در حالی که ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم از بسیج «همه دستگاه‌ها» برای تسهیل سفرهای «اربعین» خبر داده، قطع آب و سپس قطع برق در استان چهارمحال و بختیاری وارد دهمین‌روز خود شده است. استانداری می‌گوید، هیچ تصفیه‌خانه‌ای قادر به تصفیه آب این منطقه نیست.
ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم از بسیج «همه دستگاه‌ها» برای تسهیل سفرهای «اربعین» خبر می‌دهد آنهم همزمان با اینکه ۷ شهر و بیش از ۶۰ روستا در استان چهارمحال و بختیاری که سرمنشأ تأمین ۱۱ درصد آب در ایران است، وارد دهمین روز بی‌آبی و هم‌اکنون قطع برق شدهاند.
💧💡🔦🕯️📱جمهوری اسلامی اینجوری آب و برق را «مجانی» کرد!
🟡یک شهروند از #شهرکرد در «#مملکت_آخوندها»: آب که نداریم برقم قطع کردند!#نظام_ناکارآمد#نظام_نالایقان#قطع_آب#قطع_برق#برای_ایران#نه_به_جمهوری_اسلامی#دیگر_بس_است pic.twitter.com/006o9z5hsf
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 17, 2022
دولت موضوع را «بی‌سابقه» دانسته و آن را ناشی خسارات ناشی از سیل به زیرساخت‌های آب آشامیدنی از جمله گل‌آلود شدن سرچشمه آب کوهرنگ و لوله‌های انتقال آب عنوان می‌کند، اما کارشناسان آب می‌گویند، بحران قطع آب و مشکلات مرتبط با آن، در سال‌های گذشته و بدون سیل هم وجود داشته ولی مسئولان پیگیر نبوده‌اند.
۳ سال پیش هرگز تصور نمی‌کردیم از این آب خاطره‌اش باقی بمونه! #شهرکرد_آب_ندارد pic.twitter.com/KdV74jfgdS
— سمانه (@samaxne) August 15, 2022
علی حیدری معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار چهارمحال و بختیاری در تکذیب ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: «برخلاف تصاویری که در فضای مجازی دست به دست می‌شود، آب لوله‌کشی هیچ خانه‌ای گل‌آلود نیست و تمامی تصاویر یا برای روزهای قبل هستند یا شیطنت است. آب برخی مناطق وصل شده است و برخی دیگر نیز تنها کمبود دارند. یعنی ساعتی از روز قطع شده و دوباره وصل می‌شود. انشاء‌الله امروز و فردا نیز وصل می‌شود!»
این مقام مسئول توضیح نداد که میان استان‌های ایران و هزاران شهر و روستا که اتفاقا گرفتار سیل و باران‌های موسمی نیز بوده‌اند، چرا مردم این منطقه باید «تصاویر» خلاف واقع در رسانه‌های اجتماعی منتشر کنند!
طبق ادعاهای احتمالا دروغ این مقام مسئول، در حال حاضر آب در تمام مناطق شهرکرد وجود دارد اما در برخی مناطق با توجه به طراحی مخازن از نظر میزان آب دچار کمبود شدهاند. بنابراین در برخی از مناطق آب برای ساعتی قطع می‌شود. منتها عمده طبقات اول و همکف در شهرکرد دارای آب هستند، ولی فشار آب به قدری نیست که بتوان استحمام کرد! یعنی مانند قطره‌چکان است!
بیشتر از یک هفته است این وضعیت ماست
نمیدونم کی قرار تمام بشه
خسته شدم
بریدم#شهرکرد pic.twitter.com/SYpL00HrDA— fariba (@faribaj67) August 16, 2022
او اضافه کرد: در حال حاضر ۵۰۰ لیتر آب در ثانیه وجود دارد اما نیاز ما ۷۵۰ لیتر در ثانیه است. در واقع ۲۵۰ لیتر در ثانیه برای حل این معضل کم داریم. امیدواریم در یکی دو روز آینده این مشکل حل شود. «یخزدگی، کاهش دبی، کدورت آب در پی بارندگی» به ویژه در ۲ سال اخیر رخ داده و حالا گل‌آلود شدن آب باعث خارج شدن چشمه کوهرنگ از مدار آبرسانی به چند شهر در چهارمحال‌وبختیاری از جمله شهرکرد شده و صدها تن را در مقابل استانداری شهرکرد به اعتراض واداشته است.
