دولت آلمان در واکنش به ارتکاب جنایت جنگی در بوچا توسط نظامیان پوتین، ۴۰ دیپلمات روسیه را اخراج کرد. وزیر خارجه آلمان این افراد را «نامطلوب» و همکار سازمانهای اطلاعاتی روسیه خواند.
فرانسه نیز اعلام کرد که تصمیم دارد ۳۵ دیپلمات روس را اخراج کند.
پس از مشورتهای فراوان، دولت آلمان به قتل عام غیرنظامیان توسط ارتش روسیه در شهرک اوکراینی بوچا واکنش نشان داد و تنبیهی جدید علیه روسیه اتخاذ کرد.
وزارت خارجه آلمان دوشنبه ۴ آوریل ۲۰۲۲ سرگئی نچایف سفیر روسیه را احضار و پس از یک گفتگوى کوتاه به این دیپلمات ارشد کرملین اعلام کرد که ۴۰ دیپلمات روس افراد نامطلوب تشخیص داده شدهاند و باید طی پنج روز آینده، این کشور را ترک کنند.
در پی این اقدام، آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان گفت: «تصاویر بوچا شاهدی بر خشونت و بیرحمی غیرقابل تصور رهبری روسیه و کسانی است که از تبلیغات کرملین پیروی میکنند؛ شاهدی بر اراده به نابودی که تمام مرزها را شکسته است.»
این سیاستمدار حزب سبزها افزود که آلمان باید «در برابر این اقدامات ضد بشرى با قدرت آزادی و انسانیت خود به مقابله برخیزد».
آنالنا بربوک در مورد تصمیم به اخراج شمار زیادی از دیپلماتهای روس گفت که این افراد «در آلمان هر روز علیه آزادی ما و انسجام جامعه ما فعال بودهاند».
او افزود که وزارت خارجه آلمان برای اتخاذ این تصمیم خود با سازمان امنیت داخلی کشور هماهنگی لازم را انجام داده است.
نهاد امنیتی «حفاظت از قانون اساسی» آلمان در ماه مارس فهرستی از دیپلماتهای روس را آماده کرده بود که در سطح این کشور بطور مستقیم و غیرمستقیم برای چندین سازمان اطلاعاتی روسیه کار میکردهاند.
وزیر خارجه آلمان اضافه کرد: به احتمال بسیار سرویسهای مخفی روسیه نقشههایی علیه جنگ زدگان اوکراینی در دست اجرا دارند و یا دستکم از آنها جاسوسی میکنند.
او تأکید نمود که فعالیت دیپلماتهای اخراج شده «تهدید برای کسانی است که به ما پناه آوردهاند».
وزارت خارجه فرانسه نیز اعلام کرده است که تصمیم دارد ۳۵ دیپلمات روس را «به دلیل به خطر انداختن امنیت ملی از خاک این کشور اخراج کند». در اطلاعیه این وزارتخانه آمده است: «این بخشی از یک اقدام اروپایی است».
خبرگزاری روسی «اینترفاکس» با استناد به وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که روسیه به اخراج دیپلماتها واکنش نشان خواهد داد.
پیشتر آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان تحریمهای سنگینتری علیه روسیه و حمایت بیشتر نظامی و تسلیحاتی از اوکراین اعلام کرده بود.
بربوک در توییتى نوشته بود: تصاویر خشونت بیرحمانه در بوچا در پی خروج نیروهای نظامی روسیه غیرقابل تحمل است. وی نوشت «مسئولان این جنایات جنگی باید به پاسخگویی کشانده شوند… ما تحریمها علیه روسیه را تشدید میکنیم و از اوکراین برای دفاع از خود، با توان بیشتر پشتیبانی خواهیم کرد.»
وزیر خارجه آلمان تأکید کرد: «خشونت بیرحمانه پوتین خانوادههای بیگناه را نابود کرده و مرز نمیشناسد.»
از سوى دیگر، رئیس جمهورى آلمان نیز روز دوشنبه براى نخستین بار به خطاهاى سیاسى خود در ارتباط با روسیه اعتراف کرد.
