بازداشت‌های سازمانیافته نهادهای امنیتی از ابتدای خیزش ملی علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد. آخرین گزارش‌ها از بازداشت مصطفی نیلی وکیل دادگستری توسط مأموران اطلاعات سپاه پاسداران (ساس) و همچنین شماری از گردشگران خارجی حکایت دارد.
مصطفی نیلی وکیل دادگستری روز دوشنبه ۱۶ آبان در فرودگاه مهرآباد توسط مأموران سازمان اطلاعات سپاه بازداشت شد. مصطفی نیلی وکالت بسیاری از فعالان مدنی و سیاسی و همچنین شماری از معترضان خیزش ملی اخیر را بر عهده داشته است.
فاطمه نیلی، خواهر این وکیل، در توئیتی نوشت: «دوشنبه ۱۶ آبان ساعت ۱۸ در فرودگاه مهرآباد تهران، اطلاعات سپاه برادرم مصطفی را بازداشت کردند و ساعت ۹ شب به همراه ۳ مامور مرد و یک مامور زن به منزل مادرم مراجعه، و پس از بازرسی منزل و توقیف شناسنامه و مدارک کاری، ایشان را با خود بردند.»
دوشنبه ۱۶ آبان ساعت ۱۸ در فرودگاه مهرآباد تهران ، اطلاعات سپاه برادرم مصطفی را بازداشت کردند و ساعت ۹ شب به همراه ۳مامور مرد و یک مامور زن به منزل مادرم مراجعه ، پس از بازرسی منزل و توقیف شناسنامه و مدارک کاری، ایشان را با خود بردند.#مهسا_امینی#مصطفی_نیلی
— فاطمه نیلی (@fatemehnili1357) November 7, 2022
مصطفی نیلی پیشتر امردادماه ۱۴۰۰ به همراه ۸ وکیل و فعال مدنی دیگر و به دلیل تصمیم این افراد برای شکایت از علی‌خامنه‌ای، حسن روحانی و دیگر مقامات جمهوری اسلامی که در واردات واکسن کرونا و مدیریت مبارزه با شیوع این بیماری کم‌کاری کرده و سبب درگذشت شمار زیادی از مردم شدند، بازداشت شده بود.
آرش کیخسروی، مهدی محمودیان، محمدرضا فقیهی، محمدهادی عرفانیان کاسب، مریم افرافراز و لیلا حیدری از دیگر افرادی بودند که همگی بازداشت و توسط مردم به «دادخواهان سلامت» معروف شدند.
مصطفی نیلی پس از چهار ماه و در آذرماه ۱۴۰۰ بطور موقت از زندان آزاد شده بود. پس از برگزاری دادگاه «دادخواهان سلامت» شماری از آنها به زندان و محدودیت در فعالیت حرفه‌ای محکوم شدند.
بر اساس رأی صادره آرش کیخسروی به دو سال حبس و یک سال محرومیت از وکالت و فعالیت رسانه‌ای، مصطفی نیلی به چهار سال حبس و دو سال محرومیت از وکالت و فعالیت رسانه‌ای، محمدرضا فقیهی وکیل پایه یک دادگستری به ۶ ماه زندان، مهدی محمودیان به چهار سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیت رسانه‌ای و مریم فرافراز به ۹۵ روز حبس تعزیری محکوم شدند.
اکنون این احتمال وجود دارد که مصطفی نیلی به هر دلیلی که بازداشت شده باشد، قوه قضاییه رأی صادره در پرونده «دادخواهان سلامت» را به اجرا گذاشته و او را برای چهار سال راهی زندان کند.
از ابتدای خیزش ملی علیه جمهوری اسلامی از هشت هفته پیش، جمهوری اسلامی بجز بازداشت معترضان در خیابان و دانشگاه، بازداشت‌هایی سازمانیافته از میان فعالان مدنی، وکلا، روزنامه‌نگاران انجام داده و حتی داود سوری اقتصاددان و استاد دانشگاه را که در صفحه توئیترش به حمایت از مردم معترض و انتقاد از حکومت پرداخته بود بازداشت کرد.