مسئولان استانداری به معترضان وعده‌ی مذاکره با مقامات بالادست را داده‌اند که معلوم نیست قرار است چه کاری از دست آنها برآید! این وعده‌های پوچ و توخالی در یک نظام سراپا ناکارآمد در حالیست که شهروندان خواهان اقدامات فوری و فراتر از حرف و سخن و وعده هستند. گزارش برخی شهروندان حکایت از این دارد که قطع آب در استان چهارمحال و بختیاری به برملا شدن یک فاجعه انجامیده و آن اینکه چشمه کوهرنگ فاقد تصفیه‌خانه است و در طول حداقل ۱۵ سال، سازمان آب و فاضلاب آب را بدون تصفیه وارد لوله‌های شهری می‌کرده است!
⭕️ جواب قاطع مردم به یک رأس مدیر دولتی!
شروع سخنرانی یکی از مسئولان #شهرکرد در جمع معترضین: بسم الله الرحمن الرحیم
مردم: هوووووو بی شرف بی شرف
۲۶ مرداد#شهرکرد_آب_ندارد #قیام_سراسری pic.twitter.com/zOa00rc1Cm
— SIDRA (@SIDRAN80) August 17, 2022
ولی استانداری چهارمحال و بختیاری نبود تصفیه‌خانه در برخی نقاط این استان را تکذیب می‌کند و می‌گوید «ما مشکلی در بخش تصفیه‌خانه و مخازن نداریم و این بحث‌ها هیچکدام دلیل قطعی آب نبود بلکه سیل منبع اصلی آب ما را آلوده کرده است.»
استانداری چهارمحال و بختیاری در حالی معتقد است قطع آب در بیش از ۷۰ درصد از مناطق مسکونی شهرکرد تأثیری نداشته که چشمه کوهرنگ ۶۰ درصد از آب آشامیدنی این شهرستان را تامین می‌کند. یعنی در بهترین حالت ۶۰ درصد از جمعیت این شهرستان تحت تاثیر خروج از مدار این چشمه قرار گرفته‌اند. همچنین بجز شهرکرد درباره سایر شهرها و روستاهای بحرانی هم هنوز گزارش دقیقی منتشر نشده است.
این شواهد وصل شدن آب آشامیدنی در ده‌ها شهر و روستای چهارمحال و بختیار را به آینده نامعلوم موکول می‌کند! در این میان، آبرسانی با تانکر و توزیع بسته‌های آب که در هر حال نیاز مردم را تأمین نمی‌کرد هم به گفته‌ی برخی شهروندان شهرهای این استان قطع شده و دیگر خبری از تانکرهای آب هم نیست!
بر اساس گزارش‌ها، بی‌آبی دقیقا از روز «عاشورا» که جمهوری اسلامی و هوادارانش پس از قرن‌ها هنوز برای آن سینه می‌زنند و گلو می‌درّند، در شهرکرد، چلگرد، دهنو، شهرک امام حسین، فارسان، فیل‌آباد، سورشجان، شهرکرد و روستاهای دشت‌زرین، میهه و باباحیدر شروع شده است. اما در هیچیک از گزارش رسانه‌ها، شمار دقیقی از این شهرها و روستاهای بی‌آب وجود ندارد، طبق آخرین اطلاعات منتشر شده، قطع آب زندگی روزمره مردم در ۸ شهر و ۶۰ روستا اساسا مختل کرده است.
طبق آنچه رسانه‌ها نوشته‌اند، در نبود تانکر‌آبرسانی و توزیع نامناسب بسته‌های آب، آب معدنی به عنوان تنها راهکار ممکن در این هوای گرم به شدت گران شده. یکی از شهرک‌نشینان شهرکرد به روزنامه «شرق» در این زمینه گفته است، «تا دو روز پیش تانکرهای آب در شهر حاضر می‌شدند و اندک آبرسانی صورت می‌گرفت، اما دو روز است همین کار را هم نمی‌کنند. مگر ما تا چه مدت می‌توانیم آب‌معدنی بخریم؟ هوا گرم است و روز طولانی. نه آب برای خوردن داریم و نه برای حمام و سایر کارهای ضروری زندگی.»
در حالی که تصاویر متعدد از آب گل‌آلود در لوله‌کشی خانه‌ها در فضای مجازی منتشر می‌شود، اما پاسخ مسئولان چیزی جز تکذیب و انکار و لاپوشانی واقعیت نبوده و همواره بر «دیوار بلند حاشا» تکیه زده‌اند! حال آنکه آنچه را مردم در زندگی روزانه می‌بینند و تحمل می‌کنند با «حاشا» و دروغ نمی‌توان تغییر داد بلکه با این کار فقط بر خشم و انزجار مردم از نظام و مقاماتش بیشتر می‌شود!
دولت می‌گوید، خروج چشمه کوهرنگ از مدار آبرسانی شرایط سختی را به وجود آورده و قرار به استقرار یک تصفیه‌خانه برای انتقال آب آشامیدنی شده که ظرف چند روز گذشته این مهم در دستور کار قرار گرفت و این تصفیه‌خانه در مرحله ارزیابی قرار دارد!
