امروز، چهاردهم جولای سال ۲۰۲۲ حکم دستگاه قضایی سوئد درباره حمید نوری، یکی از کارگزاران کشتار زندانیان سیاسی در تابستان شصت وهفت صادر شد: حبس ابد.
یک پیروزی تاریخی برای جنبش دادخواهی در ایران، که جمهوری اسلامی طی این سال‌ها پاسخی جز سرکوب به مطالبات برحق‌اش نداده است.
این محاکمه بی‌نظیر که در اگوست سال ۲۰۲۱ در استهکلم گشایش یافت، با دستگیری حمید نوری هنگام سفربه سوئد در نوامبر ۲۰۱۹، به همت ایرج مصداقی، پژوهشگر و زندانی سیاسی دهه شصت که روایات مستندی از زندان و شکنجه در دوران سیاه دهه ۶۰ و به ویژه از کشتار شصت و هفت در زندان گوهردشت منتشر کرده، حمید اشتری و مسعود اشرف سمنانی، از شاهدان این کشتار و مختار شلالوند، از خانواده جانباختگان رقم زده شد. دادستان‌های سوئدی بر پایه مدارک و شهادت ده‌ها شاهد از وابستگان سابق و فعلی سازمان مجاهدین و نیز گروه‌های مختلف مارکسیستی و نیز چندین کارشناس حقوقی، برای حمید نوری اشد مجازات یعنی حبس ابد درخواست کرده بودند.
در جریان ۹۲ جلسه محاکمه نوری در دادگاه استکهلم، شهادت‌های تکان دهنده بازماندگان کشتار شصت وهفت و خانواده‌های زندانیانی را شنیدیم که بی‌هیچ آگاهی قبلی، دربرابرهیئت مرگ قرار گرفتند و تنها پس ازپاسخ به چند سؤال در باره عقاید مذهبی یا سیاسی‌شان روانه چوبه‌های دار شدند. دادگاه استهکلم بر پایه اصل صلاحیت جهانی که دادرسی جنایات سیاسی را خارج از مرزهای کشوری که این جنایت‌ها در آن رخ داده میسر می‌کند، اسناد و مدارک و تحقیقات انجام شده درباره این کشتار را بررسی کرد. وکلای شاکیان و شاهدان که تجربیات مهمی در این زمینه داشتند توانستند سی و چند سال پس از این جنایت، استراتژی دفاعی مستحکمی را در جهت کیفرخواست دادستان‌ها پیش ببرند. آنهم در شرایطی که جمهوری اسلامی تمامی تلاشش را طی سال‌ها به کار گرفته تا رد و نشانه‌های کشتار را کاملا پاک کند. در همین هفته‌ها شاهد اقدامات دوباره حکومت برای تخریب گورستان خاوران بوده‌ایم که مکان گورهای بی نام و نشان زندانیان سیاسی اعدام شده در سال‌های دهه ۶۰ است. جمهوری اسلامی از همان آغاز دستگیری نوری کوشید با اعمال فشار و پروپاگاندا در کار اجرای عدالت اخلال کند اما علیرغم همه تلاش‌ها ناکام ماند. افزون بر این، روند محاکمه در این دادگاه که بر پایه اصول دمکراتیک و با رعایت کلیه قوانین بین‌المللی حقوق بشر پیش رفت، قدم به قدم، همه حاشیه‌سازی‌ها و اقدام‌های انحرافی را که بر پایه منافع ایدئولوژیک یا گروهی صورت می‌گرفت باطل کرد. چنین بود که برگزاری موفقیت‌آمیز محاکمه نوری نمونه‌ای بدیع از پیروزی حقیقت بر دروغ را برابر چشمان ما نهاد.
