به دنبال شکست مذاکرات غیرمستقیم میان آمریکا و جمهوری اسلامی در دوحه خبرگزاری رویترز جمعه اول ژوئن (دهم تیرماه) در گزارشی به نقل از مقامات و تحلیلگران گزارش داد ظهور یک محور مشترک عربی- اسرائیلی می‌تواند توازن قدرت در خاورمیانه را بیش از پیش به ضرر جمهوری اسلامی تغییر دهد.
با وجود به بن‌بست خوردن مذاکرات اتمی و ابراز ناامیدی شدید مقامات غربی و حتی این موضوع که روسیه و چین نیز شکست آن را به گردن آمریکا انداخته‌اند، اما مقامات جمهوری اسلامی ادعاهای دیگری را مطرح می‌کنند که به نظر می‌رسد بیشتر هم خوراک داخلی دارد و هم برای تحریک نکردن بازار ارز و قیمت‌هاست.
به گزارش رویترز، دو مقام و یک سیاستمدار جمهوری اسلامی می‌گویند موانع بر سر راه مذاکرات ایران را دلسرد نکرده و آنها همچنان امیدوار به مسیر دیپلماسی هستند.
رویترز می‌نویسد معامله غرب با جمهوری اسلامی می‌توانست منجر به لغو تحریم‌ها شده در نهایت صادرات نفت ایران را به ۲/۸ میلیون بشکه در روز برساند.
مقامات و سیاستمداران می‌گویند اگر توافق صورت نگیرد جایگزین آن شاید یک جنگ منطقه‌ای و تشکیل یک ائتلاف به رهبری ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی باشد.
نگرانی‌های فزاینده در مورد گرم شدن روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی، از جمله توافق عادی ساختن بین اسرائیل و دولت‌های عربی، موسوم به «پیمان ابراهیم»، تهران را وادار کرده است که همچنان بر مسیر دیپلماتیک اصرار کند.
برخی مقامات تهران می‌گویند: «منطقه در حال تغییر است، اتحادها در حال تغییر هستند. اسرائیل در حال عادی ساختن روابط با کشورهای عربی است و آمریکایی‌ها از همه این تحولات حمایت می‌کنند… [برای جمهوری اسلامی] اینها تهدیدات جدی به شمار می‌روند که باید خنثی شوند. دشمنان ما از خدا می‌خواهند که مذاکرات هسته‌ای پایان یابد. اما این اتفاق نخواهد افتاد!»
برای زنده‌نگه داشتن مذاکرات، تقریباً دو هفته قبل از سفر جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل و عربستان سعودی، جمهوری اسلامی ایران با برگزاری مذاکرات در دوحه با ظاهرا هدف یافتن راه حل دیپلماتیک برای این بن‌بست موافقت کرد.
یکی دیگر از مقامات ایرانی گفت: «پیام نشست دوحه به کشورهای حوزه خلیج فارس ساده بود… برخلاف آنچه اسرائیل ادعا می‌کند، ایران به دیپلماسی به عنوان راه حلی برای همه مسائل از هسته‌ای گرفته تا منطقه‌ای و فراتر از آن معتقد است.»
حتا پس از «بی‌نتیجه» ماندن مذاکرات دوحه، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی گفتند که «مذاکرات برای گفتگوی بیشتر» ادامه خواهد یافت.
علی واعظ تحلیلگر عضو «گروه بحران» به رویترز گفته «اعلام شکست [مذاکرات] هزینه واقعی دارد، زیرا وقتی چشم‌انداز یک توافق کم می‌شود، وسوسه یک جایگزین مخاطره‌آمیز تهاجمی افزایش می‌یابد.»
رویترز می‌نویسد اسرائیل که خود تنها کشور دارنده سلاح هسته‌ای در خاورمیانه است، جمهوری اسلامی را به عنوان یک تهدید برای موجودیت خود می‌بیند و اعلام کرده اگر دیپلماسی نتوانست جاه‌طلبی‌های هسته‌ای تهران را مهار کند، به سایت‌های هسته‌ای ایران حمله خواهد کرد.
یک مقام امنیتی جمهوری اسلامی که اشاره‌ای به نامش نشده به رویترز گفت: «ما از طریق میانجی‌ها به آمریکایی‌ها پیام دادیم که لغو تحریم‌های قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا برای دستیابی به توافق ضروری است.»
قرارگاه «خاتم‌الانبیاء» محور اصلی فعالیت‌های اقتصادی و پروژه‌های پولساز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تأمین‌کننده مالی این نهاد نظامی است و پروژه‌های عظیمی در بخش نفت و گاز و فولاد و پتروشیمی دارد.
یک مقام جمهوری اسلامی و یک مقام اروپایی به رویترز گفته‌اند اکنون دیگر درخواست حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی از روی میز مذاکرات احیای برجام برداشته شده است.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما درباره درخواست جدید جمهوری اسلامی درباره قرارگاه «خاتم‌الانبیا» به رویترز گفت: «ما علنی مذاکره نمی‌کنیم و قرار نیست به گمانه‌زنی‌ها در مورد مواضع ایران پاسخ دهیم.»
خبرگزاری رویترز در بخش دیگری از این گزارش به نقل از یک مقام جمهوری اسلامی درباره موضع تهران در مذاکرات اتمی نوشته است که جمهوری اسلامی برای دستیابی به توافق «عجله ندارد!» این مقام ادعا کرده «زمان به نفع جمهوری اسلامی است!»
او افزود: «ما خواهان توافقی هستیم که صد درصد منافع ملی ما را تامین کند… ما یک معامله خوب می‌خواهیم.» به گفته این مقام، با توافق یا بدون توافق، جمهوری اسلامی خواهد ماند و برنامه هسته‌ای این کشور «هر روز در حال پیشرفت است!» این گفته البته با ادعای رژیم که مایل به دیپلماسی و توافق است بسیار تناقض دارد!
حسین امیرعبداللهیان اواخر بهمن‌ماه ۱۴۰۰ گفته بود «برای رسیدن به توافق خوب عجله داریم» اما «حسن نیتی از آمریکا ندیده‌ایم.»
اسرائیل و شماری از مقامات غربی جمهوری اسلامی را متهم به وقت‌کُشی برای دستیابی به سلاح اتمی می‌کنند.
با شکست مذاکرات دوحه زمزمه‌هایی در مورد ارجاع پرونده اتمی جمهوری اسلامی به شورای امنیت شنیده شد که امیرعبداللهیان در واکنش به آن گفته «به آمریکا تذکر دادیم در صورت تصویب قطعنامه دست بسته نخواهیم بود.» با اینهمه شورای امنیت در نشست روز پنجشنبه خود به بررسی این پرونده پرداخت. تمامی مقامات غربی از وضعیت اتمی جمهوری اسلامی به شدت ابراز نگرانی کردند.
