تصویب آییننامه واردات اتومبیل با رمزارز یکی از آخرین تصمیمات دولت در این زمینه است. وزیر صمت در حالی روز گذشته از این مصوبه خبر داد که ماههاست بازار اتومبیل ایران در انتظار محصولات وارداتی است.
رضا فاطمیامین وزیر صنعت، معدن و تجارت روز گذشته از تصویب آییننامه رمزارز در دولت و امکان واردات اتومبیل به وسیله رمز ارز خبر داد. بسیاری از فعالان بازار این مصوبه را یک امکان جدید و عملی برای انتقال ارز و دور زدن محدودیتهای تحریمی ارزیابی میکنند چرا که واردکنندگان ماشین میتوانند به جای دلار یا یورو از بیت کوین یا دیگر انواع رمزارز استفاده کنند.
موضوع واردات اتومبیل با رمزارز ماه گذشته نیز مطرح شد اما علیرضا پیمان پاک رئیس سازمان توسعه تجارت آن را تکذیب کرده بود.
اکنون در حالی وزیر صمت از تصویب آییننامه واردات اتومبیل با رمزارز خبر داده که بسیاری از فعالان اقتصادی از این طرح استقبال کرده و برخی نیز آن را سبب ایجاد رانت در دست عدهای «خاص» عنوان کردهاند.
فربد زاوه تحلیلگر صنعت اتومبیل، درباره واردات ماشین با رمزارز گفته که «تاجرانی که میخواهند با رمز ارز خودرو وارد کنند باید نوع ارز خود را در سامانه توسعه تجارت مشخص سازند. قاعدتا چند نوع از رمزها را در سامانه توسعه تجارت به رسمیت خواهند شناخت که تاجران میتوانند آنها را انتخاب کنند و انتقال ارز را به وسیله آنها انجام دهند.»
او با تأکید بر اینکه هنوز منتظر آییننامه استفاده از رمزارز هستیم گفته که «وزیر صمت برای واردات خودرو تنها از بیتکوین صحبت میکند. این تنها ارز موجود در بازار نیست و اتفاقا بیتکوین یکی از نامناسبترین ارزهای دیجیتال برای ماست. زیرا نوسان بیتکوین خیلی بالاست. ارزهایی که ارزش پایینتری دارند برای تجارت مناسبتر هستند.»
به گفته فربد زاوه، «نوسانات ارز دیجیتال مشکل خاصی برای واردات خودرو ایجاد نمیکند. واردکنندگان میتوانند ارز دیجیتال خود را به یک صرافی یا شخصی خارج از ایران منتقل کنند. به ازای ارز دیجیتال یورو یا دلار بگیرند و کالا بخرند. در واقع تنها از امکان انتقال رمزارز استفاده میکنیم. سود و زیانهای مربوط به معاملهگران ارزدیجیتال است. در ضمن کسانی بودند که مشمول ارز نیمایی نبودند و با این روش معامله میکردند.»
محمد لاهوتی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران هم این مصوبه را اجرایی ارزیابی کرده و گفته «در حوزه خودرو که یک حوزه حساسیت برانگیز برای بانک مرکزی و وزارت صمت است و به نوعی باید با ارزهای صادراتی، واردات انجام شود و طبق گفتهها به نظر میرسد که قرار نیست ارز نیمایی به واردات خودرو تعلق گیرد، بنابراین استفاده از ارز صادراتی و رمزارز میتواند کمک کننده باشد. نکته حائز اهمیت این است که فعلاً در دنیا تنها کشوری که در تجارت خارجی رمزارز را به رسمیت شناخته ایران است و به همین جهت در حوزه واردات کمک کننده تأمین ارز باشد.»
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران استفاده از رمزارز در شرایط کنونی اقتصاد ایران یکی از ابزارهای مهم در حوزه واردات است و در آینده احتمالاً در حوزه صادرات هم قابل استفاده و کمک کننده باشد. اما با توجه به اینکه هم اکنون منشأ استخراج رمزارز برای دولت مهم و مبنای استفاده هم برای رمزارزهای مجاز است بنابراین فعلاً در حوزه واردات عملیاتی شده است.