وعده دیگر به راه‌اندازی تصفیه‌خانه برای شهرستان‌های بن، سامان، شهرکرد، طاقانک، شهرکیار مربوط می‌شود. ولی مردم و کارشناسان آب معتقدند هیچ غافلگیری در کار نبوده و مسئولان کاری جز لاپوشانی و انکار مشکلات زیربنایی و نبود تأسیسات تصفیه آب در طول سال‌های گذشته نکرده‌اند.
حسین هاشمی کارشناس حوزه آب می‌گوید، «مشکل گل‌آلود شدن چشمه کوهرنگ مختص به بارندگی‌های اخیر نبوده است. البته مجموع اتفاق‌هایی مانند کمبود بارش و عدم پوشش برف طی روزهای گذشته چشمه را تا حدودی گل‌آلود کرده بود اما میزان بارندگی‌های اخیر این موضوع را تشدید کرده است. به همین دلیل کدورت آب چشمه کوهرنگ بیش از حد مجاز شده است. بنابراین سیستم تصفیه منطقه براساس داده‌های بحرانی طراحی نشده است.»
او اضافه کرده، «طراحی تصفیه‌خانه شهرکرد برای شرایط عادی تعبیه شده است نه شرایط بحرانی. بنابراین به خاطر احتمال وقوع بروز چنین اتفاق‌هایی طی سال‌های آینده باید استانداردهای طراحی تصفیه‌خانه منطقه بازنگری شود. البته الزاما تجهیزات فرسوده منجر به بروز چنین اتفاقی نیست، اما قدرت سیستم تصفیه‌خانه در برابر رفع این مشکل حائز اهمیت است.»
فرهام کرکانی مدیرکل دفتر مدیریت بحران شرکت آب و فاضلاب از پاکسازی آب توسط نیروهای آبفا خبر داد و ابراز امیدواری کرده که «به زودی مشکل آب شرب منطقه حل شود.» ولی هیچ مسئولی زمان دقیقی برای بازگشت آب به لوله‌ها و تأمین آب میلیون‌ها نفری که در این مناطق زندگی می‌کنند، اعلام نمی‌کند.
کرکانی آب پاکی را روی دست همگان ریخته است با این توضیح که «شدت کدورت آب چشمه کوهرنگ به حدی است که هیچ تصفیه‌خانه‌ای قادر به تصفیه آب آن نیست. در پی افزایش شدت کدورت آب میزان آلودگی میکروبی زیاد و طعم و رنگ آب نیز تغییر کرده است. چنین آبی قابل شرب و حتی شستشو نیز نیست.»
راهکار مدیرکل مدیریت بحران آبفا «بهره‌برداری فاز اضطراری طرح بن- بروجن» و برداشت آب از زاینده‌رود است. پروژه‌ای متوقف شده که بار دیگر به نفع مافیای آب و قرارگاه سیری ناپذیر «خاتم‌الانبیاء» وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تمام می‌شود تا «مهاب‌قدس» آب زاینده‌رود را به چهارمحال و بختیاری منتقل کند.
اگرچه مهدی طغیانی نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی، بهره‌برداری از فاز اضطراری طرح بن- بروجن را حرف دقیقی نمی‌داند و براین باور است که این برداشت آب از محل پمپاژها و آبی که برای باغات استفاده می‌شود، انجام شده، مانند طرح باغات «عمان سامانی» که امکان دارد بخشی از آن را در خط لوله بن- بروجن انداخته باشند تا بتوانند مشکلات گل‌آلود بودن آب آشامیدنی شهرکرد را رفع کنند.
او البته تاکید می‌کند که این موضوع و همین میزان برداشت آب هم قابل‌قبول نیست. اما اینکه آب را برای مصرف آشامیدن ساکنان شهرکرد استفاده کنند، قابل‌قبول است. وی افزود «اما اینکه بخواهند از این شرایط به عنوان فرصتی برای تطهیر پروژه غیرقانونی بن- بروجن استفاده شود، اصلاً قابل‌قبول نیست و بلافاصله که مشکل سرچشمه کوهرنگ برطرف شود، ما برای قطع کردن برداشت این آب وارد عمل می‌شویم، چراکه از پمپاژ آب باغات حق استفاده و بهره‌برداری از خط لوله بن- بروجن را ندارند.»
مهران زینلیان معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان می‌گوید که برداشت آب از زاینده‌رود را بطور غیررسمی شنیده و به نوعی این برداشت آب را در قالب طرح بن- بروجن تایید می‌کند، اما می‌گوید این برداشت آب موقت است و وزیر نیرو و رئیس حوضه آبریز زاینده‌رود تاکید کرده‌اند که طرح بن- بروجن در نهایت از حوضه آبریز کارون برداشت آب خواهد شد.