بازداشت وکلایی که پیش از این پرونده شمار زیادی از فعالان سیاسی و مدنی را به عهده داشته‌اند برای جلوگیری از پذیرفتن وکالت معترضان از سوی این وکلا صورت گرفته است. همچنین روزنامه‌نگارانی که به پوشش خبرهای مربوط به اعتراضات و جانباختگان خیزش ملی می‌پرداختند نیز به شکل سازمانیافته بازداشت شدند.
نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۲۰ مهر ماه به تجمع وکلا در مقابل کانون وکلای دادگستری مرکز در میدان آرژانتین تهران یورش برده و شماری از وکلای حاضر در این تجمع اعتراضی را مورد ضرب و شتم قرار دادند و با پرتاب گاز اشک‌آور و اعمال خشونت این تجمع را برهم زدند. در این تجمع، نیروهای امنیتی تعدادی از وکلا از جمله سعید شیخ را در مقابل ساختمان کانون وکلای دادگستری مرکز بازداشت کردند.
همچنین شماری از گردشگران خارجی نیز طی هشت هفته گذشته توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند. محسن حاجی سعید رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی راهنمایان گردشگری ایران روز دوشنبه ۱۶ آبان در نشستی با نمایندگان تشکل‌های گردشگری و با حضور ۱۸ نماینده مجلس با اعلام این خبر توضیح داده که برخی از گردشگران خارجی که به طور اتفاقی در محل تجمعات خیابانی بوده و از روی کنجکاوی به تماشای اعتراضات ایستاده و با موبایل عکس گرفته‌اند بازداشت شدند.
محسن حاجی سعید تأکید کرده که «به مقامات امنیتی که جلوی اعتراضات می‌ایستند باید گفته شود امنیت گردشگر و بازتاب بین‌المللی آن هم مهم است: این موضوع به یک مطالبه حیاتی برای گردشگری تبدیل شده است.»
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی روز هشتم مهر مدعی بازداشت ۹ تبعه اروپایی شد و آنها را به «جاسوسی و ایجاد اغتشاش» در کشور متهم کرد. کشورهای فرانسه، ایتالیا و اسپانیا بازداشت شهروندان‌شان را تأیید و با رد ادعای وزارت اطلاعات ایران خواهان آزادی فوری آنها شده‌اند.
در پی بازداشت شماری از گردشگران خارجی در ایران، شماری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان و فرانسه طی روزهای گذشته از شهروندان خود خواسته‌اند هر چه زودتر ایران را ترک کنند. همزمان این کشورها با تأکید بر وجود خطر دستگیری خودسرانه و اعتراف اجباری از شهروندان خود خواسته‌اند به ایران سفر نکنند.
وزارت خارجه آلمان از شهروندان این کشور خواست خاک ایران را ترک کنند
خبرگزاری هرانا گزارش داده که طی هشت هفته گذشته تعداد بازداشت شدگان ۱۴۸۲۳ نفر تخمین زده شده و نوشته که از این تعداد ۴۲۸ تن دانشجو هستند و هویت ۱۸۶۲ بازداشتی مشخص است. در این بازه زمانی ۸۶۴ تجمع شهری و دانشگاهی انجام شده که در این تجمعات ۱۳۶ شهر و ۱۳۵ دانشگاه دخیل بودند.
مسعود ستایشی سخنگوی قوه قضاییه امروز سه‌شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۱ در یک نشست خبری گفته که بر اساس آخرین آمارها، هزار و ۲۴ مورد کیفرخواست برای متهمان اغتشاشات اخیر در تهران صادر شده است. وی افزوده «دادگاه‌های اغتشاشگران به صورت علنی برگزار می‌شود مگر اینکه قرار غیر علنی بودن آن توسط مقام متصدی دادگاه صادر شود.»
سخنگوی قوه قضاییه همچنین گفته است «باید نتیجه اقدامات و تصمیماتی که می‌گیریم باعث عبرت‌گیری و بازدارندگی متهمان باشد و از طرفی تمام تلاش ما بر این است تا حقی از احدی ضایع نشود.»
