در آخرین روزهای سال قیمت پوشاک و کفش با افزایشی حدود ۵۰ درصد روبرو شده و در همین حال کاهش قدرت خرید مردم نیز سبب رکود شدید در بازار شده است.
آمارهای رسمی نشان می‌دهند قیمت انواع پوشاک نسبت به سال گذشته بیش از ۴۰ درصد گرانتر شده است. این در حالیست که هزینه‌های سرسام‌آور زندگی و درآمدهای ناچیز سبب شده پوشاک شب عید از سبد بسیاری از خانوارها حذف شود و بازار پوشاک با رکود روبرو باشد.
مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک با اشاره به گسترش فقر در کشور می‌گوید که «قدرت خرید مردم و شرایط اقتصادی باعث شده تقاضایی برای پوشاک در شب عید نباشد، زیرا پوشاک از سبد مصرفی مردم خارج شده و به ناچار برای خرید آن اقدام می‌کنند.»
به گفته مجید افتخاری بطور سنتی بازار پوشاک در نیمه دوم سال از اهمیت بالاتری برخوردار است، چرا که فصل عوض می‌شود و مناسبت‌های بیشتری در نیمه دوم سال قرار دارد. بنابراین طبق روال هر سال بهمن و اسفند باید جزو پر رونق‌ترین ماه‌های سال باشند اما پوشاک دیگر اولویت سبد خرید نوروز شهروندان نیست.
این فعال صنفی توضیح داده که مردم، حتی دهک‌های پایین، در گذشته حداقل سالی یکبار در بهمن و اسفند پوشاک می‌خریدند، اما حالا این خرید هم برای بسیاری منتفی شده است. حتی لباس بچگانه که همیشه پررونق‌ترین رسته در شب عید بود، امسال وضعیت خوبی ندارد.
https://kayhan.london/1400/12/04/%d9%88%d9%82%d8%aa%db%8c-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c%d9%88%d9%86%d9%87%d8%a7-%d8%aa%d9%86-%d8%a7%d9%88%d8%b4%db%8c%d9%86-%d9%85%db%8c%d8%b4%d9%88%d9%86%d8%af-%d8%aa
یک فروشنده پوشاک نیز هفته گذشته به روزنامه همدلی گفته بود «دو سالی می‌شود که به دلیل افزایش قیمت پوشاک، مردم به سراغ بازارهای استوک یا حتی تاناکورا می‌‌روند.»
به گفته او «با توجه به تنزل سطح معیشتی اقشار متوسط و پایین جامعه و همچنین گرانی پوشاک نو، یکی از مشاغلی که با توجه به نیازهای جامعه در چند سال اخیر به وجود آمده، فروش لباس‌های دست دوم خارجی در فروشگاه‌های موسوم به تاناکورا است.»
اوایل اسفندماه کیهان لندن در گزارشی درباره لباس‌های «تاناکورا» چنین توضیح داد: «فروش لباس دست دوم با استانداردهای بهداشتی و اقتصادی در کشورهای دیگر نیز رایج است. در ایران نیز به نوشته روزنامه «همشهری»، «لباس بیروتی» اسم رمزی بود که ۶۰ سال پیش به پوشاک دست دوم گفته می‌شد؛ لباس‌هایی که به شکل فله‌ای در ناصرخسرو فروخته می‌شد. به مرور در دهه ۷۰ خورشیدی و با تب داغ سریال ژاپنی «سال‌های دور از خانه» که با تحریف داستانش از صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد، این نامگذاری تغییر یافت! شخصیت اصلی این ملودرام دختری به نام «اوشین» بود که در سالمندی خاطرات زندگی دشوارش را برای نوه‌اش بازگو می‌کرد. عنوان لباس‌های دست دوم در دوران پخش این سریال و پس از آن از نام فامیل شوهر اوشین گرفته شده که صاحب و گرداننده فروشگاه‌های زنجیره‌ای «تاناکورا» بود!»
بر اساس گزارش‌ها، میدان گمرک، خیابان آذربایجان و خیابان رسالت سال‌هاست به مرکزی برای فروش لباس‌های تاناکورا یا دست‌دوم تبدیل شده‌اند. گرچه این بازار سال‌هاست مشتری‌های پروپاقرص و ثابت خود را دارد اما این روزها به خاطر گرانی‌ها و بحران اقتصادی، پای مشتریان تازه‌ای به این بازارها باز شده است.
بخش زیادی از پوشاک موجود در بازار ایران را کالای قاچاق تشکیل می‌دهد. دولت نیز از چند سال پیش با ممنوعیت واردات پوشاک، برنامه داشت از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند اما این طرح نیز با شکست روبرو شد. از یکسو مافیاهای واردات پوشاک قاچاق به شکل کانتینری مشغول وارد کردن انواع پوشاک باکیفیت و بی‌کیفیت خارجی به داخل ایران هستند و از سوی دیگر بسیاری از فروشگاه‌ها بطور رسمی پوشاک را آنلاین از برندهای معروف جهان خریداری و در فروشگاه‌شان تحویل می‌گیرند!
مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک در اینباره توضیح داده که از زمان ممنوعیت واردات پوشاک از سال ۱۳۹۷، بجای تولیدکننده، قاچاقچی بیشترین استفاده را برده است. به گفته او «نوع قاچاق مکرر در حال تغییر است و به غیر از کالاهای فیک و کالاهای کیلویی که از بنگلادش وارد می شد، می‌توان به قاچاق به صورت فروش اینترنتی از طریق خرید آسان از کشورهای همسایه اشاره کرد. در حال حاضر مصرف‌کنندگان می‌توانند از طریق برخی درگاه آنلاین به راحتی از کشورهای همسایه کالا بخرند و در فاصله زمانی کوتاهی با سیستم‌های رسمی حمل و نقل کشور آن را دریافت کنند. این روند نوع خرید بخشی از دهک‌های جامعه را تحت تاثیر قرار داده است.»
بازار کیف و کفش هم با رکود تورمی درگیر است و با وجود نبود مشتری و کسادی بازار، قیمت‌ها همچنان در حال افزایش است. رسول شجری رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان کفش‌های دست‌دوز تهران از افزایش بیش از ۵۰ درصدی قیمت کفش خبر داده و گفته مردم دیگر توان خرید کفش ندارند.
به گفته رسول شجری «تقاضای کفش نسبت به سال‌های قبل کمتر شده است و مردم قدرت خرید ندارند. بازار هم مانند همان روزهای دوران کرونا است و تغییری نکرده است.»
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان کفش‌های دست‌دوز تهران علت افزایش قیمت کفش را «رشد قیمت ارز و کمبود مواد اولیه» اعلام کرد و افزود: «قیمت چرم طبیعی سنگین ۱۰۰ درصد و برخی پوست‌ها نسبت به سال گذشته، ۱۲۰ درصد افزایش داشته است.»
بر اساس آمار رسمی، سالانه ۲۶۵ میلیون جفت کفش در ایران تولید می‌شود که به گفته علی لشگری عضو هیئت مدیره جامعه صنعت کفش ایران، این میزان تولید پاسخگوی تقاضای بازار است. لشگری همچنین اعلام کرد که تنها پنج درصد کفش‌های موجود در بازار ایران وارداتی‌اند.
روح‌الله هادوی‌نیا یک عضو دیگر هیئت مدیره جامعه صنعت کفش ایران، می‌گوید: «صنعت کفش در ایران برای ۵۰۰ هزار نفر اشتغال‌زایی کرده است، اما مافیای واردات به این صنعت ضربه می‌زند.»
به گفته او «از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹، متوسط قیمت کفش‌های وارداتی در محدوده کمتر از سه دلار و عمده آن از چین و امارات بود.»
مصطفی طالقانی رئیس هیئت مدیره جامعه صنعت کفش نیز درباره مشکلات تولیدکنندگان کفش گفته که «صنعت کفش در سالیان گذشته با فراز و نشیب های بسیاری مواجه بوده است. در ۱۷ سال گذشته واردات گسترده کفش‌های چینی و کفش‌های مانده در انبارهای وارداتی این صنعت را به شدت مورد آسیب قرار داد؛ در آن زمان صنعت کفش ایران به شدت مورد آسیب قرار گرفت.»
مصطفی طالقانی افزوده که دولت به بهانه اجرای طرح ساماندهی واردات کیف و کفش به دنبال واردات بی‌رویه کفش از خارج است در حالی که در اختیار قرار دادن بازارهای داخل به برندهای خارجی موجب تضعیف تولید و اشتغال‌زایی می‌شود.
علی لشکری عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران شهریور امسال در یادداشتی با عنوان «پای مافیای واردات در کفش ایرانی» اعلام کرد که در سال‌های ۹۲ تا ۹۸ ارزش صادرات کفش جهان به ایران بر اساس منابع بین‌المللی در مجموع به دو میلیارد و ۱۱۹ میلیون دلار رسیده و متوسط صادرات کفش به ایران در این دوره ۷ ساله حدود ۲۶۵ میلیون دلار در سال بوده است.
این در حالیست که بر اساس اعلام علی لشکری آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران از واردات رسمی به میزان ۸۴ میلیون دلار حکایت دارد و این یعنی بطور میانگین در این دوره ۷ ساله واردات کفش به ایران از کشورهای مختلف و از راه‌های گوناگون، حدود ۲۵ برابر چیزی بوده که در گمرک به صورت رسمی اظهار شده است.
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران در این یادداشت تکان‌دهنده افزوده که « بیشترین سهم کفش‌های صادراتی چین به دنیا (حدود ۴۲ درصد) با قیمت ۳/۷۲ دلار متعلق به ردیف تعرفه‌ای ۶۴۰۲ (کفش با رویه و زیر پلاستیکی) و سهم این کشور در واردات به ایران حدود ۸۸ درصد است، می‌توان نتیجه گرفت که وزن اصلی کفش‌های وارداتی به ایران در ردیف متوسط قیمت‌های ۳/۷ دلاری و کمتر از ۴ دلار بوده است. به عبارت‌دیگر با توجه به واردات سالانه ۲۶۵ میلیون دلار کفش به ایران و متوسط آخرین قیمت در سال ۲۰۱۸ که بالاترین رشد قیمت را در دوره ۷ ساله ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ داشته، میانگین تعداد کفش‌های وارداتی به ایران حدود ۷۱ میلیون جفت بوده است.»