این واقعیت که رئیس جمهور کنونی نظام حاکم بر ایران، ابراهیم رئیسی، در کشتار شصت وهفت از اعضای هیئت مرگ بوده، و درست به دلیل مشارکت در جنایات جمهوری اسلامی ارتقاء مقام یافته، به این حقیقت توجه می‌دهد که قتل دستجمعی زندانیان سیاسی یک امر اتفاقی نبوده است بلکه در ساختار ایدئولوژیک نظام ترور و سرکوب در جمهوری اسلامی ریشه دارد. بر پایه همین ساختار است که از همان آغاز به قدرت رسیدن این نظام، نیروهای سیاسی دگراندیش بی‌رحمانه حذف می‌شوند و حکومت به نام خدا و مذهب، حقوق فردی و اجتماعی و فرهنگی شهروندان را زیر پا می‌گذارد و هرگونه اعتراض را با ضرب و شتم و زندان و قتل پاسخ می‌دهد. بیش از چهار دهه است که ماشین جهنمی سرکوب در ایران قربانی می‌گیرد و صف دادخواهان را طولانی‌تر می‌کند. از این رو محاکمه حمید نوری تنها مربوط به دیروز نیست بلکه امروز و فردای جنبش دادخواهی در ایران را نیز در برمی‌گیرد. در عرصه جهانی نیز، برگزاری چنین دادگاهی برگی زرین بر دفتر مبارزه برای زنده کردن ارزش‌های انسانی و قوانین جهان‌شمول حقوق بشر می‌افزاید.
ما عمیقا قدردان تلاش‌ها و زحمات دادخواهانی هستیم که دستگیری حمید نوری را امکان‌پذیر ساختند و با شهادت‌های خود موجبات محکومیت او را فراهم آوردند.
ما همراه با جنبش دادخواهی ایران ضمن سپاس از دادستان‌ها و دستگاه قضایی سوئد، تلاش بی‌دریغ وکلای ارجمندی که شاکیان و شاهدان را در کاری چنین دشوار همراهی کردند هرگز فراموش نخواهیم کرد.
امید که پایان این دادگاه آغازی نویدبخش برای عمق بخشیدن و گسترش درس‌هایی باشد که این تجربه تاریخی برای جنبش دادخواهی و مبارزات حقوق بشری به ارمغان آورده است.
۲۰۸ امضا:
ابطحی سهیلا، کنشگر حقوق بشر و آزادی زنان
اردلان پروین، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
اردبیلی غلامرضا، کنشگر سیاسی و زندانی سیاسی جمهوری اسلامی
ارشدی بیژن، کنشگر سیاسی
اسانلو منصور،,کنشگر سیاسی و کارگری
اسدی بهروز، مدیرعامل بنیاد غیرانتفاعی Malteser آلمان، فعال سیاسی
اسدی جمشید
اسدی هوشنگ (هوآس)، کنشگر سیاسی
اسکندانی قادر
اسکویی سیمین، فعال حقوق بشر
اشرفی علی
اصلانی مهرداد، پژوهشگر روابط بین‌الملل
اکبری حمید، استاد دانشگاه و فعال سیاسی
الاردبیلی محمد رضا، عدالتخواه
امجدی کورش
امیدی صادق
امینی آسیه، شاعر
انتصاری شهلا، کنشگر سیاسی و حقوق زنان
انصاری نیره، حقوقدان، متخصص حقوق بین الملل و کنشگر حقوق بشر
انورحقیقی حسین، کنشگر سیاسی
اورجی ایرج
ایجادی جلال، پژوهشگر
بازرگان بابک، کنشگر سیاسی
باقر رضا، کارگردان و فیلم نامه نویس
باوندپور بهنام، نویسنده
برجسته مرتضی، خواننده
برزگر جمشید، نویسنده و روزنامه‌نگار
برومند لادن، بنیانگذار و عضو هییت مدیره بنیاد برومند
برومند رویا، مدیر بنیاد برومند
برهان ارژنگ، کنشگر سیاسی
بزرگی تیمور
بنایی محسن، نویسنده
بنی هاشم شریفه، نویسنده
بهار فرامرز
بهبودی محمد، فعال و کنشگر سیاسی
بهرمن حبیب
بهرنگ رضا، فعال سیاسی
بهمنش سیما، کنشگر اجتماعی و هنری
بی‌آزار حمید، کنشکر سیاسی
بیضایی نیلوفر، نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر
