پس از آنکه مافیای ۳ نفره در سازمان سینمایی که درباره اکران فیلمها تصمیم میگیرد، نام «لامینور» تازهترین اثر داریوش مهرجویی را از لیست اکران نوروزی حذف کرده، واکنشهای بسیار تند، از خود کارگردان تا همکارانش دریافت کردهاند که در فضای مجازی منتشر میشود.
شورای نمایش با اعلام فیلمهای اکرانهای نوروزی، درباره فیلم سینمایی «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی به اتفاق آرا اعلام کرد، بار دیگر باید برای صدور پروانه نمایش توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصمیم گرفته شود.
این شورا وعده داده در صورت کسب پروانه نمایش، این فیلم از فرصت اکران ویژه «عید فطر» یا هر موعد دیگر که سازندگان فیلم تمایل داشته باشند، برخوردار شود!
حذف رسمی فیلم تازه داریوش مهرجویی بسیار جنجالبرانگیز شده است. در اولین اقدام، رضا درمیشیان که سالهاست نام خود را به مهرجویی گره زده در مقام تهیهکننده «لامینور» در توئیتی نوشت: «مقابل منزل آقای داریوش مهرجویی ایستادهام و پای رفتن به داخل خانه را ندارم، با خودم کلنجار میروم که چگونه بگویم. سخت است به آقای مهرجویی که چندشب پیش از ICU بیرون آمده بگویم سازمان سینمایی اجازه نمایش فیلمتان «لامینور»را نداده! این است حکایت حذف و بیحرمتی به بزرگان سینمای ایران.»
این توئیت توسط بسیاری از اهالی سینما بازنشر شده و همکاران مهرجویی یکی پس از دیگری از عدالت و عدالتخواهی نوشتهاند. شب گذشته پس از آنکه بالاخره مهرجویی در جریان سرنوشت اکران فیلم جدیدش قرار گرفت، با انتشار ویدئویی خطاب به مسئولان وزارت ارشاد اسلامی اعلام کرد که مقابل ساختمان این وزارتخانه تحصن خواهد کرد.
مهرجویی در حالی که پروانه نمایش فیلم خود را نشان میدهد میگوید: «این شیر نیست، گوشت نیست که بگویید تاریخش گذشته. شما به من پروانه نمایش دادید. چرا زیر قول خودتان میزنید؟ مرد نیستید. مردانه رفتار کنید!»
او با نام بردن از فیلمهایی چون «سنتوری» و دیگر آثارش که در اتاقهای وزارت ارشاد اسلامی عاقبتی بهتر از سانسور و حذف و توقیف نداشتند، گفته است: «نمیتوانم تحمل کنم… میخواهم بجنگم. بیایید بزنید مرا بکشید. این سینه من، بزنید و نابودم کنید. هر کاری میخواهید بکنید. ولی من میخواهم حقام را بگیرم.»
این کارگردان همچنین خطاب به تصمیمگیرندگان درباره سرنوشت فیلماش گفته است: «شما کی هستید؟ من کارشناس فلسفه از بزرگترین دانشگاه آمریکا هستم. شما دارید فیلم مرا قضاوت میکنید. شما کی هستید؟ چه مدرکی دارید؟ چه کاری کردید؟ چه چیزی بیرون دادید؟ پشت پرده مثل اشباح برای ما حکم صادر میکنید!»
در این میان اما واکنش بهمن کیارستمی فرزند عباس کیارستمی در کانال تلگرامیاش توجه بسیاری را جلب کرده است. او عکسی از دکتر حسن عباسی ( پزشکی که عباس کیارستمی در بیمارستان جم تحت نظر او بود) را منتشر کرده که یک تابلو در دستش مشاهده میشود. روی تابلو نوشته است «آقای مهرجویی! لطفا مواد صنعتی را با سنتی مخلوط نکنید»!
