بر اساس گزارش فعالان محیط زیست و جوامع محلی مساحت عظیمی از حوضچه‌های ۱ و ۲ «هورالعظیم» پس از خشک شدن به زمین کشاورزی تبدیل شده است.
خبرگزاری دولتی ایرنا با انتشار ویدئویی با عنوان «زمزمه زمین‌خواری در هورالعظیم» این اتفاق را در «نتیجه عقب‌نشینی تالاب در اثر تنش آبی و عدم رعایت حقابه» عنوان کرده و نوشته است:«در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی از افزایش تنش در تالاب برای آبزیان و مرگ و میر گسترده ماهیان ثبت شده است.»
ناصر عبیات فعال محیط زیست خوزستانی در این ویدئو با اشاره به اینکه زمین‌خواری از آمدن تنش آبی تا حال در حال انجام است می‌گوید: «چند بار مکرر حضوری و تلفنی با مدیرکل محیط زیست خوزستان در میان گذاشتیم، مطالبه‌گری کردیم اما هیچ اقدام قانونی حتی در حد پیگیری انجام ندادند.»
این گزارش به نقل از سرپرست معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که حقابه داخلی توسط وزارت نیرو و حقابه خارجی از سوی ترکیه و عراق به این تالاب وارد می‌شود.
در این ویدئو به گفته مدیرکل محیط زیست خوزستان اعلام شده است: «مقاومت‌هایی در بدنه کارشناسی یا مدیریتی وزارت نیرو در ارتباط با اختصاص حقابه هورالعظیم وجود دارد؛ از طرفی ترکیه نیز با ساخت سد و اجرای پروژه «گاپ» مانع رسیدن حقابه به این تالاب شده است»
https://kayhan.london/1400/06/04/%d8%ae%d8%b4%da%a9-%d8%b4%d8%af%d9%86-%db%b4%d8%af%d8%b1%d8%b5%d8%af-%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c%d9%85-%d8%af%d8%b1-%da%a9%d9%85%d8%aa%d8%b1-%d8%a7%d8%b2-%db%b5-%d8%b1
محمد درویش کارشناس و فعال محیط زیست در تیرماه به تارنمای «رکنا» گفته بود: «تالاب هورالعظیم را در دو سوی مرز ایران و عراق حوالی میدان آزادگان، برای استخراج نفت کاملا خشک کرده‌اند.»
او متهم شماره یک در نابودی «هورالعظیم» را «شرکت نفت و وزارت نفت» دانست که «می‌خواهد استخراج نفت را به پیمانکار چینی بدهد. پیمانکار چینی هم در زمان دولت احمدی‌نژاد گفته بود که اگر این تالاب خشک باشد، قیمت‌ها را ۲۰درصد پایین می‌آورم. آنها به این نتیجه رسیدند که بهتر است تالاب را خشک کنند!»
https://kayhan.london/1400/04/29/%d8%b3%d8%ae%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%aa%da%a9%d8%a7%d9%86%e2%80%8c%d8%af%d9%87%d9%86%d8%af%d9%87%e2%80%8c%db%8c-%db%8c%da%a9-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84-%d9%85%d8%ad%db%8c%d8%b7-%d8%b2%db%8c%d8%b3%d8%aa
همچنین سال گذشته باقر موسوی محیط‌بان و کنشگر محیط زیست نسبت به مالچ پاشی نفتی در منطقه حفاظت شده میشداغ اعتراض کرده بود که در شهریورماه به دلیل همین اعتراض از سوی اداره حفاظت محیط زیست خوزستان اخراج شد.
این همه در حالیست که انتشار تصاویری از مرگ دستجمعی ماهی‌ها در تیرماه به دلیل خشک شدن «هورالعظیم» و گاومیش‌هایی که در تالاب خشک شده در انتظار آب هستند با واکنش‌های شدیدی در افکار عمومی روبرو شد.
با این حال مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان تصاویر اتلاف ماهیان در تالاب هورالعظیم را مربوط به بخش عراقی تالاب دانسته و ادعا کرد: « ماهی‌ها هنوز بطور گسترده قربانی نشده‌اند و گویا فیلم‌های فضای مجازی و سخنان ساکنان محلی یک حرف بی‌اساس است.»
وی با بیان اینکه «هیچ گزارشی از صاحبان احشام به فرمانداری و ادارات کشاورزی نداشتیم که از تلف شدن گاوی خبر دهند» اضافه کرده است: «بر اساس بررسی‌ها، یک گاو آنهم احتمالاً به دلیل کم‌آبی تالاب تلف شده است.»
در همین حال اسماعیل کهرم بوم‌شناس پروژه نابودی «هورالعظیم» را مربوط به جنگ ایران و عراق می‌داند و می‌گوید: «بعد از جنگ، ایران شروع به احداث چاه‌های آزمایشی نفت کرده است، چاه‌هایی که با هدف آزمایش برای وجود یا عدم وجود نفت در محل مورد نظر احداث می‌شود و همان بلایی را سر شهرها می‌آورد که در جنوب تهران در شهر ورامین این چاه‌های آزمایشی ایجاد کرد.»
به گفته کهرم، آنچه بر سر تالاب‌ها آمده «به دست خود ما رقم خورده، یعنی آنها را خشک یا تهدید کرده یا در معرض خشکی قرار داده‌ایم» در حالی که کنوانسیون رامسر نخستین جنبشی بود که برای حفاظت از تالاب‌ها در حدود ۵۰ سال قبل برگزار و به نام حفظ تالاب‌ها و پرندگان مهاجر ثبت شد.
کنوانسیون رامسر قدیمی‌ترین پیمان بین‌المللی محیط زیستی در جهان است که در سال ۱۳۴۹ در دوره پادشاهی محمدرضاشاه پهلوی با همت اسکندر فیروز رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران تهیه و طی نشستی در شهر رامسر اعلام شد.
این در حالیست که از بیش از ۳ میلیون هکتار تالاب ایران، حدود ۱/۵ میلیون هکتار در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و اجرای پروژه‌های انتقال آب و سدسازی که حساب بانکی از دولت تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را پر می‌کند، بخش عظیمی از تالاب‌های ایران را به کویر و بیابان تبدیل کرده است.
در حالی که عراق بخش «هورالعظیم» مربوط به خود را ثبت کنوانسیون رامسر کرده ولی ثبت بخش مربوط به ایران، به دلایل مختلفی از جمله امکان استخراج نفت، هشت سال است که در دست بررسی است.
سازمان حفاظت محیط زیست سال گذشته وعده داده بود تا پایان سال ۱۳۹۹ بخشی از تالاب «هورالعظیم» شامل حوضه‌های یک، دو و سه را در کنوانسیون رامسر ثبت کند.
https://kayhan.london/1397/05/09/%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c%d9%85-%d8%af%d9%88%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d9%87-%d8%a2%d8%aa%d8%b4-%da%af%d8%b1%d9%81%d8%aa-%db%b5%db%b0-%d8%aa%d9%8f%d9%86-%d8%a2%d8%a8%d8%b2%db%8c%d8%a7
«هورالعظیم» همچنین در سال‌های گذشته بارها دچار حریق شد که احتمال می‌رود به دلیل همین زمین‌خواری‌ها عمدی بوده باشد.
