علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که سهشنبه ۲۸ تیرماه صورت گرفت اسرائیل را از عوامل اصلی ایجاد اختلاف بین کشورهای اسلامی دانست و تأکید کرد «آمریکا و رژیم غاصب نمیتوانند جلوی حرکت عمیق فلسطینیها را بگیرند.»
در شرایطی که ترکیه به دنبال ارتقاء روابط سیاسی و اقتصادی خود با اسرائیل است خامنهای به اردوغان گفت، «عزت و عظمت امت اسلامی در گرو عبور از اختلافات سلیقهای و هوشیاری در مقابل سیاستهای تفرقهافکن است و یکی از عوامل ایجاد اختلاف و دشمنی در منطقه، رژیم غاصب صهیونیستی است که آمریکا نیز از آن پشتیبانی میکند.»
رهبر جمهوری اسلامی تأکید کرده، «فلسطین مسئله اول دنیای اسلام است و با وجود اقبال بعضی دولتها به رژیم صهیونیستی، ملتها عمیقاً با این رژیم غاصب مخالف هستند.»
بخش دیگری از صحبتهای خامنهای با رئیس جمهوری ترکیه در مورد سوریه بود که تأکید کرد: «هرگونه حمله نظامی در شمال سوریه قطعاً به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه و به نفع تروریستها خواهد بود.»
این در حالیست که نیروهای قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در دمشق، حلب و دیرالزور پایگاههای نظامی دارند.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان ۲۵ تیرماه در جریان نشست شورای همکاریهای خلیج فارس در جده که جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در آن حضور داشت از رژیم ایران خواست به قوانین بینالمللی پایبند باشد و دست از دخالت در امور سایر کشورهای منطقه بردارد و با آنها همکاری کند.»
علی خامنهای در دیدار با اردوغان از منافع سوریه و فلسطین دفاع کرد اما حل و فصل امور مربوط به افزایش حجم و کیفیت همکاریهای اقتصادی ایران و ترکیه را به گفتگوی رؤسای جمهوری اسلامی و ترکیه محول کرد و صحبتی درباره آن نکرد. ترکیه و ایران به شدت در مورد منابع آبی که مستقیم با زندگی مردم نواحی شمال غرب و غرب کشور وابسته است اختلاف دارند.
خامنهای با تأکید بر اینکه «ما امنیت ترکیه و مرزهای آن را امنیت خود میدانیم»، خطاب به اردوغان گفت «شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
وی از «بازگشت قرهباغ به آذربایجان» ابراز خرسندی کرد اما اعلام کرد با هرگونه مسدود شدن مرز ایران و ارمنستان مخالف است.
اردوغان پیش از صحبتهای خامنهای گفت «ترکیه هیچگاه در مقابل اجحاف علیه ایران ساکت ننشسته است و برادری ایران و ترکیه در همه زمینهها باید گسترش پیدا کند.»
وی با تاکید بر اینکه «همواره مخالف تحریمهای یکجانبه علیه ایران بوده و خواهیم بود»، گفت: «از انتظارات مشروع ایران در برجام، حمایت و شرکتهای ترکیهای را به سرمایهگذاری در ایران تشویق میکنیم.»
اردوغان هرچند روی برادری با جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد اما خطاب به خامنهای گفت: «موضع ترکیه در مورد تمامیت ارضی سوریه مشخص است و… از دولت سوریه انتظار داریم روندهای سیاسی را آغاز کند.» اشاره اردوغان به تعهد بشار اسد به برگزاری انتخابات آزاد و گفتگو با مخالفان است.
خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد در دیدار اردوغان و رئیسی ۸ سند همکاری به امضاء رسید. این در حالیست که خبرگزاریهای داخلی ایران نوشتند مذاکرات رئیسی و اردوغان «پشت درهای بسته» انجام شده است.