سازمان آبفای کشور میزان کدر شدن و آلودگی چشمه کوهرنگ را بی‌سابقه و بیش از ۴ هزار واحد عنوان می‌کند. رئیس بحران آبفا می‌گوید، «وقوع چنین امری در چشمه کوهرنگ غیرقابل پیش‌بینی بوده است. تاکنون کدورت چشمه کوهرنگ به بیش از ۴ هزار نرسیده بود، بنابراین سیستم تصفیه آب منطقه نیز وقتی با این حجم از کدورت مواجه شده با مشکل روبرو شده است. به همین دلیل ما در برابر آن آمادگی لازم را نداشتیم.»
آنگونه که استانداری چهار محال و بختیاری در مورد منبع تامین‌کننده آب آشامیدنی شهرکرد توضیح داده، «آب شرب شهر شهرکرد که قریب به ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد چشمه کوهرنگ است این چشمه بیش از ۱۰۰ کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد و توسط یک خط لوله آبرسانی به مرکز استان را انجام می‌دهد.»
علی حیدری معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار چهارمحال و بختیاری ادامه می‌دهد، «یکی از شاخص‌های سنجش میزان کدورت آب ام تی یو است. ام تی یو زیر ۵ قابل چشم‌پوشی است. ولی بالاتر از این عدد، دارای استانداردهای لازم برای شرب نیست. روزهای پس از سیل، ام تی یو چشمه کوهرنگ تا ۴ هزار هم بالا آمد و عملا یکی از منابع اصلی تامین‌کننده آب شهرکرد را از دست دادیم. باید بلافاصله چاه‌های اطراف شهرکرد را شناسایی و با اتصالاتی وارد مدار می‌کردیم. از همان اول ستادی متشکل از فرماندار، معاون سیاسی و امنیتی و رئیس صنف کشاورزان استان تشکیل تا چاه‌ها را احصا و با کشاورزان رایزنی کنند.»
معاون استانداری می‌گوید، «ما در فصل برداشت محصول هستیم. در استان ما معمولا محصولات شهریور برداشت می‌شوند و آبدهی در این فصل برای کشاورزان بسیار ضروری است. رایزنی سنگین و گسترده‌ای برای جلب رضایت کشاورزان انجام شد. تا الان ۱۵ حلقه چاه با دبی‌های مختلف وارد مدار شدند. برخی از این چاه‌ها تا هفت کیلومتر با شبکه فاصله داشت که نیاز به انجام لوله‌کشی و اتصالات بود.»
او افزود: «گام بعدی خط‌های پدافندی بود. ۳ خط پدافندی طراحی شد. یک خط در ابتدا ۴۰ لیتر برثانیه آبدهی داشت که بخشی از لوله را تعویض کردیم و پمپاژها تقویت شد. آبدهی این خط به بالای ۱۰۰ لیتر در ثانیه رسید. خط پدافندی دوم که کارشناسان آبفا گفتند امروز وارد مدار می‌شود با برخی مخازن ما در شهرکرد نزدیک به ۴۵ کیلومتر فاصله دارد. این خط هم در مرحله نهایی لوله‌گذاری است. براساس برآورد کارشناسان آبفا، تا آخر وقت امروز (سه‌شنبه ۲۵ مرداد) وارد مدار می‌شود. این خط هم بالغ بر ۱۷۰ لیتر در ثانیه آبدهی دارد. خط پدافندی سوم با بالای ۲۵۰ لیتر بر ثانیه آبدهی تا آخر هفته وارد مدار می‌شود. با وارد مدار شدن خط دوم بخش قابل توجهی از مشکلات حل می‌شود و ورود خط سوم هم مشکل را به طور کامل حل می‌کند.»
حیدری تاکید می‌کند: «نکته حائز اهمیت این است که شهرکرد ۸ روز است اصلی‌ترین منبع آبش را از دست داده و ما در این هشت روز، بالای ۷۰ درصد از مناطق مسکونی شهرکرد قطعی آب نداشتند. برخی از محلات افت فشار هم نداشتند که مرتبط با اقدامات پدافندی و کار شبانه روزی بدون وقفه است. یعنی کاری که ۳ الی ۶ ماه زمان لازم داشت طی یک هفته انجام شد. همچنین توزیع آب شرب توسط بیش از ۱۰۰ تانکر بود که از صبح تا عصر در محله‌های مختلف آب توزیع می‌کنند و از شب تا صبح هم به تقویت مخازن شهر کرد کمک می‌کنند.»