فرانک والتر اشتاین مایر که زمانی رئیس دفتر صدراعظم سابق آلمان، گرهارد شرودر و در دو دولت آنگلا مرکل، وزیر خارجه بود، اذعان داشت که پافشاری او بر پروژه خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا موسوم به «نورد استریم ۲» یک خطای آشکار بوده است.
اصرار بر اعتماد به روسیه به عنوان تامین کننده اصلی انرژی مورد نیاز آلمان، موضوعی است که اغلب سیاستمداران سوسیال دموکرات و محافظهکار آلمانی در سالهای گذشته در مورد آن اتفاق نظر داشتهاند.
اشتاین مایر به دلیل مواضع همدلانه با مسکو و خوشبینی نسبت به روابط با روسیه با انتقادهای سختی روبرو شده است.
گفتنى است که صدراعظم آلمان نیز کشتار غیرنظامیان و گورهای جمعی در شهر بوچا را «جنایت ارتش روسیه» خوانده و خواستار تحقیق همهجانبه درباره آن شده است. اما کرملین هرگونه مسئولیت این کشتار را از خود سلب کرده است.
اولاف شولتز در برلین گفت: ابعاد این جنایت باید با جدیت پیگیری و روشن شود. او افزود که سازمانهای بینالمللی مانند کمیته بینالمللی صلیب سرخ باید به این مناطق دسترسی یابند و عاملان و آمران این جنایت پاسخگو شوند.
شولتز شهرک بوچا در حومه کییف را «خیابانهایی پوشیده از اجساد و مردمانی» خواند که «نیمی از بدنشان زیر خاک بوده است».
وى تأکید کرد که «قتل غیرنظامیان جنایت جنگی است؛ جنایات نظامیان روسیه باید با قاطعیت مورد تحقیق و پیگرد قرار گیرد».
رئیس جمهوری ایالات متحده نیز بار دیگر ولادیمیر پوتین، همتای روس خود را «جنایتکار جنگی» نامید.
جو بایدن، دوشنبه ۴ آوریل، همزمان با افزایش خشم جهانی نسبت به کشتار غیرنظامیان در شهر بوچا، خواستار برپایی دادگاه ویژه جنایات جنگی شد و با «وحشى» توصیف کردن پوتین افزود: «او باید محاکمه شود.»
بایدن در گفتگو با خبرنگاران در واشنگتن تاکید کرد که دولت آمریکا در نظر دارد، تحریمهای بیشتری علیه روسیه به دلیل تهاجم نظامی آن علیه اوکراین وضع نماید.
گفتنى است، نظامیان اوکراینی به دنبال بیش از پنج هفته درگیری، کنترل بیش از ۳۰ شهر و روستا، از جمله بوچا را به دست گرفتند. تصاویر مربوط به اجساد غیرنظامیان در خیابانهای بوچا، پس از خروج نیروهای روسیه از این مناطق، از ظهر شنبه دوم آوریل منتشر شد.
به گزارش رویترز، یک گور دستجمعی در محوطه یک کلیسای شهر هنوز با خاک پوشیده نشده و دستها و پاهای اجساد از میان خاک دیده میشود.
آناتولی فدوروک شهردار بوچا گفته است که بیش از ۳۰۰ نفر از ساکنان این شهرک کشته شدهاند.
سازمان دیدهبان حقوق بشر نیز روسیه را به ارتکاب «جنایات جنگی» مانند اعدام شهروندان و غارت اموال آنها متهم کرد. در گزارش منتشر شده این سازمان در پراگ، آمده است که شواهدی از این «جنایات جنگی» در حومه شهرهای کییف، خارکف و چرنیهیف به دست آمده است. این گزارش بر اساس اظهارات ده شاهد عینی و ساکنان این مناطق انتشار یافته است.
دیدهبان حقوق بشر همچنان در حال جمعآوری اسناد و شواهد برای اثبات «جنایات جنگی» توسط ارتش و نظامیان روسیه است. شاهدان عینی در بوچا گفتهاند که نظامیان روسی بدون دلیل به سوی افراد غیرنظامی شلیک میکردند.