دانمارک فیلم سینمایی جنجالی «عنکبوت مقدس» ساخته علی عباسی که مقامات جمهوری اسلامی آن را با کتاب «آیاتشیطانی» مقایسه کردهاند، به عنوان نماینده رسمی خود به اسکار ۲۰۲۳ در بخش بهترین فیلم بینالملل انتخاب کرد.
کشور دانمارک فیلم سینمایی جنجالی «عنکبوت مقدس» ساخته علی عباسی را به عنوان نماینده رسمی خود به اسکار ۲۰۲۳ برای شرکت در رقابت بهترین فیلم بینالملل انتخاب کرده است. «عنکبوت مقدس» که در آخرین دوره فستیوال فیلم کن جایزه بهترین بازیگر زن را برای زر امیرابراهیمی به همراه داشت، در تهران، خشم مقامات جمهوری اسلامی را برانگیخت و این اثر را نمونهی دیگری از «آیاتشیطانی» نوشته سلمان رشدی در «توهین به مقدسات» توصیف کردند.
این فیلم الهام گرفته از داستان واقعی یک قاتل زنجیرهای است که در سالهای ۱۳۸۰-۱۳۷۹ در خیابانهای شهر مشهد که به واسطه دفن امام هشتم شیعیان از سوی حاکمیت «مقدس» خوانده میشود، زنان کارگر جنسی را به قتل میرساند. هنگامی که جنایات او آشکار شد، مقامات جمهوری اسلامی پیدا و پنهان از جنایات قاتل به عنوان تلاشی برای «پاکسازی» شهر از گناه دفاع کردند. فیلم عباسی ماجرا را از نگاه یک خبرنگار زن با بازی زر امیرابراهیمی دنبال میکند که برای بررسی قتلها به زیرزمین تاریک شهر مشهد فرو میرود.
«عنکبوت مقدس» امسال در فستیوال کن همزمان با تظاهرات مردم در اعتراض به ریزش ساختمان متروپل آبادان، جنجالبرانگیز شد. مقامات حکومت و رسانههای وابسته در داخل فیلم را بدون آنکه دیده باشند محکوم کردند و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی «عنکبوت مقدس» را «جعلی، نفرتانگیز و منزجرکننده» خواند.
کارشناسان معتقدند، با توجه به اعتراضات حقوق بشری مردم ایران و بازتاب گستردهی جهانی کنونی، مخالفت تهران با «عنکبوت مقدس» احتمالا به فیلم در مسابقه جوایز کمک خواهد کرد.
کمپانی پخشکننده «اوتوپیا» این فیلم را پس از اولین نمایش خود در کن برگزید و در حال برنامهریزی جهت اکران آن از ۲۸ اکتبر در ایالات متحده آمریکاست.
بنیاد سینمایی فارابی وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز دوشنبه ۲۸ شهریورماه، فیلم سینمایی «جنگ جهانی سوم» ساخته هومن سیدی را به اسکار ۲۰۲۳ معرفی کرد. این فیلم توسط کمیته «معرفی نماینده سینمای ایران به مراسم اسکار» از بین نامزدهای نهایی «موقعیت مهدی» اثر هادی حجازی، «پسر دلفینی» ساخته محمد خیراندیش، «بدون قرار قبلی» اثر بهروز شعیبی، «تفریق» ساخته مانی حقیقی و «جنگ جهانی سوم» انتخاب شد.
هومن سیدی فکر کرده با «ننگ» خواندن این لحظه هم نمایش همراهی با مردم اجرا کرده و هم با لگد زدن به روحانی، از وزارت ارشاد دولت رئیسی دلبری کرده تا مبادا جلوی رفتن فیلمش به اسکار را بگیرند. گذشت آن دوران آقای زرنگ! #مهسا_امینی pic.twitter.com/kH61Evqxfy
— alimosleh (@alimosleh) September 24, 2022
در پی اعتراضات سراسری مردم ایران در دو هفتهی گذشته، هومن سیدی کارگردان «جنگ جهانی سوم» در پُستهای اینستاگرامی خود به نوعی با اعتراضات همراهی کرده است. او تصویری از خود حین دریافت جایزه از حسن روحانی رئیس دو دولت پیشین جمهوری اسلامی را در اختتامیه جشنواره فیلم «فجر» منتشر کرد و روی دستان و صورتش ضربدر قرمز کشید.
سیدی نوشت: «این ننگ برای من هیچگاه پاک نخواهد شد. از خودم شرمسارم…» او افزود: «یادم است چقدر ساده گول دادن امید را خوردیم.»
با این اظهار نظر که از سوی افکار عمومی به «وسطبازی» و هدفگرفتن روحانی به عنوان مسئولی که اعتراض به او کمهزینه است، تعبیر شده، به نظر نمیرسد وزارت ارشاد اسلامی را از انتخاب فیلم وی برای اسکار منصرف کند. پیشتر وزیر ارشاد اسلامی از سیدی و مانی حقیقی به عنوان نمونههای موفق سازگاری هنرمندان با سیستم سانسور و سرکوب نام برده بود.
آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار، ۲۱ دسامبر، ۱۵ نامزد نهایی اسکار ۲۰۲۳ را اعلام خواهد کرد. پنج نامزد در ۲۴ ژانویه معرفی خواهند شد. نود و پنجمین دوره جوایز اسکار در ۱۲ مارس ۲۰۲۳ (۲۱ اسفند ۱۴۰۱) برگزار خواهد شد.