بی‌نیاز داریوش، نویسنده
پاک ایمان تقی
پرشون سروستانی ناهید، مستند ساز
پطروسیان فرد
پگاهی مهشید
پوینده پریسا، فعال سیاسی
پهلوان عسل، روزنامه‌نگار، مدیر مجله فردوسی
پهلوان عباس، روزنامه‌نگار، مدیر مجله فردوسی
تاش بشیر
تجربه کار خسرو، عضو فعال کانون ره آورد
ترابی محمد، کنشگر حقوق بشر
توحیدی نیره، جامعه شناس و استاد دانشگاه
تهرانی مریم، فعال حقوق بشر
ثابت راسخ سهیل، کنشگر حقوق بشر
ثقفی پروین، کنشگر حقوق و آزادی زنان
جاودان حمید رضا، کارگردان و بازیگر تئاتر
جزنی میهن، فعال حقوق انسانی و آزادی زنان
جعفرزاده پری، عدالتخواه
جلالی چیمه(م.سحر) محمد، شاعر، نویسنده و بازیگر تئاتر
جهانگیری گلرخ
جواهری هادی، طنز پرداز و کنشگر حقوق انسانی
جهانبخش گیتا، روانپزشک
جودکی آرش، نویسنده
جوشن احمد
جیلو اصغر
حاتملویی سیف الدین، کنشگر سیاسی و نویسنده
حبشی منیژه، حقوقدان و و وکیل سابق دادگستری
حجازی بهروز، فعال سیاسی مدافع حقوق دمکراتیک
حجازی قدسی، استاد دانشگاه
حکاکیان رویا، نویسنده
حیاتی حمیده
خدیر امیر، فعال سیاسی و حقوق بشر
خدیر یلدا، کنشگر حقوق بشر
خدیر دریا، فعال حقوق بشر
خیاط‌باشی حسن، هنرپیشه سینما و تلویزیون
دانشور حسن، کنشگر سیاسی
دانشور حمید، نمایشنامه نویس و بازیگر
دانشور، عباس، زندانی دهه ۶۰، کنشگر سیاسی
داودی جمیله، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
دهبان مجید،
دهقان سعید، حقوقدان
رحمانی تقی
رحمانیان زهره
رخشانی نستور، هنرورز و نقاش
رسایی منش میلاد، فعال سیاسی
رضازاده ایرن
رضایی فاطمه، فعال حقوق بشر
روستا میهن، فعال حقوق انسانی و آزادی زنان، خانواده دادخواه
رشیدی رضا؛ فعال سیاسی و زندانی دهه ۶۰
رویایی یدالله، شاعر
زرکش یزدی فتحیه، کنشگر حقوق بشر و حقوق زنان و حقوق زنان
زرین کیا، فتوگراف و موزیسین
زهرایی محمود، فعال سیاسی و حقوق بشر
سالکی منوچهر
ستاری سهیلا
ستوده بهروز، کنشگر سیاسی و زندانی دهه ۶
سرکوهی علی، روانشناس
سروستانی نیما، مستند ساز
سلیمی اصغر
سیکارودی ریو، مجری تلویزیون
سیف اسد، نویسنده و منتقد ادبی
شعبانی اقدس، کنشگر حقوق زنان
شفیق شهلا، نویسنده و پژوهشگر
شکرایی الاهه، کنشکر سیاسی و حقوق بشر
شکری سپیده، نمایشنامه نویس و بازیگر تئاتر
شمس شیرین، فعال سیاسی
شهاب آذر، نویسنده
شهبازی پروین، عدالتخواه
شیرالی مهناز، پژوهشگر
صارمی فریبرز
صالحی حسن، فعال سیاسی
صفتی ایمان، وبلاگ نویس، روزنامه نگار آزاد
صنیعی فر فرح، کنشگر سیاسی و حقوق بشر
صیاد متحیر پرویز
طالبی رضا، فعال اجتماعی و سیاسی و فرهنگی
طاهری‌پور علی، مدافع دادخواهی
طبری شهران، روزنامه‌نگار و سیاست‌شناس
طوبایی نازیلا، از خانواده بزرگ دادخواهان ایران
طوبایی نینا، از خانواده بزرگ دادخواهان ایران
عاشوری محمود، کنشگر سیاسی
عبادی شیرین، حقوقدان برنده جایزه نوبل صلح
عباسی ثریا، خانواده دادخواه
عباسی سیرچی هنگامه، کنشگر سیاسی و حقوق زنان
عبقری شهلا، استاد دانشگاه و کنشگر فرهنگی- سیاسی
عبقری سیاوش، استاد دانشگاه و کنشگر فرهنگی- سیاسی
عریان آبکنار محمد، نویسنده، زندانی سیاسی، خانواده جانباخته
