گویا این عملیات قرار بود فقط سه روز طول بکشد، اما اکنون ستون نظامی غول پیکر روسیه در خارج از کییف به مدت ۹ روز متوقف شده است. به گفته کارشناسان دفاعی، این یکی از چندین نشانه‌هایی است که بیانگر شکست مفتضحانه نظامی روسیه در حمله علیه اوکراین است.
می‌بایست تأکید کرد که این، جنگ ژنرال‌های ستاد کل ارتش نیست، بلکه طراحی عده‌ای سیاستمدار است بدون دانش نظامی. ماگنوس کریستیانسن استاد ارشد علوم نظامی سوئد می‌گوید روس‌ها آنطور که معمولاً می‌جنگند، در این نبرد نمی‌جنگند. از زمانی که ستون نظامی به طول ۶۴ کیلومتر در خارج از پایتخت اوکراین بر روی تصاویر ماهواره ای ظاهر شد، حدس و گمان‌هایی مبنی بر اینکه چرا هنوز هیچ پیشروی نداشته، مطرح شد. کمبود سوخت و غذا و گیرکردن نفربرها در گل و لای برخی از نظریه‌ها هستند. کیفیت بد ادوات جنگی نیز نظریه دیگریست.
ماگنوس کریستیانسن اگرچه معتقد است که عدم پیشروی احتمالا ترکیبی از همه این دلایل می‌تواند باشد اما اینکه ستون در جاده‌های گل‌آلود گیر کرده قطعا یکی از آنها نیست! جاده‌هایی که ستون چندین کیلومتری نظامی در آن حرکت می‌کند، تنها جاده‌هایی هستند که در آنها ماشین‌های دیگر نیز تردد داشته‌اند بدون آنکه در گل و لای گیر کنند! به همین دلیل جاده‌ها قابل استفاده هستند اما نه برای تانک‌ها! او می‌گوید به دلیل کیفیت بد ادوات جنگی و عدم خدمات‌رسانی و یا به دلایل دیگر، چرخ‌های تانک‌ها باز شده و آسیب دیده‌اند! چیزی که به سختی قابل جایگزینی است.
به گفته کریستیانسن، دلیل اصلی کندی کاروان نظامی پوتین اینست که اوکراینی‌ها موفق شده‌اند تشکیلات آغازین و متراکم ستون، یعنی آنهایی را که در جلوی ستون قرار دارند به تأخیر بیندازند یا از بین ببرند چیزی که به گفته کریستیانسن، هر نوع پیشروی و جابجایی را برای روس‌ها دشوار می‌کند.
به عبارت دیگر، اوکراینی‌ها با استفاده از ترکیبی از شرایط زمین و شبکه جاده‌ای کار را برای پیشروی روس‌ها بسیار دشوار کرده‌اند.
ایلماری کیهکو استاد ارشد علوم نظامی سوئد در همین ارتباط معتقد است که برنامه ستون نظامی روسیه اینست که کییف پایتخت اوکراین را محاصره کند؛ در حالی که آمادگی روس‌ها برای این کار بسیار ضعیف به نظر می‌رسد.
اکنون پرسش این است که آیا روسیه اصلاً برنامه‌ای برای ستون نظامی دارد؟! هنوز به نظر می‌رسد که آن همچنان محاصره کییف است. اما برای محاصره کامل پایتخت به ۹۰ کیلومتر ستون نیاز است. این استاد ارشد علوم نظامی می‌گوید، حتا اگر تمام نفرات روس که وارد اوکراین شده‌اند مورد استفاده قرار گیرند باز هم کفاف محاصره شهر را نمی‌دهد و این یعنی یک شکست قطعی چون کاری کاملا غیرممکن است.
ایلماری کیهکو همچنین اشاره می‌کند که روس‌ها از پایداری اوکراینی‌ها کاملا غافلگیر شدند. وی به منابع نظامی اوکراین اشاره می‌کند که اعلام می‌کنند حمله به کاروان نظامی را آغاز کرده‌اند. نتیجه این شده که روس‌ها با این نیروی موجود در یک وضعیت ناممکن برای محاصره کییف به روش جنگ‌های قرون وسطایی قرار گرفته‌اند.
اینهمه یک فاجعه است. همچنین بخش جلودار این ستون نظامی چگونه آب و غذا دریافت می‌کند؟ آیا برای تهیه غذا باید به ته ستون بروند؟! کارشناس نظامی سوئد تأکید می‌کند: این یعنی یک مشکل بسیار بزرگ!
