در پی ایجاد فضای سرکوب «دهه شصتی» توسط جمهوری اسلامی طی شبانه‌روز گذشته جعفر پناهی و دست‌کم ۱۱ تن از اعضای خانواده‌های دادخواه آبان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. خبرگزاری فارس خانواده‌های دادخواه را «اغتشاشگر» معرفی کرده و مدعی شده آنها از «عناصر وابسته به سرویس‌های بیگانه» بوده و پول می‌گرفتند.
شماری از خانواده‌های دادخواه آبان ۹۸ دیروز دوشنبه بیستم تیرماه در یک عملیات سازمانیافته توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلوم منتقل شدند.
ناهید شیرپیشه و مهرداد بختیاری، مادر و عموی پویا بختیاری، سعید دامور برادر وحید دامور، رحیمه یوسف‌زاده مادر نوید بهبودی، محبوبه رمضانی مادر پژمان قلی‌پور، سکینه احمدی مادر ابراهیم کتابدار از جمله اعضای خانواده‌های دادخواه آبان هستند که روز گذشته بازداشت شدند. گزارش‌های دیگری نیز از بازداشت طلعت مشکی مادر محسن جعفرپناه، ایران الهیاری مادر مهرداد معین‌فر، زینب محمدی مادر محمد طاهری و فاطمه باجروانی همسر علی فتوحی حکایت دارند.
در ابتدا ناهید شیرپیشه در خانه‌اش در کرج بازداشت شد. ساعاتی بعد سکینه احمدی، رحیمه یوسف زاده و محبوبه رمضانی در منزل شخصی خانواده یوسف زاده در تهران و سعید دامور در کرج بازداشت شدند. مهرداد بختیاری نیز ظهر دیروز پس از انتشار ویدئویی درباره بازداشت مادر پویا بختیاری بازداشت شد. جعفر پناهی فیلمساز و فعال مدنی نیز که برای پیگیری وضعیت دو تن از همکارانش، محمد رسول‌اف و مصطفی آل احمد، به زندان اوین مراجعه کرده بود بازداشت و اعلام شد برای گذراندن حکمی که پیشتر برای وی صادر شده به زندان منتقل می‌شود.
مونا بختیاری خواهر پویا بختیاری روز گذشته با انتشار ویدئویی اعلام کرد که مأموران امنیتی با او تماس گرفته و گفته‌اند «درب آپارتمان مادرت را شکستیم و او را بازداشت کرده و با خود بردیم.» مونا بختیاری در حالی که آپارتمان مادرش را که توسط مأموران امنیتی ضمن تفتیش بهم ریخته شده بود نشان می‌داد، گفت «این حق من نیست که برادرم را بکشند، پدرم را زندانی کنند و حالا مادرم را به این شکل بازداشت کنند.»
منوچهر بختیاری پدر پویا بختیاری نیز که از زمان جان باختن فرزندش در اعتراضات سراسری آبان ۹۸ به دادخواهی پسر پرداخت و بارها بازداشت و در نهایت به ۳ سال و نیم حبس و زندان و ۲ سال و نیم تبعید و ۲ سال ممنوعیت خروج از کشور «به جرم دادخواهی» و پیگیری پرونده کشته شدن پسرش محکوم شد، در حال حاضر در زندان «رجایی شهر» کرج بسر می‌برد.
منوچهر بختیاری روز گذشته با انتشار پیامی صوتی از زندان اعلام کرد که «سیل خروشان و اراده ملت ایران می‌رود تا بساط استبداد ملایان را از ایران برچیند».
🟡#منوچهر_بختیاری از زندان: سیل خروشان و اراده ملت ایران می‌رود تا #بساط_استبداد_ملایان را از #ایران برچیند #پویا_بختیاری#ناهید_شیرپیشه #خانواده‌های_دادخواه#نه_به_جمهوری_اسلامی#نظام_ناکارآمد #نظام_سرکوبگر #رژیم_درمانده#اراده_ملت_ایران#آینده#ایران_بدون_جمهوری_اسلامی pic.twitter.com/famZKuGrrg
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 11, 2022
روز گذشته ساعاتی بعد از بازداشت ناهید شیرپیشه، مهرداد بختیاری نیز پس از آنکه ویدئویی از درب شکسته خانه ناهید شیرپیشه و اعتراض به بازداشت مادر پویا بختیاری منتشر کرده بود بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
همسر سعید دامور نیز با انتشار ویدئویی از خانه بهم ریخته‌شان در کرج اعلام کرد مأموران امنیتی در حالی که همسرش را بازداشت کرده و به او دستبند زده بودند، به آپارتمان آمدند، خانه را تفتیش کرده و با ضبط برخی وسایل، سعید را با خودشان بردند. مأموران پس از ساعتی تفتیش منزل، درخواست مأمور زن کردند و به دنبال یافتن گوشی موبایل همسر سعید دامور بودند که در نهایت موفق به یافتن گوشی نشدند.
