پایگاه خبری «عرب نیوز» با اشاره به ادامه اعتراضات ضدحکومتی در ایران وضعیت برای علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی را «نگران کننده» توصیف کرده و نوشته است آنچه در حال وقوع است بطور عجیبی شبیه تحولات قبل از انقلاب ۱۹۷۹ در ایران است با این تفاوت که مردم وضعیت امروزشان را با دوران پیش از انقلاب ۵۷ مقایسه میکنند و بسیاری از آنان مشتاق بازگشت به دوران شاه هستند.
در این مقاله که ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) منتشر شد آمده، تظاهرات کنونی در ایران همان مسیر خیزشهای مردمی تاریخی را دنبال میکند که جدیدترین آنها قیامهای یک دهه پیش خاورمیانه موسوم به «بهار عربی» بود که چند رژیم در کشورهای عرب را سرنگون کرد.
محمد السُلَمی مدیر مؤسسه بینالمللى «مطالعات ایران» در عربستان سعودی مینویسد، اصلیترین نقطه اشتراک اعتراضات در جریان »بهار عربی» با اعتراضات کنونی در ایران این است که مردم به نقطهای رسیدهاند که میدانند هر «تغییر واقعی» یک راه حل اجتنابناپذیر دارد و آنهم «تغییر رژیم» است.
در این مقاله آمده، مردم ایران تمام بحرانهایی را که کشورشان با آن روبروست از چشم ملایان ظالم میبینند که در سال ۱۹۷۹ قدرت را به دست گرفتند و با فساد و سوء مدیریت به دنبال منافع خودشان بودند و به منافع مردم ایران ضربات جدی زدند. این دیدگاه نگرانیهای علی خامنهای از آیندهی رژیم را بیش از پیش تشدید میکند.
ایران نه تنها به خاطر تحریمهای اقتصادی آمریکا، بلکه به دلیل پیامدهای همهگیری ویروس کرونا و تجاوز روسیه به اوکراین، با بحرانهای مختلف اقتصادی دست به گریبان است. وخیمتر شدن اوضاع در ایران حکومت را بر آن داشت تا با مهندسی انتخاباتِ مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری اسلامی، افراطیون مذهبی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان اصلیترین اهرمهای نظام، قدرت را بیشتر در انحصار خود بگیرند.
با وجود تمام تلاشهایی که برای تقویت رژیم حاکم در ایران صورت گرفته اما در نهایت تصمیمات علی خامنهای بحرانها را تشدید کرد و اندک مشروعیتی را هم که برای نظام باقیمانده بود بر باد داد. او اکنون با یک تهدید واقعی از سوی معترضان مواجه است. جنبش اعتراضی مردم بطور فزاینده رو به گسترش است و تداوم اعتراضات برنامههای خامنهای را بهم ریخته است.
https://twitter.com/KayhanLondon/status/1536059583088758784
السُلَمی با بیان اینکه «رهبر جمهوری اسلامی به دنبال جلوگیری از تشدید اعتراضات و جلوگیری از تبدیل آن به یک قیام گسترده برای سرنگونی نظام است» به سخنان اخیر او در سالمرگ روحالله خمینی اشاره میکند که مشکلات و بحرانها را به گردن توطئههای غرب انداخت و گفت، «دشمنان امیدوارند بتوانند با کار روانی و فعالیتهای اینترنتی و پول و مزدورپروری مردم را در مقابل نظام و جمهوری اسلامی قرار دهند.»
علی خامنهای همچنین گفت، «ایرانیان خائنی هستند که به آمریکا مشورت میدهند برای مقابله با نظام روی ملّت ایران حساب کنید.» او همچنین نسبت به بازگشت سلطنت به ایران هشدار داد.
https://kayhan.london/1401/03/14/%d9%87%d8%b4%d8%af%d8%a7%d8%b1-%d8%b9%d9%84%db%8c-%d8%ae%d8%a7%d9%85%d9%86%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%af-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%da%af%d8%b4%d8%aa-%d8%b3%d9%84
محمد السُلَمی معتقد است این سخنرانی خامنهای دو پیام عمده داشت: پیام اول تهدید ضمنی علیه مردم ایران به خاطر تداوم اعتراضات بود. او مردمی را که در تظاهرات شرکت کردند «خائن» توصیف کرد بدون اینکه هیچ توجهی به عمق درد و رنج مردم ایران داشته باشد و دلایل اعتراضات آنها و آمدنشان به خیابان را درک کند.
