در حالی که کارشناسان یوز ایرانی با احکام طولانی در زندان بسر می‌برند، یکی از معاونان سازمان محیط زیست از حضور دامپزشک یوزها از کشور آفریقای جنوبی در ایران خبر داد تا اطلاعات مربوط به «تجارت نگهداری و تکثیر این گونه جانوری» را انتقال دهد!
حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام این خبر، عنوان کرد: «صبح دیروز با حضور دکتر پیتر کالدوِل دامپزشک معتمد مراکز حفاظت و تکثیر یوزپلنگ آفریقایی از کشور آفریقای جنوبی در محل نگهداری توله یوز در پارک پردیسان، آخرین وضعیت سلامت این یوز بررسی و نکات تجربی را به تیمارگران یوز منتقل کرد.»
به گفته‌ی او، «دکتر کالدوِل از یک مرکز نگهداری یوزهای آفریقایی، برای یک سفر پنج روزه عازم ایران شده است و در این سفر علاوه بر معاینه توله یوز، از مرکز تکثیر یوز آسیایی در پارک ملی توران هم بازدید می‌کند و در بازدید میدانی، آموزش‌های لازم و انتقال تجربه به همکاران صورت می‌پذیرد.»
اکبری گفته که این دامپزشک قرار است «پس از بررسی نوع تغذیه و نحوه وزن گرفتن حیوان، روش‌های صحیح تغذیه را آموزش» دهد. به گفته معاون سازمان حفاظت محیط زیست در پارک ملی توران، وضعیت «ایران» (یوز ماده) از لحاظ سلامتی و شرایط محیطی برای نگهداری بررسی می‌شود.
پیشتر قرار بود یک دامپزشک اندونزیایی برای بررسی وضعیت و مراقبت از یوز مادر «ایران» و تنها توله بازمانده به ایران سفر کند، ولی سازمان نظام دامپزشکی با آن مخالفت کرد. این سازمان مدعی شد که «ظرفیت حرفه دامپزشکی در ایران از بسیاری از کشورهای منطقه کارآمدتر است!»
ماده یوز «ایران» ۱۰ اردیبهشت‌ماه سه توله یوز خود را از طریق سزارین در مرکز تکثیر یوز در سمنان به دنیا آورد که باعث امیدهای بسیاری در افزایش شمار یوزها و ادامه نسل این گونه جانوری کمیاب و در حال انقراض شد. اما نحوه نگهداری و مراقبت از یوزها که با پنهانکاری بسیار صورت گرفته، از ابتدا با انتقاد کارشناسان حیات وحش روبرو بود و نگرانی‌های زیادی به همراه داشت.
این نگرانی‌ها به ویژه با انتشار تصاویری از محل نگهداری نامناسب یوزها، تعیین جنسیت اشتباه یوزها توسط گروه دامپزشکی و مراقبت و نحوه شیردادن و تغذیه نادرست آنان، تشدید شد که با مرگ توله‌ها ثابت شد که نگرانی‌ها بسیار بجا بوده است.
اکنون در حالی که بسیاری از کارشناسان یوز ایرانی که سال‌ها در تلاش برای تکثیر این گونه حیات وحش ایران بوده‌اند، با اتهامات واهی محکوم به زندان‌های طولانی شده‌اند، سازمان حفاظت محیط زیست با صرف هزینه بسیار از دیگر کشورهای دنیا دامپزشک دعوت کرده است.
https://kayhan.london/1401/02/15/%d8%a8%d8%b1%d8%ae%db%8c-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%b8%d8%a7%d9%85-%d9%86%d8%a7%da%a9%d8%a7%d8%b1%d8%a2%d9%85%d8%af-%d9%82%d8%a7%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d9%87-%d8%aa
در این بین، رئیس سازمان محیط زیست نیز مسئولیت اشتباه رخ داده را نپذیرفته و در نامهای به ابراهیم رئیسی رئیس دولت و معروف به «قاضی‌مرگ» با اشاره به دلایل مرگ دو توله یوز نوشته است: «بروز خطاهای جزیی در پروژه «یوز» دور از ذهن نیست».
علی سلاجقه نوشته است: «این پروژه برای اولین بار در کشور ایران اجرا شد و علیرغم پیچیدگی‌های خاص و کمبود منابع و تجهیزات، دستاورد بزرگی در حوزه حفاظت از گونه‌های برجسته حیات وحش محسوب می‌شود اما بدیهی است در چنین کارهای مهمی که هیچ تجربه قبلی درباره آن‌ها در کشور وجود ندارد، بروز خطاهای جزئی دور از ذهن نیست.»
