جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید مذاکرات اتمی میان قدرت‌های جهانی و جمهوری اسلامی برای احیای برجام به بن‌بست رسیده و روسیه بود که در مسیر مذاکرات مانع‌تراشی کرد. این در حالیست که پیش از جنگ پوتین علیه اوکراین نیز با وجود سخنان متناقضی که طرفین درباره دستیابی به برجام اظهار می‌داشتند، یک نکته مرتب تکرار می‌شد: به توافق نزدیک هستیم اما مسائل مهمی هنوز باقی مانده است!
بورل دوشنبه ۲۸ فوریه (هشتم فروردین) پس از بازگشت از نشست دوحه در پارلمان اروپا در سخنان مشابهی اما با ناامیدی بیشتر گفت، «در حالی که دستیابی به توافق نزدیک بود، باعث تاسف است که به توافق دست پیدا نکنیم. نمی‌توانم تضمین دهم که توافقی وجود خواهد داشت.»
او اشاره کرد، «دو هفته پیش به نظر می‌رسید که توافق با ایران حاصل شده است اما بعد روسیه وارد شد و مانع‌تراشی کرد زیرا مسکو به‌دنبال کسب امتیاز از غرب به‌دلیل جنگ خود در اوکراین است.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد، روسیه بطور ویژه می‌خواهد از لغو تحریم‌های نفتی ایران جلوگیری کند «زیرا اگر ایران تولید نفت را آغاز کند و نفت بیشتری به بازار عرضه شود به نفع روسیه نخواهد بود.»
جوزپ بورل در ادامه به یکی از همان «مسائل مهمی که هنوز باقی مانده است» اشاره کرد و گفت، روسیه با دریافت تضمین‌های محرمانه در زمینه تجارت با ایران از مخالفت دست کشید اما بروز اختلاف‌های دیگر از جمله تاکید جمهوری اسلامی ایران بر خروج نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا باعث توقف در پیشرفت مذاکرات شده است.
به این ترتیب باز هم موضوع بر سر همان «مسائل مهم» و آن موضوعاتی است که جمهوری اسلامی آنها را «مسائل ناموسی» خود می‌داند.
پس از باج‌خواهی روسیه از آمریکا مذاکرات اتمی که پیش از جنگ پوتین علیه اوکراین به بن‌بست رسیده بود، متوقف شد. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی تأکید کرده بود «اجازه نمی‌دهیم هیچ عامل خارجی منافع ملی کشور را در وین تحت تاثیر قرار دهد» اما در عمل این اتفاق افتاد و روسیه با برگ برجام به بازی ادامه داد. حتا در داخل ایران هشدار دادند روسیه برجام را به گروگان گرفته است اما کاری از دست مقامات جمهوری اسلامی ساخته نبود تا غرب و روسیه به تفاهم برسند.
وضعیتی که جمهوری اسلامی در آن علاوه بر مشکلات برجام به بن‌بست رسیده، حاصل سیاست «نگاه به شرق» است که علی خامنه‌ای آن را محور سیاست خارجی نظام قرار داده و توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز حمایت و پیش برده می‌شود.
بر اساس گزارش‌ها، ایران حدود ۱۱۰ میلیون بشکه نفت انبار شده دارد و می‌تواند دست‌کم بخشی از کمبود نفت روسیه را که پس از حمله این کشور به اوکراین مورد تحریم‌های شدید قرار گرفته جبران کند اما در رهبری رژیم ایران و داخل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جریانی قدرتمند به عنوان بازوی امنیتی مسکو در خاورمیانه عمل می‌کند. از این رو برخی تحلیلگران معتقدند حمله موشکی حوثی‌ها به مخازن نفتی شرکت «آرامکو» عربستان سعودی در جده که با پشتیبانی سپاه پاسداران صورت گرفت اقدامی در جهت منافع روسیه برای تأثیرگذاری بر بازار نفت و اختلال در آن بوده است.
جوزپ بورل اواسط بهمن ۱۴۰۰ اعلام کرده بود «متن نهایی توافق احیای برجام آماده و روی میز است» اما مذاکرات به خاطر «عوامل خارجی» متوقف شده است. منظور وی گروکشی روسیه با برجام بود که حالا بنا بر گفته‌ی وی «تضمین‌های محرمانه» از غرب دریافت کرده است و دوباره «مسائل ناموسی» انقلاب از جمله خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که یک نهاد نظامی موازی، نامتعارف و امنیتی- ایدئولوژیک است، مانع رسیدن به توافق شده است.
