یکسال و نیم پس از آغاز مذاکرات فرسایشی برای «احیای برجام» میان جمهوری اسلامی و آمریکا با میانجیگری اروپا این گفتگوها همچنان بی‌نتیجه مانده است.
رابرت مالی نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران و نماینده آمریکا در مذاکرات اتمی وین که از حامیان پیگیر احیای برجام است در مصاحبه با برنامه «NewsHour» در شبکه «پی‌بی‌اس» که ۱۲ اوت (۲۱ امرداد) منتشر شد با اشاره به ادامه تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی تأکید کرده تا بر سر همه مسائل از جمله اختلافات جمهوری اسلامی و آژانس حل نشود هیچ توافقی صورت نخواهد گرفت.
در این مصاحبه «نیک شیفرین» درباره احتمال لغو تحریم‌های جمهوری اسلامی، اختلافات آژانس با رژیم ایران و اقدامات تروریستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه منافع آمریکا پرسش‌هایی را با رابرت مالی مطرح کرده است.
-آیا در مورد لغو تحریم‌ها توافقی با جمهوری اسلامی کردید؟
-هیچ توافقی وجود ندارد زیرا تا زمانی که درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیزی توافق نمی‌شود. موضع ما همانطور که از روز اول گفته‌ایم روشن است. اگر ایران مسائلی را که گفتیم حل کند، ما آماده هستیم که به توافق هسته‌ای بازگردیم. ما آماده کاهش تحریم‌ها هستیم اما جمهوری اسلامی باید گام‌هایی را که مشخص شده بردارد.
-جمهوری اسلامی ایران خواستار امتیازی خارج از توافق است که بخشی از آن درخواست برای توقف تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد اورانیوم کشف شده در سایت‌های اعلام نشده است در حالی که آژانس می‌گوید جمهوری اسلامی در مورد آنها پاسخ معتبری نداده و می‌خواهد پرونده این تحقیقات بسته شود. آیا ایالات متحده در مورد این تحقیقات امتیازی خواهد داد؟
-نه، باز هم این را روشن اعلام کردیم… مواضع خود را روشن بیان کردیم تا همه بشنوند، ما هیچ فشاری به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بستن مسائل باقی مانده وارد نمی‌کنیم. پرونده زمانی بسته خواهد شد که ایران از نظر فنی پاسخ‌های معتبری را که آژانس از آنها خواسته است، ارائه دهد. به محض اینکه آنها این کار را انجام دهند و به محض اینکه آژانس رضایت دهد، ما هم رضایت می‌دهیم، اما قبل از آن نه.
-آیا هیچگونه توافق سیاسی و نه فنی، می‌تواند در این مورد انجام شود، واضح‌تر بگویم جمهوری اسلامی ایران معتقد است در توافق هسته‌ای اولیه بر سر مسائل پادمانی توافق شد و پرونده آن بسته شد و بررسی اقدامات قبلی نمی‌تواند مانع از توافق جدید شود. شما چه می‌گویید؟
-ما فکر می‌کنیم مسائل پادمانی [مرتبط با ابعاد نظامی پروژه‌های اتمی جمهوری اسلامی] همچنان به قوت خود باقیست، ایران باید دلیل وجود ذرات اورانیوم را توضیح دهد که هنوز این کار را نکرده. آژانس اصرار دارد بررسی کند مسئله چیست. این تحقیقات مربوط به اتفاقات ماقبل تاریخ نیست. آنها می‌خواهند بدانند که آن اورانیوم‌هایی که در آن سایت‌ها آثارش کشف شد امروز کجا هستند و مطمئن شوند همه چیز تحت مقررات پادمانی آژانس قرار دارد. بنابراین ایران باید توضیح دهد این ذرات اورانیوم مربوط به چیست و کجا هستند. هیچ راه فراری هم وجود ندارد.
-آیا آمریکا حاضر است به شرکت‌های غیرآمریکایی این امتیاز را بدهد که با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تجارت کنند و اساساً تحریم‌های آمریکا را دور بزنند؟
-ما هیچ مذاکره‌ای برای کاهش استانداردهای خود در مورد آنچه شرکت‌های اروپایی یا سایر شرکت‌ها در صورت تمایل به تجارت با ایران باید انجام دهند، نداشته و نخواهیم داشت. آنها باید به تحریم‌های ما احترام بگذارند. تحریم‌ها به خوبی مشخص شده است. وزارت خزانه‌داری استانداردهای بسیار روشنی را برای کارهایی که شرکت‌ها باید انجام دهند و نوع بررسی دقیقی که باید انجام دهند، ارائه می‌کند. هر گزارشی بر خلاف این، که ادعا کند ما آن استانداردها را پایین می‌آوریم و بر سر استانداردها مذاکره خواهیم کرد، کاملاً اشتباه است.
-در مورد لغو تحریم‌ها، ایران چقدر امتیاز می‌گیرد؟ بعضی می‌گویند رژیم ایران به ده‌ها میلیارد دلار از پول‌‌های بلوکه شده خود دسترسی پیدا می‌کند و می‌تواند ده‌ها میلیارد دلار بیشتر نفت بفروشد.