در این نامه اعلام شده: «تیم حقیقت‌یاب در سازمان تشکیل و به استان اعزام شد. گزارش اولیه حاکی از آن است که قصورها و تقصیرهایی در فرآیند سه ساله پروژه و مقطع کنونی صورت گرفته که در حال بررسی است و با مقصرین و متخلفین احتمالی برخورد می‌شود.»
سلاجقه در تشریح روال این پروژه در نامه‌ی خود به رئیسی نوشته که توله اول در سه روزگی به دلیل «نقص مادرزادی در قسمت فوقانی ریه» و توله دوم در هفده روزگی به دلیل «لخته شدن شیر در دستگاه گوارشی» جان داده‌اند، «البته آزمایشات پاتولوژی برای تشخیص علت تکمیلی مرگ توله‌ها در حال انجام است و منتظر نتایج آن هستیم.»
https://kayhan.london/1401/02/11/%d8%b3%d9%87-%d8%aa%d9%88%d9%84%d9%87-%db%8c%d9%88%d8%b2-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%81%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2%d8%8c-%db%8c%d9%88%d8%b2%d9%be%d9%84%d9%86%da%af
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مرگ توله اول را «کاملا طبیعی» و مرگ توله دیگر را به دلیل عدم برخورداری «توله‌ها از شیر مادر که حاوی آنتی‌بادی و ایمنی بسیار بالایی است» توضیح داده است.
او درباره توله سوم نیز گفته که «به تهران منتقل شده است و با تلاش بی‌وقفه کارشناسان و دامپزشکان متخصص فعلاً وضعیت خوبی دارد.»
ایران، ماده پوزپلنگی است که سال ۱۳۹۸ از قاچاقچیان حیات وحش گرفته و به پارک پردیسان تهران منتقل شد و همانجا به زندگی در اسارت ادامه داد تا اینکه اواسط فروردین ۱۳۹۹ از پارک پردیسان تهران به پایگاه پشتیبان ۷۰۰ هکتاری در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود منتقل شد.
این یوزپلنگ برای جفتگیری با فیروز یوزپلنگ نر ۱۲/۵ ساله به توران انتقال داده شد. فیروز سال ۱۳۹۱ در منطقه توران شناسایی شده بود و با وجود مخالفت‌ها اوایل سال ۱۴۰۰ برای جفتگیری از زیستگاه‌اش زنده‌گیری شد.
سازمان محیط زیست با انتشار تصاویری از سه توله یوز مدعی شد این دو یوز جفتگیری موفقیت‌آمیزی داشته‌اند.
یوزپلنگ آسیایی یکی از نادرترین و تهدیدشده‌ترین گربه‌سانان جهان است و در بالاترین طبقه حفاظتی فهرست حیات وحش یعنی در رده‌ی «در آستانه انقراض» جای گرفته است. با کاهش شدید جمعیت و از دست رفتن تناسب شمار جنسی بین نر و ماده این گربه‌سان در زیستگاه‌های جنوبی ایران (پناهگاه حیات وحش نایبندان و دره انجیر)، امید به افزایش جمعیت این گونه‌ها در زیستگاه‌های شمالی ایران می‌رود.
کارشناسان معتقدند، در حال حاضر فقط در پارک ملی توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت زادآوری یوزپلنگ ثبت شده است. از نیمه دهه ۸۰ تا آخرین روزهای دهه ۹۰ در پارک پردیسان تهران، سه یوزپلنگ آسیایی با نامهای کوشکی، دلبر و ایران در شرایط نیمه‌اسارت بودند و از اواخر اسفند ۱۳۹۹ فیروز، یوزپلنگ نر وحشی با روش زنده‌گیری سیستماتیک، به منطقه‌ی تکثیر در شرایط نیمه‌اسارت پارک ملی توران انتقال داده شد.
سه توله یوز در حالی به جمعیت یوزهای ایران اضافه شده که کارشناسان و فعالان برای افزایش جمعیت این گونه حیات وحش با اتهامات واهی نظیر «جاسوسی برای بیگانگان» در حال گذراندن حبس تعزیزی تا ۱۰ سال هستند!