بهمن کیارستمی در توضیح انتشار این عکس به نامهای اشاره کرده که دکتر عباسی خطاب به وی نوشته بود: «بهمن خان، این عکسالعمل بنده به توهینهای آقای مهرجویی بود که جراحان را بطور عام فحش دادند و خودت بهتر از من میدانی که ایشان چه دیدگاهی دارند و میدانی که به دستور ایشان گروهی در مقابل بیمارستان جمع شده و تظاهراتی به راه انداختند، اشتباه نکنید من هیچ صلاحیتی در مورد تشخیص قصور یا عدم قصور ندارم، ولی از تهاجم عام به حیثیت حرفهام و بیمارستانی که در همان روز صد و چند بیمار بستری داشت، دفاع کردم، آیا تظاهرات در مقابل بیمارستان و آشوب و تضعیف روحیه بیماران بستری و همراهان آنها درست است؟ خودت بهتر میدانی که اظهارات و دستورالعملهای آقای مهرجویی چه اندازه از استدلال درست و تعقل برخوردار است.»
بهمن کیارستمی همچنین در توضیح انتشار این متن و عکس نوشته است: «پنج سال پیش که دکتر عباسی این چند خط رو در توضیح عکسش نوشت، ما داشتیم از وزارت بهداشت به سازمان نظام پزشکی و از نظام پزشکی به پزشکی قانونی میرفتیم و دو سال طول کشید تا خودمون بفهمیم استدلال مهرجویی چقدر درست و عقلانی بود. حالا دوباره مهرجویی دیدگاهش رو درباره سانسور عیان کرده، گروهی رو بیصلاحیت خطاب کرده و بطور عام فحش داده، تظاهرات راه انداخته و میخواد جلوی وزارت ارشاد تحصن کنه و آشوب راه بندازه. حتما در وزارت ارشاد هم دکتر خوشمزه و ملیحی هست که برای جلوگیری از آشوب یا اعاده حیثیتِ کارمندان بخش نظارت و ارزشیابی به عکسالعملهای بانمک فکر میکنه. پنج سال دیگه مدتها از اکران نسخه اصلاح شده فیلم لامینور که منتقدین نیم ستاره نثارش کردن گذشته، هیچکس نافرمانی مدنی مهرجویی یادش نمونده و کارمند خوشفکر وزارت ارشاد خودش تهیهکننده شده. خودم همین چند هفته پیش دکتر عباسیِ بیمارستان جم رو در تولد هشتادسالگی فرمانآرا دیدم، یادم نیومد کیه ولی چون قیافهش آشنا بود دستش رو به گرمی فشردم.»
اگرچه از شب گذشته تا کنون بسیاری به دفاع از مهرجویی، شعار حقطلبی سر دادهاند اما تفرقهای که جمهوری اسلامی طی این چهل سال و اندی با سیاستهایش به جان هنرمندان و جامعه انداخته باعث شده آن طرف ماجرا هم داریوش مهرجویی را مبرا از هر «قصور»ی نبیند.
برخی از رسانههای داخلی این عمل مهرجویی را محکوم کرده و نوشتهاند: «در دهه شصت در دوران جنگ تحمیلی، سیستم فرهنگی حاکم به سراغ مهرجویی مهاجرت کرده ساکن پاریس رفت و ضمن دلجویی او را به ایران بازگرداند. قبل از اینکه سینما در ایران دیجیتال شود، برای ساخت فیلم نیاز به نگاتیو و پوزتیو برای فیلمبرداری چاپ اثر بود و در شرایط جنگی علاوه بر نگاتیو و پوزتیو (وارداتی) امکانات فیلمبرداری و صدابرداری سر صحنه (فیلمها در آنزمان دوبله میشد) در اختیار آقای داریوش مهرجویی قرار گرفت تا فیلم اجارهنشینها در سال ۱۳۶۵ ساخته شود و در تمام این سالها امکانات ضروری بنیاد سینمایی فارابی در اختیار آقای مهرجویی و سایر بزرگان سینمای ایران قرار گرفت.»
تحمل داریوش مهرجویی هم تمام شد: مگر شما کی هستید؟!
این حرفها از همان روز اول باید گفته میشد: به چه حقی؟! با کدام علم و دانش و هنر؟!
