لری کینگ مجری معروف آمریکایی در سیانان سال ۲۰۰۰ از پوتین پرسید چه اتفاقی برای زیردریایی کورسک افتاده است؟ او با لبخندی سرد و بیروح پاسخ داد: غرق شد دیگه!
این واکنش ولادیمیر پوتین پس از غرق شدن زیردریایی کورسک با ۱۱۸ سرنشین بود! در آن هنگام بسیاری از مردم برای نخستین بار با پوتین و نگرش سرد و بیرحم رئیس جمهور تازه به دوران رسیده روسیه نسبت به رنجهای انسانی آشنا شدند بدون هیچگونه همدردی با بازماندگان ملوانهای قربانی.
آلکسی آرستویچ مشاور ولودیمیر زلینسکی رئیس جمهور اوکراین از هر فرصتی استفاده میکند تا روسیه را به ریشخند بگیرد؛ او در ارتباط با انفجار رزمناو «مسکو» میگوید: ما واقعا نمیدانیم چه اتفاقی افتاده؛ یا دو ملوان در جای نامناسبی سیگار کشیدهاند یا یکبار دیگر مقررات ایمنی را زیر پا گذاشتهاند. درواقع آنها بدشانسی آوردند!
چند ساعت بعد وی دوباره میگوید:مسکو کجاست؟غرق شده دیگه!
از دست دادن رزمناو «مسکو» چه از نظر نظامی و چه از نظر نمادین و تبلیغاتی ضربه بسیار سنگینی بر وجهه نظامی روسیه وارد آورد.
اگر ثابت شود که موشکهای اوکراینی این ضربه را به «مسکو» زدهاند، یک دستاورد بزرگ برای اوکراین در جنگ پوتین است.
پنجشنبهشب وزارت دفاع روسیه تایید کرد که «مسکو» به طول ۱۸۶ متر در حین یدککشی به بندر غرق شده است. گفته میشود در آن ساعات شرایط جوّی بسیار بد بوده است. به هر روی رزمناو «مسکو»ی نیروی دریایی روسیه از دست رفته است.
اهمیت و پیامدهای این حادثه در کشاکش جنگی که پوتین گمان میکرد به سرعت تمام خواهد شد و به زودی دو ماه از آن خواهد گذشت، به سختی قابل برآورد است.
«مسکو» یکی از مهمترین کشتیهای جنگی روسیه و مجهز به موشکهای کروز و چندین سیستم تسلیحاتی دیگر بود که میتوانست به هواپیماها و همچنین اهدافی در دریا و زمین حمله کند. این رزمناو خدمهای متشکل از ۵۰۰ مرد داشت و برای دفاع از خود در برابر موشک دارای پنج سیستم رادار جداگانه بود.
این کشتی مخوف در موشکباران گرجستان در سال ۲۰۰۸ و پس از آن در موشکباران شهرهای سوریه نقش کلیدی داشت. مردم سوریه به ویژه از نقش خوفانگیز و مرگبار این رزمناو آگاه هستند. همین رزمناو بود که مسئولیت بمباران بسیاری از شهرهای اوکراین را نیز داشت. یک ماشین مرگ کامل و مجهز با سابقهی یک جانی کهنهکار در حداقل سه جنگ.
مهمتر از همه، این کشتی پرچمدار ناوگان روسیه در دریای سیاه بود یعنی رزمناو ستاد که همهی ناوگانهای دیگر را زیر پوشش فرماندهی خود داشت.
کارشناسان اهمیت از دست دادن رزمناو «مسکو» را برابر با از دست رفتن رزمناو «دریاسالار کوزنتسوف» تنها ناو هواپیمابر روسیه ارزیابی میکنند.
آلسیو پاتالانو استاد جنگ و استراتژی در کینگزکالج لندن، به CNN گفته است: کشتیهای جنگی قطعات شناور بزرگ از قلمرو ملی هر سرزمین هستند. وقتی یکی از آنها و به ویژه یک گل سرسبد را از دست میدهید، یک پیام سیاسی و نمادین دارد که حتی بدون توجه به ضرر نظامی این حادثه، آن پیام برجسته میشود.
روسیه نیز مانند اوکراین، میزان تلفات نظامی خود در طول جنگ را تا حد زیادی پنهان کرده است. اما این واقعیت که رزمناو «مسکو» منهدم و بیخطر شده آنقدر بزرگ است که نمیتوان آن را پنهان یا توجیه کرد.
در نسخه تبلیغات روسی رسانهها چنین توضیح میدهند که «مسکو» در اثر آتشسوزی آسیب جدی دیده که به نوبه خود باعث انفجار مهمات شده است. خدمه تخلیه شدهاند و علت آتشسوزی در دست بررسی است.
در عوض، از سوی اوکراین اطلاعاتی دریافت شده که «مسکو» توسط دو موشک کروز اوکراینی از نوع نپتون مورد اصابت قرار گرفته است.
اگر این درست باشد، موفقیتی بینظیر برای ارتش اوکراین خواهد بود زیرا نشان میدهد که موشکهای نپتون که ساخت داخلی اوکراین هستند، توانایی شکستن دفاع موشکی عظیم در یک کشتی جنگی بسیار بزرگ را دارند.
در اینصورت، به گفته کارل شوستر رئیس سابق عملیات نیروی دریایی ایالات متحده، مسکو ممکن است بزرگترین کشتی جنگی باشد که تا کنون توسط یک حمله موشکی مورد اصابت قرار گرفته است.
احتمالاً به زودی مشخص میشود که چه چیزی باعث انهدام این رزمناو شده است. در هر حال، برای اوکراین مهم نیست که چگونه بلکه بیخطر شدن این کشتی جنگی یک پیروزی واقعی و بزرگ برای این کشور است.
از یکسو کییف میتواند به موفقیتی قاطع در میدان جنگ ببالد و از سوی دیگر میتوان از آغاز جنگ پوتین در ۲۴ فوریه برای بار دیگر شاهد ناتوانی ارتش روسیه بود.
*منبع: وبسایت خبرهای روز سوئد
*ترجمه و تنظیم: فرامرز نوروزی