فرزانه انصاری‌فر خواهر فرزاد انصاری‌فر از جانباختگان اعتراضات آبان۹۸ نیز که پدر و آرمان برادر دیگرش به زندان محکوم و ماه گذشته روانه زندان شدند، روز گذشته در ویدئویی از مردم خواست که با خانواده‌های دادخواه همراه باشند و آنها را تنها نگذارند.
🔵#فرزانه_انصاری‌فر خواهر #فرزاد_انصاری‌فر از جانباختگان اعتراضات #آبان۹۸: مردم عزیز، با ما باشید؛ ما را تنها نگذارید!#نظام_ناکارآمد #نظام_سرکوبگر #دادخواهی #خانواده‌های_دادخواه #مادران_دادخواه #حمایت_حمایت #اعتراضات_سراسری #اعتصابات_سراسری#برای_ایران pic.twitter.com/JIbcUXkXtr
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 12, 2022
در این میان، جعفر پناهی فیلمساز و فعال مدنی روز گذشته بازداشت شد و برای گذراندن حکم زندان که پیشتر در پرونده دیگری برای او صادر شده بود به زندان منتقل شده است.
طاهره سعیدی همسر جعفر پناهی شب گذشته در گفتگو با صدای آمریکا گفت همسرش در سال ۹۰ به شش سال زندان محکوم و روز گذشته در حالی که با تعداد دیگری از سینماگران و فعالان مدنی برای پیگیری وضعیت محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد به دادسرای اوین مراجعه کرده بودند، بازداشت و به بند عمومی زندان اوین منتقل شده تا ادامه حکم زندان سال ۹۰ را بگذراند!
طاهره سعیدی گفته که پس از صدور حکم شش سال زندان، جعفر پناهی آزاد بوده و تنها احکام محرومیت‌اش از کار هنری و فعالیت‌های اجتماعی و ممنوع‌الخروجی او اجرا شده بود.
این در حالیست که بر اساس قوانین جمهوری اسلامی اگر حکم زندان جعفر پناهی به اجرای احکام قوه قضاییه رفته بود، می بایست او به عنوان محکوم، وکیل و وثیقه‌گذارش از اجرایی شدن حکم مطلع می‌شدند در حالی که انتقال جعفر پناهی به بند عمومی زندان بطور ناگهانی و بدون اطلاع قبلی صورت گرفته است!
موضوع اجرا شدن حکم از پیش صادر شده برای محمد رسول‌اف هم مطرح است. محمد رسول‌اف فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده و کارگردان و مصطفی آل احمد کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، طراح صحنه و لباس و نقاش روز جمعه ۱۷ تیر ۱۴۰۱ به دلیل امضای بیانیه «تفنگت را زمین بگذار» بازداشت شدند. این بیانیه خرداد امسال از سوی صدها سینماگر در واکنش به سرکوب مردم آبادان در اعتراض به فرو ریختن ساختمان متروپل منتشر شده بود.
محمد رسول‌اف نیز سال ۱۳۹۶ به دلیل ساخت فیلم سینمایی «لِرد» به یک سال حبس محکوم شد و حالا گفته شده جدا از پرونده جدید مرتبط با بیانیه «تفنگت را زمین بگذار»، حکم یک سال زندان او نیز اجرا خواهد شد.
شاهزاده رضا پهلوی در واکنش به بازداشت سازمانیافته سینماگرانِ کنشگر و خانواده‌های دادخواه با انتشار توئیتی نوشت: «بازداشت اعضای خانواده‌های آبان و هنرمندان مردمی چون جعفر پناهی و محمد رسول‌اف، نشانه درماندگی و هراس فزاینده رژیم از فراگیرتر شدن مبارزات ملی برای نجات ایران است.پیام ملت به رژیم روشن است: دوشادوش و دست-در-دست هم تا آزادی ایران ایستاده‌ایم و با بازداشت و زندان متوقف نمی‌شویم.»
بازداشت اعضای خانواده‌های آبان و هنرمندان مردمی چون جعفر پناهی و محمد رسول‌اف، نشانه درماندگی و هراس فزاینده رژیم از فراگیرتر شدن مبارزات ملی برای نجات ایران است.
