سه سازمان حقوق بشری در بیانیه‌ای مشترک از شرکت «متا» خواسته‌اند تا در سیاست‌های خود در قبال حذف، سانسور و محدودسازی محتواهای مربوط به ایران در شبکه‌های زیرمجموعه‌اش تجدید نظر کند.
سازمان‌های حقوق بشری «آرتیکل۱۹»، «اکسس ناو» و «کمپین حقوق بشر در ایران» روز پنجشنبه ۱۹ خردادماه در بیانیه‌ای مشترکی که منتشر کرده‌اند، از شرکت «متا» خواسته‌اند تا سیاست‌های خود را در مورد محتوای بالقوه حساس و همچنین دخالت انسانی و یا خودکار این محتواها تغییر دهد.
این سازمان‌ها به اقدامات اخیر شبکه اینستاگرام در حذف ویدئوها و پُست‌های مرتبط به نقض حقوق بشر، اعتراضات مردمی و همچنین اعتراضات خانواده‌های کُشته‌شدگان سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین اشاره داشته‌اند که باعث شده امکان ایرانیان برای اشتراک‌گذاری اطلاعات در جریان اعتراض‌های جاری مختل شود.
آنان در این بیانیه از شرکت «متا» مالک اینستاگرام و فیس‌بوک خواسته‌اند تا فوری در سیاست‌های خود در قبال آنچه درباره ایران در شبکه‌های مربوطه‌‌اش انتشار می‌یابد، تجدید نظر کند.
این سازمان‌های حقوق بشری اشاره کرده‌اند که اعتماد کاربران فارسی‌زبان به شفافیت عملکرد اینستاگرام اندک است و از این رو «متا» نیازمند این است که در رابطه با محتویات حساس و روند دخالت انسانی و ماشینی در حذف این مطالب تغییر سیاست دهد.
این بیانیه همچنین از اینکه سیاست‌های اینستاگرام باعث حذف محتواهای در ارتباط با اعتراضات ایران شده که دارای ارزش زیاد خبری است، نگرانی خود را ابراز داشته است.
https://kayhan.london/1401/03/07/%d8%a7%db%8c%d9%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%85%d8%9b-%d8%a7%d8%ac%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%b7%d8%b1%d8%ad-%d8%b5%db%8c%d8%a7%d9%86%d8%aa-%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d8%a7%d8%b1%d8%ac
«آرتیکل ۱۹» در مقاله‌ای با اشاره به نظرسنجی‌های صورت گرفته نوشته که اینستاگرام ۵۳/۱ درصد از کل کاربران اینترنت در ایران را بر روی پلتفرم خود میزبانی می‌کند که دومین اپلیکیشن پرکاربرد در ایران پس از واتس‌اپ است.
از این رو، شیوه‌های دستکاری در محتوا برای جامعه فارسی‌زبان باعث کاهش اعتماد کاربران شده و این پلتفرم از کمبود اعتماد و شفافیت رنج می‌برد. توصیه این سازمان‌ها به «متا» این است تا درک بهتری از پیچیدگی‌های محتواهای فارسی‌زبان و همچنین اطمینان از رعایت شیوه‌های دستکاری در محتواها پیدا کند و حافظ حقوق بشر و آزادی بیان همه افرادی باشد که از اینستاگرام استفاده می‌کنند.
آنها همچنین از «متا» خواسته‌اند که کمپین‌های فضای مجازی ایرانیان را دنبال کند تا درک درستی از زمینه و چرایی فعالیت آنها داشته باشد و از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری شود.
با سانسور شدید اینترنت در ایران، اینستاگرام اکنون تنها پلتفرم اصلی ارتباط در ایران است که جمهوری اسلامی هنوز مسدود نکرده است. سایر شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام، یوتیوب، توئیتر و همچنین فیس‌بوک همگی در داخل ایران فیلتر هستند و با فیلترشکن می‌توان به آنها دسترسی داشت و چون استفاده از اینترنت در ایران عمدتا از طریق تلفن همراه است، دسترسی با فیلتر برای آنها با توجه به سرعت اینترنت در کشور بسیار دشوار است.
این گروه‌های حقوق بشری گفته‌اند اینستاگرام «از کمبود اعتماد و شفافیت» در میان کاربران فارسی‌زبان رنج می‌برد و متا باید اطمینان حاصل کند که «روش‌های تعدیل محتوای آن از حقوق بشر و آزادی بیان حمایت و محافظت می‌کند».
آنها افزوده‌اند که همه این نگرانی‌ها در بحث با یک مدیر سیاست محتوای Meta مطرح شده است.
ایران شاهد چندین هفته تظاهرات اعتراضی علیه حکومت جمهوری اسلامی بوده که به دنبال افزایش شدید و مداوم قیمت کالاهای اساسی و سپس ریزش ساختمان متروپل در آبادان شکل گرفت.
در چنین شرایطی فعالان حقوق بشر شکایت دارند که «متا» برخی از محتوای مستند اعتراضات بارگذاری شده در اینستاگرام را حذف کرده و کاربران را از یک منبع کلیدی از آنچه در داخل کشور می‌گذرد، محروم کرده است.
مسدود کردن موقت #IWillLightACandleToo در اوایل امسال به یادبود قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی که با شلیک موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جان خود را از دست دادند نیز اعتراض‌های بسیاری برانگیخت.
در این بیانیه نسبت به حذف محتواهایی در اینستاگرام که حاوی شعارهای اعتراضی مانند «مرگ بر خامنه‌ای» یا شعارهای مشابه علیه رهبری جمهوری اسلامی ابراز نگرانی شده است.
«متا» پیشتر در ژوئیه ۲۰۲۱ یک استثنای موقت برای چنین شعارهایی صادر کرده بود و اکنون نیز معافیت‌های مربوط به جنگ روسیه علیه اوکراین را داده است.
این سازمان‌ها با فراخوان برای هماهنگی متا، ابراز نگرانی کردند: «عدم توجه به نکات ظریف باعث حذف مشکل‌دار پًست‌ها یا پًست‌های اعتراضی با ارزش خبری می‌شود که می‌تواند بطور مستقیم یا غیرمستقیم به تأیید نقض حقوق بشر کمک کند.»
این سازمان‌ها همچنین خواستار «شفافیت بیشتر» در فرآیندهای خودکار در شرایطی شده‌اند که بانک‌های رسانه‌ای از حذف خودکار بر اساس عبارات، تصاویر یا صداهای خاص استفاده می‌کنند.
این بیانیه در پی افشای نفوذ حکومت جمهوری اسلامی از طریق پولپاشی در میان کارکنان ایرانی «متا» در یک شرکت پیمانکار حوزه اینترنت به نام «تلاس اینترنشنال» در آلمان منتشر شده تا نسبت به نظارت‌هایی که به آزادی بیان و مبارزه برای دمکراسی و حقوق بشر ضربه می‌زند، هشدار داده باشد.