بر اساس اعلام دولت، «متقاضیان واردات اتومبیل تا ۱۹ شهریور فرصت دارند که درخواست خود را تحویل دهند. یا واردکنندگان خودرو باید به ازای ۱۰۰۰ دستگاه خودرو یک نمایندگی برای خدمات پشتیبانی تاسیس کنند و یا اینکه واردکنندگان باید تجربه در واردات خودرو داشته باشند.»
به نظر برخی، این شرایط به معنای قرار دادن امکان واردات اتومبیل تنها در دست شرکتهای «خاص» و ایجاد رانت و انحصار در زمینه واردات اتومبیل خواهد بود.
جمهوری اسلامی استفاده از رمزارزها را راهکاری برای دور زدن تحریمها و رفع محدودیتهایی ارزیابی کرده که قرار داشتن ایران در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ایجاد کرده است. بانک مرکزی و وزارتخانهها نیز قوانینی را برای آسان کرده استفاده از رمزارزها تصویب کردهاند.
وزارت صمت جمهوری اسلامی: ثبت اولین سفارش واردات با استفاده از ارز دیجیتال
علیرضا پیمانپاک معاون وزیر صمت امرداد امسال از نخستین ثبت سفارش واردات کالا با استفاده از ارز دیجیتال خبر داد و گفت: «اولین ثبت سفارش رسمی واردات با رمزارز به ارزشی معادل ۱۰ میلیون دلار با موفقیت صورت پذیرفت. تا پایان شهریورماه استفاده از رمزارزها و قراردادهای هوشمند به صورت گسترده در تجارت خارجی با کشورهای هدف عمومیت خواهد یافت.»
او توضیح نداد در ثبت واردات از کدام ارز دیجیتال استفاده شده و چه کالایی از کدام کشور خریداری شده است.
همزمان خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرد که حدود چهار و نیم درصد رمزارز بیتکوین به عنوان یکی از مهمترین ارزهای دیجیتال جهان در ایران تولید شده است.
این گزارش افزوده بود استخراج رمزارز در ایران میتواند سالانه صدها میلیون دلار در اختیار جمهوری اسلامی ایران برای استفاده در تجارت خارجی قرار دهد.
علیرضا پیمان پاک معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اواخر تیرماه در گفتگویی با روزنامه شرق از دور زدن تحریمها و همچنین اعلام آمادگی و کلید خوردن تجارت ایران با روسیه و چین، از طریق ارزهای دیجیتال خبر داد. او گفته بود: «ما تقریباً در چهار، پنج کشور مختلف که مثلاً یکی از آنها چین و دیگری روسیه است، برای تجارت با ارزهای دیجیتال اعلام آمادگی کردیم و عمده مذاکرات هم برای کالاهای مصرفی است؛ یعنی کالاهایی مانند گیاهان دارویی و در روسیه برای پوشاک و کفش و صنایع غذایی مذاکره کردهایم. در چین روی محصولات پاییندستی صنایع و محصولاتی مانند خشکبار گفتوگوها انجام شده است.»
رضا باقری اصل معاون امور دولت، مجلس شورای اسلامی و استانهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هفته گذشته با بیان اینکه ایران دو و نیم تا هشت میلیون کاربر در حوزه رمزارز دارد گفته که «شاید نگاه مردم، حفظ یا ایجاد تبادل سبد داراییهای رمزارزی باشد؛ اما همچنین میتوان از این ابزار برای دور زدن تحریمها استفاده کرد.»
معاون وزارت ارتباطات در ادامه با «مزیت» خواندن رمزارزها برای دور زدن تحریمها گفته که «در کنار این مزیتها، بیمهایی نیز وجود دارد. بنابراین در کنار منافع باید نگاهی به مضرات داشت، زیرا بدون کنترل مضرات، امکان رشد، با مشکل مواجه خواهد شد.»