مشکلات اقتصادی سبب شده بازار مواد خوراکی که معمولا در آخرین روزهای سال پرفروش‌ترین روزهای خود را سپری می‌کرد با رکود روبرو شود. آخرین گزارش‌ها از کاهش تقاضای ۳۰ درصدی در بازار میوه و رکود شدید در بازار شیرینی و آجیل خبر می‌دهند.
اسماعیل مرادیان نایب رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی امروز دوشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایلنا گفته که «میزان تقاضا برای خرید میوه نسبت به بهمن ۳۰ درصد کاهش داشته است این در حالیست که نرخ‌ها افزایش نداشتند.»
وی همچنین گفته که دخالت دولت برای تنظیم بازار شب عید باعث افزایش نرخ میوه شده است. او افزوده که «بازار میوه تنظیم شده بود و نیازی به ذخیره‌سازی از سوی دولت نبود چرا که سال‌هاست مرکبات بیش از نیاز داخلی تولید می‌شود. از سوی دیگر عرضه میوه شب عید چند برابر شده است از این رو نیازی به ورود دولت در این بازار احساس نمی‌شد.»
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی با اشاره به افزایش قیمت صیفی‌جات نیز گفته که «بارندگی و سیل میزان تولید را در سال جاری کاهش داد اما از سوی دیگر تقاضا نسبت به عرضه صیفی‌جات افزایش پیدا کرد از این‌رو قیمت فرنگی‌جات نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش نرخ را تجربه کرده است.»
یکی از اقلامی که در روزهای گذشته گرانی آن خبرساز شده سیب‌زمینی است. اسماعیل مرادیان در اینباره گفته که «سیب‌زمینی جزو محصولاتی است که نباید از سفره مردم حذف شود؛ سیب‌زمینی کهنه کیلویی ۹ تا ۱۱ هزار تومان و سیب‌زمینی نو کیلویی ۱۷ هزار تومان در میدان بفروش می‌رسد این نرخ سیب‌زمینی در میدان است و اگر واحد صنفی آن کیلویی ۲۲ هزار تومان بفروش برساند گران فروشی نکرده است.»
رکود بازار میوه پیش از این نیز از سوی دیگر فعالان صنفی مورد اشاره قرار گرفته بود. اکبر یاوری عضو هیئت مدیره اتحادیه بارفروشان دربار وضعیت بازار میوه در آخرین روزهای سال گفته که بار میوه روی دست بارفروشان مانده و بیشتر از پنج هزار تن میوه در میدان موجود است و کسی هم میوه نمی‌خرد.»
اکبر یاوری افزوده که «اگر به میوه فروشی‌ها سر بزنید اشکتان در می‌آید وقتی که می‌بینید شهروندان تهرانی میوه را دانه‌ای می‌خرند.»
همچنین با افزایش قیمت شکر و روغن، قیمت شیرینی به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت شیرینی‌های خانگی به کیلویی ۱۴۰ تا ۲۰۰ هزار تومان رسید.
اخیرأ فروشندگان شیرینی‌های خانگی و آنلاین می‌گویند در سالهای گذشته شیرینی به محض اینکه تولید می‌شد به فروش می‌رفت. این در حالی است که امسال به دلیل افزایش قابل توجه قیمت روغن و شکر، تقاضا برای شیرینی‌های خانگی کاهش پیدا کرده است.
علی بهره‌مند رئیس اتحادیه قنادان تهران نیز به تازگی از نرخ مصوب شیرینی‌های پرمصرف خبر داده و گفته که «قیمت شیرینی‌تر هر کیلو ۷۸ هزار تومان، زبان و پاپیونی ۶۵ هزار تومان، دانمارکی ۶۵ هزار تومان و کیک یزدی نیز ۴۹ هزار تومان است.»
رئیس اتحادیه قنادان تهران با بیان اینکه «در تأمین مواد اولیه مشکلاتی داریم» گفته که «نرخ شیرینی‌های مخصوص شب عید بر اساس مواد بکار رفته، رقابتی و متفاوت است. این قیمتها بر اساس آنالیز قیمتی تعیین شده و تحت نظر اتحادیه قنادان است.»
این در حالیست که شیرینی‌فروشی‌ها در مناطق مختلف از این قیمتها تبعیت نمی‌کنند و قیمت شیرینی در شیرینی‌فروشی‌های مختلف پایتخت متفاوت است. به همین دلیل است که تقاضا برای شیرینی چه از فروشگاه‌ها و چه شیرینی‌های خانگی که معمولا در شبکه‌های اجتماعی به بازاریابی و عرضه آنلاین محصولات مشغول هستند با کاهش چشمگیری روبرو شده است.
علی بهره‌مند که این هفته نرخ رسمی شیرینی‌های پرفروش را اعلام کرده، هفته گذشته به تجارت نیوز گفته بود «شیرینی گران شده و هر کسی توان خرید ندارد. به نظر می‌رسد با افزایش قیمت مواد اولیه قنادان، شب عید امسال برخی مردم یا شیرینی را از سفره خود حذف می‌کنند یا شیرینی‌های ارزان‌تر را جایگرین می‌کنند.»
آنطور که رئیس اتحادیه قنادان تهران هفته گذشته اعلام کرد، «قیمت شکر به ۲۰ هزار تومان رسید. در بازار آزاد این کالا با قیمت بیشتری فروخته می‌شود. از طرفی روغن قنادان نیز کمیاب است و یک حلب ۱۰ کیلویی با قیمت ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود.»
بازار آجیل و خشکبار هم وضعیت مشابهی دارد. علیرضا حمصیان دبیر اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان نیز به فارس گفته: «از جهت موجودی مشکلی نداریم ولی قیمتها بالا است، تا این لحظه نیز استقبال مردم برای خرید آجیل جالب نبوده که علت آن را گرانی اجناس می‌دانیم.»
مصطفی احمدی رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران نیز گفته که «قیمت تمام اقلام آجیل و خشکبار نسبت به یک سال گذشته ۷٠ درصد افزایش داشته و تخمه ژاپنی به دلیل خشکسالی و کاهش تولید با ۱٠٠ درصد افزایش قیمت در صدر گران شدن اقلام آجیل و خشکبار است.»
محمد ارغوان رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان همدان نیز از رکود شدید بازار آجیل در این شهر خبر داده و گفته که با وجود اینکه آجیل «به وفور» در بازار وجود دارد اما «در حال حاضر استقبالی از آجیل شب عید نشده است.»
با توجه به اینکه آمارهای حکومتی نشان می‌دهد بیش از ۶۰ میلیون نفر یعنی حدود ۷۵ درصد از جمعیت ایران زیر خط فقر قرار دارند، حذف آجیل و شیرینی و بسیاری از اقلام میوه از سفره شب عید مردم هر چند تأسف‌بار اما عجیب نیست.
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد بسته‌های ۲۵۰ گرمی پسته اکبری خام ۱۰۰ هزار تومان قیمت دارد به عبارتی یک کیلوگرم آن ۴۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. همچنین یک کیلوگرم آجیل چهار مغز نیز ۴۴۰ هزار تومان آب می‌خورد. این بدان معناست که یک خانواده ۴ نفره با پس‌انداز دو ماه مبلغ یارانه نقدی شاید بتواند یک کیلو پسته خریداری کند!
