بیش از ۱۰۰ ویروس وجود دارند که میتوانند باعث بروز سرماخوردگی و آنفولانزا شوند.علائم این بیماریها غالبا شامل آبریزش بینی، گلودرد، عطسه، گرفتگی بینی و آبریزش از چشم است. از زمان پیدایش بشر آنفولانزا با انسان بوده است.
در این مان، کشور چین سابقه طولانی در مبارزه با حملات ویروسی در شرایط آب و هوایی مختلف دارد. طب سنتی چین شامل طب سوزنی، گیاهان دارویی و تغذیهدرمانی بوده و به مردم سراسر دنیا در جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا و همچنین درمان آن کمک میکند. افرادی که از مزایای این درمانها بهرهمند شده اند دریافتند که در طول سال بسیار کمتر دچار سرماخوردگی میشوند و در صورت ابتلا علائم در آنها چندان شدید نیست.
پرسش این است که آیا طب سوزنی برای درمان سرماخوردگی و عوارض ناشی از آن میتواند موثر باشد؟
سیستم تنفسی فوقانی (بینی و نای) نسبت به سرماخوردگی و آنفولانزا در معرض آسیب هستند. هر دو بیماری عمدتا ویروسی هستند و در هوای سرد و خشک بروز میکنند. عامل بیماری زا در سرماخوردگی و آنفولانزا در دمایهای پایین حمله میکند و قادر به تحمل خشکی به مدت طولانی است، زیرا زمانی که رطوبت به این عامل متصل میشود آن را به سطح زمین میرساند، بنابراین در هوا پراکنده نبوده و نمیتواند باعث بروز بیماری شود. بعلاوه در هوای سرد مردم معمولا در خانه میمانند و باعث سرایت بیماری به یکدیگر میشوند. سرماخوردگی و آنفولانزا سیستم ایمنی فرد را ضعیف میکنند و منجر به عفونتهای ثانویه مثل برونشیت یا پنومونی میشوند. اگر فرد مبتلا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد ویروس آنفولانزا میتواند زندگی فرد را تهدید کند. ایمنی کم یا ضعیف معمولا در افراد مسن و افرادی با اختلالات مزمن مثل بیماری قلبی، اختلالات ریوی، مشکلات کلیه یا دیابت که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، دیده میشود.
هیچ واکسنی ضد ویروس سرماخوردگی وجود ندارد اما واکسنهایی برای آنفولانزا موجود است. واکسیناسون میتواند در پیشگیری از ابتلا به گونههای واکسینه شده به ویژه اگر قبل از فصل شیوع ویروس انجام شود موثر باشد. تقاضا برای این واکسنها در ماههای آبان و آذر بسیار زیاد است بطوری که ممکن است با کمبود آن روبرو شویم. برخی افراد واکنش عکس به این واکسن نشان میدهند و برخی افراد واکسینه شده ممکن است همچنان با نوع جدیدی از ویروس که ضد آن واکسینه نشدهاند آلوده شوند.
مطالعات نشان میدهد طب سوزنی باعث تحریک افزایش تولید سلولهای کشنده طبیعی میشود؛ این سلولها دسته خاصی از گلبولهای سفید خون هستند که ویروسهارا مهار میکنند. بعلاوه این سلولها با آزاد کردن ناقلان شیمیایی مثل اندورفین به آرامش ذهن و بدن کمک میکنند. سیستم ایمنی ما در حالت تعادل و آرامش ذهنی و جسمی بیشترین توانایی را برای کنترل عفونت و التهاب دارد. اگر التهاب کنترل شود تنفس بیمار راحتتر شده و تولید خلط کمتر میشود. در نتیجه دریافت و جذب اکسیژن بهتر صورت میگیرد. اکسیژن برای عملکرد سلولهای ریه، قلب و سلولهای خونی که باعث تقویت سیستم ایمنی میشوند اهمیت حیاتی دارد. طب سوزنی میتواند از عفونت جلوگیری کرده و آن را درمان کند و همچنین قادر به کاهش زمان بهبود بیمار از این مشکل شود.
طب گیاهی چینی
بهترین دارو، پیشگیری است. یک ضربالمثل چینی قدیمی میگوید: قبل از احساس تشنگی باید چاه بکَنی. طب گیاهی چینی یکی از بهترین راهها برای تقویت سیستم ایمنی است. صدها داروی گیاه اختصاصی برای رفع علائم آنفولانزا و کمک به بهبود سریع وجود دارد. گیاهانی مثل قارچ ریشی یا رشی (Reishi) و آستراگالوس (اسطراغالیس یا گَوَن) برای تقویت عملکرد سیستم ایمنی بسیار موثر هستند. ریشه و برگ ایساتیس غالبا ویژگیهای ضدویروسی دارند.
هرگونه تمرین هوازی فکری نیز میتواند باعث آرامش ذهن شده و در بهبود خلق و خو به شما کمک کند که هر دو باعث کاهش استرس و تقویت سیستم ایمنی شما میشود. حرکات ویژه و تکنیکهای تنفس مانند آنچه در تای چی و چی گونگ دیده میشود میتواند برای پیشگیری از بیماری و احیای سیستمهای ضعیف بدن مثل سیستم ایمنی، تنفسی و سیستم گوارش به بیمار آموزش داده شود.
بسیاری از انواع سرماخوردگی و آنفولانزا قابل پیشگیری هستند و داشتن سبک زندگی سالم برای تقویت سیستم ایمنی ضروریست. بیماری و ضعف در بسیاری افراد به دلیل بار سنگین زندگی ممکن است بیش از چند هفته ادامه داشته باشد. با تغییر فصل و فرا رسیدن فصول پایانی، روزها کوتاهتر و شبها بلندتر میشوند. زودتر خوابیدن و دیرتر بیدار شدن نسبت به فصلهای قبل، باعث منطبق شدن بدن با خورشید شده و به آن کمک میکند تا با استراحت بیشتر در این فصلها با بیماریها مبارزه کرده و برای فصلهای گرمتر که نیاز به فعالیت بیشتریست کاملا آماده شود. بهداشت شخصی مناسب مهمترین فاکتور برای دوری از عوامل بیماریزا است. قبل از غذا و پس از تماس با افرادی که ممکن است بیمار باشند، دستهای خود را بشویید. دیگر عادات مناسب در پیشگیری از بیماریها عبارتند از داشتن استراحت کافی، پوشیدن لباس مناسب با شرایط آب و هوایی، نوشیدن مایعات کافی، دوری از استرس و ورزشهای منظم.