزه بهترین فیلم (جایزه خرس بلورین) شد. جایزه ویژه داوران به «دختر آرام» از کشور ایرلند رسید. جایزه بهترین فیلم کوتاه نیز به فیلم «بی‌عیب و ایراد» (Spotless) از هلند اهدا شد. همچنین از فیلم «لوس و راک» تقدیر به عمل آمد.
جایزه بزرگ داوران بخش نسل‌ها که شامل ۷۵۰۰ یورو جایزه نقدی می‌شود به فیلم «دختر آرام» رسید.
در بخش«نسل‌ها در بالای ۱۴ سال» نیز جایزه بهترین فیلم را «آلیس» محصول مشترک شیلی، رومانی و کلمبیا دریافت کرد.
مراسم پایانی هفتاد و دومین دوره فستیوال فیلم برلین، همزمان با شیوع ویروس اومیکرون و افزایش شمار مبتلایان به کرونا در اقدامی دور از انتظار برپا شد. سختگیری‌های شدید برگزارکنندگان از قبیل داشتن گواهی تزرق سه دوز واکسن، ماسک و تست روزانه، شرایط را برای شرکت‌کنندگان بسیار سخت و فرساینده کرده بود ولی بازگشت دوباره برلیناله به صورت حضوری، یادآور شور و شوق سینما اگرچه در ابعداد کوچک‌تر و محدود بود.
گفتنی است بر اساس بیانیه‌ای که فستیوال فیلم برلین صادر کرده، از ۱۰ تا ۱۶ فوریه، ۱۲۸ تست از مجموع ۱۰ هزار و ۹۳۸ تست صورت گرفته، مثبت بوده است. این فستیوال می‌گوید، ۱.۵ درصد تست‌ها مثبت بوده که این بسیار کمتر از میانگین تست‌های مثبت شهر برلین است.
مسئولان برلیناله در محل‌های برگزاری، اتوبوس‌های تست کرونا برای مهمانان و مخاطبان در دسترس قرار دادند. در صورت عدم انجام تست، ورود به سالن‌ها امکان‌پذیر نبود.
بسیاری بر این عقیده‌اند که برلیناله به دلیل کاهش ظرفیت مهمانان و آثار شرکت‌کننده، خود را کوچک کرده و هیجان و شور سابق در دوره‌های قبلی را نداشته است. با اینهمه برگزاری این جشنواره محبوب هنری ماه فوریه توجه بسیاری از دوستداران سینما را به خود جلب کرد. هرچند برخی رخدادهای غیرمتنظره مثل بروز مشکل برای پخش فیلم افتتاحیه «پیتر فون کانت» ساخته فرانسوا اوزون در شروع فستیوال یک شوک بزرگ بود بطوری که صحنه‌های راه رفتن عصبی چاتریان مدیر هنری این جشنواره در وسط سالن برلیناله، تنش‌های پیش‌بینی‌ناپذیر و مخاطرات برپایی این مراسم را نشان می‌داد.
دیشب نیز نبودن ستاره‌ها در سالن مراسم پایانی و فرش قرمز کوچک و ساده‌ی برلیناله بیشتر یادآور فستیوال‌های محلی بود. با اینهمه برگزارکنندگان هفتاد و دومین جشنواره فیلم برلین گفته‌اند، برپایی این مراسم با وجود گردش اومیکرون و محدودیت‌ها ناشی از شیوع بیماری کووید۱۹ باز هم نمادی از حیات فرهنگ و سینما در بحران پاندمی کروناست.