-توجه کنید، من به شما عدد نمی‌دهم، زیرا عدد گفتن بیشتر گمانه‌زنی است. اما می‌توانم بگویم دارایی‌هایی هستند که مسدود شده‌اند، پول‌ها مربوط به زمانی است که ایران تحریم نبود و نفت می‌فروخت و اکنون در حساب‌های بانکی در سراسر جهان است. اگر آنها به توافق هسته‌ای پایبند باشند، می‌توانند به آنها دسترسی پیدا کنند. البته قبلاً می‌توانستند نفت بفروشند و در آمد آن را به دست آورند و اکنون قادر به انجام آن نیستند اما باید گوشزد کنیم که به چه دلیل تحریم شدند؟! این تحریم‌ها برای دستیابی به توافق برای محدود کردن برنامه هسته‌ای آنها و اطمینان از اینکه ایران نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست یابد، اعمال شد… از وقتی پرزیدنت ترامپ تصمیم گرفت از توافق خارج شود، برنامه هسته‌ای ایران تشدید شد و رفتارهای منطقه‌ای خود را تهاجمی‌تر کرد.
روحانی دوباره اروپا تهدید کرد
حسن #روحانی با کدام پشتوانه اینگونه #اروپا و آمریکا را تهدید می‌کند؟!
مگر نه اینکه اگر می‌توانستید این تهدیدها را عملی کنید، رهبر جمهوری اسلامی اصلا تن به « #نرمش_قهرمانانه » نمی‌داد و تا پای #برجام نمی‌رفتید؟!…#کیهان_لندن pic.twitter.com/p2gZ61obOM— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 3, 2019
-محدودیت‌هایی که ایران در برجام سال ۲۰۱۵ با آن موافقت کرد، شامل «بندهای غروب» نیز می‌شود که یکی از اولین بندها مربوط به سال ۲۰۲۳ است و بعد به آنها اجازه تولید با سانتریفیوژهای پیشرفته داده می‌شود. چرا فکر می‌کنید هنوز هم این معامله ارزش احیا دارد؟! آنهم در حالی که فقط یکسال تا زمان انقضای استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته باقی مانده است؟!
-این اتفاقی نیست که دقیقا می‌افتد. در سال ۲۰۲۳ آنها می‌توانند تحقیقات و توسعه بیشتری بر روی برخی از سانتریفیوژهای پیشرفته انجام دهند اما اجازه نصب آن را ندارند. بیایید موضوع را اینگونه نگاه کنیم. محدودیت‌های اصلی که جمهوری اسلامی را از داشتن مواد شکاف‌پذیر کافی برای ساخت بمب دور می‌کند تا سال ۲۰۳۱ ادامه خواهد داشت.
وضعیتی که امروز در آن قرار گرفتیم نتیجه خروج ترامپ از برجام است و ایران تنها چند هفته با دستیابی به مواد شکاف‌پذیر کافی برای ساخت بمب فاصله دارد. بنابراین، اگر می‌توانستیم به توافقی دست یابیم که ایران را چندین ماه از داشتن مواد شکاف‌پذیر کافی برای بمب دور کند، باید این را با واقعیتی که امروز در آن زندگی می‌کنیم مقایسه کنیم.
-اروپایی‌ها می‌گویند متنی که پیشنهاد داده‌اند متن نهایی معامله است. آیا اینطور است؟
-اروپایی‌ها که هماهنگ کننده مذاکرات‌اند معتقدند در پیشنهادی که ارائه داده‌اند حداکثر منافع دو طرف در آن در نظر گرفته شده و نمی‌خواهند فراتر از آنچه روی میز گذاشته‌اند درباره چیز دیگری بحث کنند. ما هم در حال بررسی متن هستیم تا مطمئن شویم که مطابق با دستورالعمل رئیس جمهور است و بسیار واضح در مورد معامله اعلام کرد که باید مطابق منافع امنیت ملی ایالات متحده باشد.
-وزارت دادگستری آمریکا این هفته یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به توطئه برای ترور جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی آمریکا متهم کرد. آیا اقدامات تهدیدآمیز جمهوری اسلامی برای ترور مقامات ارشد سابق به تلافی ترور قاسم سلیمانی ادامه خواهد داشت؟ و آیا تداوم این تهدیدات شما را نگران نمی‌کند؟
– من وارد اقداماتی که وزارت دادگستری انجام داده نمی‌شوم و آنچه اعلام کرده‌اند گویاست. اما آنچه را وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی گفته‌اند تکرار می‌کنم و آن این است که طبق گفته‌های رئیس‌جمهور هر آمریکایی در هر لباس و هر دیدگاهی باید محافظت شود که این شامل مقامات سابق هم می‌شود. ما در این مسئله همه یک موضع واحد داریم و فکر می‌کنم حکومت ایران این پیام را دریافت کرده است که اگر شهروندان ما را تهدید کند، قاطعانه پاسخ خواهیم داد.
۳۳ سال پس از فتوای قتل توسط خمینی؛ سوء قصد به سلمان رشدی نویسنده کتاب «آیات شیطانی» در نیویورک
گفتنی است که این مصاحبه اندکی پیش از آن منتشر شد که سلمان رشدی نویسنده انگلیسی- هندی که فتوای قتل وی در ۱۴ فوریه ۱۹۸۹ توسط روح‌الله خمینی رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی صادر شد، در آغاز یک سخنرانی در غرب نیویورک هدف سوء قصد قرار گرفت. وی که از ناحیه گردن با ضربات چاقو زخمی شده بود به بیمارستان منتقل شد. ضارب یک جوان ۲۴ ساله ساکن نیوجرسی و طرفدار حزب‌الله لبنان و جمهوری اسلامی بلافاصله دستگیر شد.