از سوی دیگر، اظهارات خامنهای با آنچه در سال ۲۰۱۱ خطاب با توهم «بیداری اسلامی» به مردم خاورمیانه گفت در تضاد است. آن زمان او در یک سخنرانی به زبان عربی از مردم منطقه (احتمالاً با معاف کردن سوریها) خواست تا علیه رهبران و دولتهای خود دست به قیام بزنند. واکنش خامنهای به اعتراضات مردم در ایران نشان از مواضع دوگانه او نسبت به رویدادها دارد.
به اعتقاد نویسنده، پیام دوم خامنهای، در مورد پیامدهای وخیم تغییر رژیم و هشدار نسبت به «بازگشت سلطنت» بود. خامنهای در شرایطی این حرفها را زد که مواضع کشورهای غربی، به ویژه آمریکا در قبال اعتراضات در ایران در حال تغییر است و گاهی سرکوب معترضان توسط رژیم را محکوم میکنند و در مواردی با خواستهای حقوقی آنان اعلام همبستگی کردهاند. با این حال، اتهامات اخیر خامنهای به غرب و متهم کردن آن به توطئه برای سرنگونی نظام، حاکی از نگرانی فزاینده او از نارضایتی مردمی و ترس به خاطر از دست دادن کنترل اوضاع در کشور است.
السُلَمی در ادامه با اشاره به حملات لفظی مقامات جمهوری اسلامی علیه پهلویها مینویسد: «رژیم ایران حکومت پهلوی را دستنشانده غرب و سرکوبگر میداند و مدعیست وضعیت اقتصادی در آن دوران بحرانی بود. اینها محور تبلیغات رژیم ایران در ۴۳ سال علیه شاه بود اما شرایط در ایران به جایی رسیده که مطمئناً از زمان شاه بسیار بدتر است و همین مسئله باعث شده رژیم در شرایطی وخیم قرار گیرد.»
در بخش دیگری از این مقاله تحلیلی آمده «مردم ایران وضعیت امروزشان را با قبل از انقلاب مقایسه میکنند و عدهای مشتاق بازگشت به دوران شاه هستند. حاکمان ایران از این بیم دارند که مقایسهی وضعیت فعلی با دوران پیش از انقلاب و خواست دائمی مردم برای تغییر رژیم که توسط رضا پهلوی فرزند آخرین پادشاه ایران حمایت میشود و در تبعید جنبش اعتراضی فزایندهی مردم را رهبری میکند و همزمان غرب را به پشتیبانی از مردم ایران فرا میخواند جرقه انقلابی جدید باشد. با توجه به توقف مذاکرات وین و ناکامی رژیم ایران در ارائه راهکارهای مناسب و عملی برای خروج از بحرانهای مزمن کشور بعید است مردم ایران به تهدیدات علی خامنهای توجه کنند و این یعنی بدترین هراس خامنهای احتمال دارد در عمل تحقق یابد!»
گفتنی است که نظرات محمد السُلَمی و فعالیتهای «اندیشکده مطالعات ایران» در مقاطع مختلف از جمله در ارتباط با سیاستهای آمریکا مورد استناد رسانهها و خبرگزاریهای جمهوری اسلامی قرار گرفته و درباره آنها گزارش دادهاند.
در این میان، ادامه اعتراضات ضدحکومتی در ایران و شعارها در حمایت از پهلویها که با وجود سرکوب گسترده هر بار از سر گرفته شده، به تازگی بازتاب گستردهای در رسانههای بینالمللی داشته است. پیش از این رویترز در گزارشی نوشت معترضان در ایران تصاویر خامنهای را سوزانده و خواهان بازگشت رضا پهلوی هستند و نیوزویک گزارش داد مردم ایران رژیم آخوندی را نمیخواهند و خواهان بازگشت پادشاهی هستند.