پیام ملت به رژیم روشن است: دوشادوش و دست-در-دست هم تا آزادی ایران ایستاده‌ایم و با بازداشت و زندان متوقف نمی‌شویم. pic.twitter.com/pwxPPfoFQX
— Reza Pahlavi (@PahlaviReza) July 12, 2022
به نظر می‌رسد بازداشت سازمانیافته خانواده‌های دادخواه آبان و فعالان مدنی بر اساس سیاست هراس‌افکنی جمهوری اسلامی در مقابله با اعتراضات سراسری مردم ایران به اجرا درآمده است.
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ادعایی عجیب نوشت: «افراد بازداشت شده با پوشش دادخواهی به یک عنصر متصل با سرویس جاسوسی بیگانه ارتباط گرفته بودند و از یک رابط مالی خارجی پول دریافت می کردند تا اغتشاش و ناامنی در کشور ایجاد کنند.»
این خبرگزاری همچنین نوشت اعضای خانواده‌های دادخواه «در جلسه‌ای که برای ایجاد اغتشاش برگزار شده بود»، بازداشت شدند و «رابط مالی بیگانه نیز در عملیات جداگانه‌ای دستگیر شده است.»
بازداشت روز گذشته خانواده‌های دادخواه در حالی صورت گرفته که ۲۱ تیرماه در تقویم جمهوری اسلامی به مناسبت عائله ارتجاعی ۲۱ تیر ۱۳۱۴ در مشهد، روز «عفاف و حجاب» نامیده شده و امسال شمار زیادی از ایرانیان در کارزاری برای مخالفت با حجاب اجباری خواستار آن شده‌اند که زنانِ مخالف حجاب امروز در خیابان‌ها حجاب خود را بردارند.
مردان و زنان زیادی نیز در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر با استفاده از هشتگ #حجاب_بی_حجاب از پیوستن به این کارزار خبر داده و یا روایت‌های خود را از تحمیل حجاب اجباری به زنان پس از انقلاب ارتجاعی سال ۵۷ بازگو می‌کنند.
سناریوی سرکوب فعالان صنفی و مدنی برای جلوگیری از گسترش اعتراضات در اردیبهشت امسال هم برای فعالان صنفی آموزگار و کارگری اجرا شد و بیش از ۲۰ فعال صنفی همچنان در زندان هستند. رسول بداقی، جعفر ابراهیمی، اسکندر لطفی، محمد حبیبی، محسن عمرانی؛ رضا شهابی و ریحانه انصاری‌نژاد فعالان کارگری، و آنیشا اسداللهی مترجم و کیوان مهتدی نویسنده و عضو کانون نویسندگان ایران از جمله فعالان صنفی زندانی در پرونده اخیر وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی هستند.
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۷ تیرماه در سخنانی تهدیدآمیز به شباهت فضای دهه شصت با فضای کنونی اشاره کرد و گفت: «علت سربلندی و پیروزی حیرت‌آور ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی در برابر حوادث سال ۱۳۶۰ نهراسیدن از دشمنان بود. این سنت در همه دوران ها قابل تکرار است و باید بدانیم خداوند سال ۱۴۰۱ همان خداوند سال ۱۳۶۰ است!»
او همچنین گفته بود «در مقابل همه آن حوادث، در رأس همه امام هم چون کوه دماوند سربلند ایستاد و مسئولان دلسوز و مردم و جوانان انقلابی نیز ایستادند و توانستند شرایط کشور را صد و هشتاد درجه تغییر دهند. این طور بود که ناکامی‌های پی‌درپی به پیروزی‌های پی‌درپی تبدیل شد.»
رهبر جمهوری اسلامی با نگرانی افزوده بود که «دشمن در مواردی امیدوار شده که بساط انقلاب و نظام در حال جمع شدن است اما این امیدواری تبدیل به ناامیدی شد. مشکل آنها این است که راز این ناامیدی را متوجه نمی‌شوند.»
بسیاری از تحلیلگران این سخنان علی خامنه‌ای را چراغ سبز سرکوب گسترده و بستن بیشتر فضای اجتماعی سیاسی ارزیابی کردند. به ویژه آنکه ابراهیم رئیسی معروف به «قاضی مرگ» از جمله نقش‌آفرینان اصلی در سرکوب‌های گسترده مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی در دهه شصت بوده است! اینهمه اما در حالیست که اگرچه جمهوری اسلامی عین دهه شصت سرکوبگر و خونریز باقی مانده است اما نارضائی و مخالفت، جمعیت ایران را در برمی‌گیرد و نه فقط گروه‌های سیاسی مخالف و هوادارانشان را که رژیم اسلامی با رهبری خمینی توانست آنها را در دهه شصت بی‌رحمانه قلع و قمع کند.