عاقبتِ تحمل سانسور و شرکت در «فجر» چیزی جز همین زجر نیست! pic.twitter.com/WYt95iTbfn— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 7, 2022
در این مطلب همچنین اشاره شده که اگرچه مهرجویی بعد از توقیف سلیقهای فیلم «سنتوری» متضرر شده اما موسسه «تصویر شهر» وابسته به شهرداری تحت مدیریت محمدباقر قالیباف هزینه تولید فیلم بعدی مهرجویی با عنوان «نارنجیپوش» را تامین کرد و بودجه فیلم بعدی این فیلمساز با عنوان «آسمان محبوب» نیز توسط «سیما فیلم» تامین شد.
به اعتقاد این افراد، شورای صنفی نمایش و نمایندگان صنوف تشخیص دادهاند که به دلیل فضای موزیکال فیلم مهرجویی و همزمانی اکران آن با «لیالی قدر» به روند اکران و نمایش آن لطمه جدی میزند و برای اکران فیلم «لامینور» بازه زمانی «عید فطر» را در نظر گرفتهاند تا فیلم «لامینور» در گیشه صدمه نبیند.
همه این توجیهات البته بیانگر این است که امثال داریوش مهرجویی نیز از اینکه مورد سانسور قرار بگیرند و فیلمهایشان توسط آدمهایی که هیچ دانش و هنری ندارند مورد قضاوت و حذف قرار بگیرد، نقش داشتهاند!
حالا در مورد «لامینور» هنوز سخن آخر توسط هیچ مسئولی بطور رسمی اعلام نشده و این استدلال که گویا حذف این فیلم به خاطر ضربه نخوردن به گیشه بوده صرفا تحلیل مخالفان مهرجویی و کسانیست که ظاهرا انتظار این «نمکنشناسی» را از وی نداشتهاند! آنها با چنین دیدگاهی درمیشیان و مهرجویی را به تبلیغات سیاسی متهم کرده و معتقدند این دو سینماگر میخواهند نشان دهند که مسئولان سینمایی وزارت ارشاد اسلامی قصد حذف مهرجویی را دارند.
برخی دیگر نوشتهاند که اعتراضهای اخیر درباره حذف «لامینور» در حالیست که طی سالهای گذشته، هم درمیشیان و هم مهرجویی نسبت به توقیف فیلمهای همکاران خود در دوران دولت «دوستان اصلاحطلب»شان سکوت در پیش گرفته بودند اما اکنون به خاطر یک تغییر دو ماهه در تاریخ اکران آنهم به خاطر اقدام دیرهنگام تهیهکننده جهت تمدید مجوز نمایش منقضی شده، شهر را بهم ریختهاند!
به اعتقاد این افراد مهرجویی در حالی «عربده» میکشد که در جمهوری اسلامی، از شهرداری تا صداوسیمای رژیم پول گرفته و فیلم ساخته است!
گفتنی است که نام داریوش مهرجویی و رضا درمیشیان جزو یازده هنرمندی دیده میشود که اخیر در بیانیهای حمله نظامی روسیه به اوکراین را محکوم کرده و با مردم آن کشور همدردی کردهاند.
https://kayhan.london/1400/12/16/%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86%db%8c%d9%87-%db%8c%d8%a7%d8%b2%d8%af%d9%87-%d9%87%d9%86%d8%b1%d9%85%d9%86%d8%af-%d9%85%d8%a7-%d8%a7%db%8c%d9%86-%d8%ac%d9%86%da%af-%d8%b1%d8%a7-%d9%85%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85
این هنرمندان از جمله نوشتهاند: «تجاوز آشکار روسیه به اوکراین، ریختن خون انسانها و ویرانگری توسط ارتش قلدر شرّ بر کسی پوشیده نیست، اما از یکسو سکوت و همدستی متحدان سیاه و شرور و از سوی دیگر منفعتطلبی سیاستمداران جهان راه را بر جنایت علیه بشریت هموار کرده است.»