عزیزی آرش، پژوهشگر تاریخ، دانشگاه نیویورک
علمداری کاظم، جامعه شناس
علیجانی رضا
علیشاهی سیمین، آرشیتکت، شهرساز
علینژاد مسیح، روزنامه‌نگار
غبرایی گلناز، مترجم
غلامی رحمت
فاتح همایون
فتحی بهمن، خبرنگار و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون
فرد فروزان، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
فخر آبادی صدیقه، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
فرخفال رضا، نویسنده
فرسایی فهیمه، نویسنده
فرخ نیا سوسن، کارگردان و بازیگر تئاتر
فرخ نیا سودابه، کارگردان و بازیگر تئاتر
فروغ مینو، ناشر
فروغ حمید، ناشر
قاسمی اختر، روزنامه نگار و کنشگر حقوق زنان
قانع عباس، شاعر و فعال سیاسی
قره جه لو علی، کنشگر سیاسی و نویسنده
قلعه‌دار رحیم
کار مهر انگیز ، وکیل و حقوقدان
کاخساز ناصر، نویسنده و پژوهشگر
کاظمی منیره، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
کریم زاده علی
کریمیان اکبر، کنشگر سیاسی
کمالی مهرک، جامعه‌شناس و منتقد ادبی
کورش نیا صدف، فعال سیاسی
کیانی کیوان، کنشگر حقوق بشر
کیکاووسی هادی، نویسنده
گردین حسین، موزیسین
گرکانی مرجان
گوهرزاد رضا، روزنامه‌نگار
لقایی جهانگیر، کارشناس اقتصاد و کنشگر سیاسی
مافان مسعود
متین دفتری هدایت‌الله، حقوقدان
متینی بابک، شاعر
محبتی زاده اکبر، کنشگر حقوق بشر
محجوبی حسین، فعال سیاسی وحقوق بشر
محققی ابوالفضل ، نویسنده و فعال سیاسی
محلوجیان آذر، نویسنده
مرادی بهرام، نویسنده
مرادی فرهاد، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی
مزارعی مهرنوش، نویسنده
مسعودی شهرزاد، عضو فعال کانون ره آورد
مشعوف احمد، فعال سیاسی و حقوق بشر
مشعوف نیما، کنشگر سیاسی و حقوق بشر
مشعوف لیلی، فعال سیاسی و حقوق بشر
معتضد کیوانی کاموس، مسئول روابط عمومی انجمن ترانه
معمار نژاد محمود، کنشگر مدنی و حقوق بشر
مقیمی احمد، زندانی سیاسی سابق، کنشگر سیاسی
مقدم رضوان، از خانواده دادخواهان
مقدم سعید، مترجم
مکی ابراهیم، نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر
ملکی عمار، استادیار علوم سیاسی دانشگاه تیلبرگ هلند
ممتاز امیر هوشنگ، پزشک، عضو جبهه ملی ایران- خارج کشور
منادی وجیهه
منفرد زاده اسفندیار، موزیسین و آهنگساز
موسوی بیدار مجید، زندانی سیاسی سابق، کنشگر سیاسی
مولوی فرشته، نویسنده
مهر اقدم سعید، کنشگر اجتماعی
میرزادگی شکوه، نویسنده و کنشگر فرهنگی
میرزاده نعمت (م. آزرم)، شاعر
میر مؤیدی، علیرضا
میلانی شاهین، از مرکز اسناد حقوق بشر ایران
ناصحی رضا
ناوی پرویز، مدافع حقوق بشر
نصرت ناهید، کنشگر حقوق انسانی و آزادی زنان
نفیسی آذر، نویسنده
نفیسی مجید، شاعر و نویسنده
نوری مریم، دادخواه
نیک نفس آتیه، فعال سیاسی
نیکو ربیع، فعال سیاسی و رسانه‌ای
وحدت حق وحید، پژوهشگر
وفا یغمایی اسماعیل، شاعر و نویسنده
ولی اوغلی تونیا، کنشگر حقوق زنان و امور ورزشی
هاشمی‌نیا سید عبدالرحیم، موزیسین
هروی میترا، عدالتخواه
یزدیان منوچهر
یلفانی محسن، کارگردان و نمایشنامه‌نویس
یوسفی رامین، موزیسین
یوسفی مهدی، کنشگر حقوق بشر
