سوختگی یکی از شایعترین آسیبهای خانگی است. این سوختگیها میتوانند در اثر سوختن توسط تابه داغ، آفتاب سوختگی و یا ریختن مایعات داغ روی قسمتی از بدن اتفاق بیفتد. درمان تاول سوختگی وقتی که پوست دچار آسیبهایی مانند سوختگی میشود با روشهای مختلفی انجام میشود که در ادامه بعد از بررسی درجات سوختگی با این روشها آشنا خواهید شد.
درجات سوختگی
سوختگیها براساس شدت آنها طبقهبندی میشوند.
سوختگی درجه یک:
کمترین شدت را دارد زیرا فقط لایه بیرونی پوست آسیب میبیند و معمولا باعث دردی خفیف، قرمزی و تورم پوست میشود.
سوختگی درجه دو:
برلایههای عمیقتر پوست تاثیر میگذارد و باعث ایجاد تاولهای سفید، آبکی و براق روی پوست میشود.
سوختگی درجه سه:
به عنوان سوختگی با ضخامت کامل نیز شناخته میشود زیرا آسیب به بافتهای زیرین پوست رسیده و ممکن است اعصاب را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
علائم سوختگی درجه سه عبارتند از:
مومی و سفید شدن رنگ پوست
تغییر رنگ پوست به ذغالی
تغییر رنگ پوست به قهوهای تیره
زبر شدن و برجستگی بافت پوست
سوختگی درجه چهار:
باعث آسیب به مفاصل و حتی استخوانها میشود. سوختگیهای درجه سه و چهار از فوریتهای پزشکی محسوب میشوند و درمان آنها تنها در بیمارستان صورت میگیرد.
اکثر سوختگیهای درجه یک و دو در خانه درمان میشوند. بهبود کامل این سوختگیها معمولا بین یک تا دو هفته طول میکشد. اگر سوختگی درمان نشود منجر به تاول خواهد شد که بهترین راه حلهای خانگی برای درمان سوختگی و تاول را در زیر میخوانید. هدف از درمانهای خانگی کاهش درد، جلوگیری از عفونت و بهبود سریع پوست است و در صورت لزوم میبایست به پزشک مراجعه شود.
درمانهای خانگی سوختگی و تاول
۱–آب خنک: اولین قدم هنگام سوختگیهای جزئی، قرار دادن محل سوختگی در آب خنک (نه یخ) به مدت ۲۰ دقیقه است. این کار از عمیق شدن سوختگی و آسیب به لایههای زیرین پوست جلوگیری میکند. همچنین آب ولرم نیز به کاهش سوزش ناشی از تاول کمک خواهد کرد.
۲– کمپرس سرد: قرار دادن یک کمپرس سرد و یا دستمال تمیزی که خیس کرده باشید به تسکین درد و تورم ناشی از سوختگی کمک میکند. کمپرس را درفواصل ۵ تا ۱۵ دقیقهای روی محل آسیبدیده بگذارید. سعی کنید از کمپرسهای یخ استفاده نکنید زیرا باعث تحریک ناحیه سوختگی میشود.
۳ – پمادهای آنتی بیوتیک: پمادها و کرمهای آنتی بیوتیک به جلوگیری از عفونتهای سوختگی کمک میکند. پماد ضد باکتری مانند باسیتراسین یا نئوسپورین را برروی ناحیه سوختگی مالیده و سپس با یک باند استریل و یا یک پارچه تمیز بدون کرک محل را پانسمان کنید. پانسمان را مرتبا تعویض کنید و آن را به صورت شل برروی محل سوختگی ببندید تا از وارد شدن فشار و ترکیدن تاولها جلوگیری شود.
*نکته: در صورت ترکیدن تاول آن را با استفاده از یک گازاستریل بپوشانید و قبل از انجام پانسمان دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
۴–آلوئه ورا: آلوئه ورا غالبا به عنوان یک گیاه ضدسوختگی شناخته میشود. مطالعات نشان میدهد که آلوئه ورا در بهبود سوختگی درجه یک و دو موثر است زیرا خاصیت ضد التهاب داشته، گردش خون را تقویت کرده و همچنین باکتریها را مهار میکند. کافیست مقداری ژل آلوئه ورا از برگ آن گرفته و مستقیم روی محل آسیب دیده بگذارید.
۵– عسل: جدا از طعم خوشمزه و شیرین عسل از آن در درمان زخم نیز استفاده میشود. عسل خاصیت ضد التهاب، ضد قارچ و ضد باکتری دارد و در درمان موضعی سوختگی تاثیر بسزایی خواهد داشت.
۶– سیب زمینی: استفاده از سیب زمینی خام یک روش مطلوب برای سوختگی محسوب میشود. کافیست سیب زمینی را پوست کنده، شسته و رنده کنید و سپس تفاله و آب آن را جدا کرده و بر محل آسیب دیده قرار دهید.
۷– جوش شیرین: چند قاشق جوش شیرین را با مقداری آب سرد مخلوط کنید تا تبدیل به یک خمیر شود و سپس این خمیر را بر محل سوختگی قرار دهید.
۸– چای کیسهای: تانن موجود در چای به کاهش التهاب ناشی از سوختگی کمک میکند. توجه داشته باشید که ابتدا صبر کنید تا چای کیسهای سرد شود سپس آن را روی محل سوختگی قرار دهید وگرنه حرارت و داغی چای باعث تحریک سوختگی میشود.
۹– قرار نگرفتن محل سوختگی در معرض آفتاب:
تمام عزم خود را جزم کنید تا محل آسیب دیده سوختگی را در معرض تابش آفتاب قرار ندهید زیرا محل آسیب دیده بسیار حساس بوده و بهتر است آن قسمت را با لباس بپوشانید.
۱۰ – تاولهای سوختگی را دستکاری نکنید: ترکیدن تاول منجر به عفونت میشود. تا حد امکان از دستکاری کردن آنها بپرهیزید بجز در مواردی کهاندازه تاولها بزرگ بوده و باعث ناراحتی شود، دراین شرایط نیز به پزشک مراجعه کنید. پزشک با استفاده از یک سرنگ استریل اقدام به خالی کردن آنها میکند.
همچنین از فشار دادن تاول خودداری کنید، اگر سوختگی و تاول روی پا باشد، درراه رفتن و انتخاب کفش خود دقت کنید. پوشیدن کفشهای راحت به جلوگیری از ترکیدن تاولها کمک میکند.
۱۱ –از قرصهای مسکن استفاده کنید: اگر احساس درد دارید از داروهای ضددرد چون ایبوپروفن و یا ناپروکسن استفاده کنید. توجه داشته باشید که قبل از استفاده به مقدار مصرف توصیه شده آن دقت کنید.
۱۲-استفاده از وازلین: اگر تاول ترکید، سطح آن را با وازلین بپوشانید و سپس از گاز استریل استفاده کرده و باندپیچی کنید. اما قبل از اینکه دست به تاول بزنید، حتم دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
[کیهان لندن شماره ۳۶۴]