به این ترتیب این ستون غول‌پیکر نیز یکی از چندین علائمی است که نشان می‌دهد حمله روسیه به اوکراین غیرحرفه‌ای برنامه‌ریزی شده است. ماگنوس کریستیانسن در توضیح این موضوع، طرح محاصره و تصرف کییف را مثال می‌زند و می‌گوید: طرح اولیه این بود که یگان‌های سبک را مستقر کنند و سپس با از میان برداشتن مقاومت، دولت جدیدی را نصب کرده و سپس اوکراین را وادار به پذیرش شکست کنند.
وقتی این برنامه شکست خورد، مجبور شدند به واحدهای ارتشی که از بلاروس آمده بودند تکیه کنند اما وقتی ستون در جاده گیر کرد، مشخص شد که برای عملیات بعدی برنامه‌ریزی نکرده‌اند. پس با طرح دیگری نیروهای اضافی به میدان وارد کردند. کریستیانسن می‌گوید که کاستی‌ها در تدارکات نشان می‌دهد که افکار خیالی زیادی در مورد این عملیات وجود داشته است.
به باور این کارشناس نظامی، این یک جنگ نسنجیده است و یافتن عملیاتی که این اهداف را به ثمر برساند یک استراتژی نسنجیده و بسیار دشوار است. چنین وضعیتی بر توانایی و تمایل سربازان برای نبرد تأثیرات منفی می‌گذارد و فقط باعث سرخوردگی و ناامیدی آنها می‌شود.
در عین حال، ماگنوس کریستیانسن هشدار می‌دهد که این شکست‌ها همه چیز را در مورد توانایی‌های جنگی روسیه نمی‌گویند ولی آشکار می‌کنند که طرح حمله نظامی به اوکراین بیشتر یک برنامه سیاسی بوده تا نقشه‌ی نظامی!
همه چیز گواه آن است که این را ستاد کل ارتش برنامه‌ریزی نکرده است. سربازان روسی در این جنگ مطلقا به آن شیوه‌ای که تمرین و آموزش دیده‌اند نمی‌جنگند. این طرح نسنجیده حاصل شخص پوتین است که منجر به مشکلات بزرگ در سطح تاکتیکی شده و حالا همگی در خود میدان جنگ گیر کرده‌اند. در این میان، ارقام تلفات مشخص نیست اما قطعا آمار قابل توجهی است. چیزی که ارتش روسیه را به شدت دچار مشکل کرده است.
البته همچنان محتمل‌ترین سناریو ادامه حمله روسیه است، اما با فرصت‌های تاکتیکی ضعیف فزاینده. به گفته‌ی ماگنوس کریستیانسن، بعید است که کشورهای بیشتری در حال حاضر وارد جنگ شوند. اگرچه شواهدی وجود دارد که پوتین آن را پروژه‌ای برای اتحاد مجدد مردم روسیه متکی بر نوعی امپریالیسم قرن ۱۹ می‌داند.
تلاش‌های دیپلماتیک غرب برای دستیابی به سازش ممکن است ادامه یابد، اما پس از تکرار ده‌ها دروغ پوتین اعتماد به او از بین رفته و هیچکس به سخنان وی اعتماد نمی‌کند.
ایلماری کیهکو می‌گوید: «من نمی‌دانم روسیه چگونه می‌تواند از نظر سیاسی برنده شود! آنها منابع کافی ندارند و با خوشباوری بسیار وارد جنگ شده‌اند.»
البته آلترناتیو دیگر می‌تواند تبدیل جنگ به یک جنگ پارتیزانی باشد که در آن روسیه کنترل بخش‌هایی از اوکراین را در دست بگیرد و با این کار اوکراین تجزیه شود. اگر کشور بی‌ثبات شود و روس‌ها کنترل جمعیت را به دست نیاورند، وضعیت می‌تواند حتا خطرناک‌تر شود.
کسی نمی‌داند یک پوتین زخمی و گیرافتاده چه می‌تواند بکند. ماگنوس کریستیانسن می‌گوید که او در این صورت می‌تواند تهدید هسته‌ای خود را عملی کند.
*منبع: وبسایت خبرهای روز سوئد
*ترجمه و تنظیم: فرامرز نوروزی
