رسانههای حکومتی در خبر هولناکی از اجازه تحصیل دختران «کودکهمسر» در مدارس روزانه و در کنار دیگر دانشآموزان دختر خبر دادهاند. جمهوری اسلامی در حالی گام دیگری برای «عادینمایی کودکهمسری» برداشته که این اقدام تبعات اجتماعی و روانی برای دختران نوجوان دانشآموز در پی خواهد داشت.
خبرگزاری «تسنیم» نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار نامهای رسمی از سوی رابعه امامی رضوی مشاور وزیر آموزش و پرورش از امکان ثبتنام و تحصیل «کودکهمسران» دختر در مدارس روزانه و تحصیل آنها در کنار کودکان و نوجوان دیگر خبر داده است.
خبرگزاری «تسنیم» نوشته که دانشآموزان دختر ازدواجکرده میتوانند با رعایت شئونات دانشآموزی و اصول اخلاقی و تربیتی با دیگر دانشآموزان در مدارس روزانه به تحصیل خود ادامه دهند. همچنین اعلام شده که این تصمیم برای تشویق به ازدواج و فرزندآوری اتخاذ و ابلاغ شده است!
تا پیش از این قانون، دختران زیر ۱۸ سال اگر ازدواج میکردند از ادامه تحصیل در مدارس روزانه و عادی منع شده و باید در مدارس شبانه و یا به صورت غیرحضوری تحصیل میکردند.
خبرگزاری تسنیم با یادآوری این محدودیت برای کودکهمسران به عنوان «قانون نانوشته و عُرف غیرمنطقی»، مدعی شده که «این اتفاق سبب میشود دخترانی که در سنین ابتدای جوانی ازدواج میکنند- بدون در نظر گرفتن استعدادهای آنها- از ادامه تحصیل و رسیدن به مدارج عالی علمی بازبمانند یا اینکه دختران به دلیل علاقه به ادامه تحصیل، فرصتهای مناسب انتخاب همسر و تشکیل خانواده را از دست بدهند.»
خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توضیح نداده که ازدواج یک دختربچه و سپردن مسئولیتهای زندگی خانوادگی و احتمال فرزندآوری، آیا عامل بازدارنده در شکوفایی استعدادهای تحصیلی و مانعی برای پیشرفت او در مهمترین سنین یادگیری و آموختن نیست؟!
درباره قانون جدیدی که تسنیم از آن استقبال کرده، رابعه امامی رضوی مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور زنان خبر داده که شورای عالی آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۰ این ممنوعیت را لغو کرده است.
رابعه امامی رضوی افزوده که در متن ماده ۶۹ آییننامه اجرایی مدارس آمده است که «دانشآموزان ازدواجکرده میتوانند با رعایت شئونات دانشآموزی و اصول اخلاقی و تربیتی با دیگر دانشآموزان، مانند سایرین در مدارس روزانه ثبتنام و به تحصیل ادامه دهند.»
او همچنین گفته در صورتی که شورای مدرسه تشخیص دهد که دختران متأهل «شئونات دانشآموزی» را رعایت نمیکنند، ادامه تحصیل آنها به طریق دیگری ادامه خواهد یافت.
در این آییننامه به ادامه تحصیل غیرحضوی و یا حضور در مدارس بزرگسالان به عنوان «گزینههای جایگزین» اشاره شده است.
رابعه امامی رضوی درباره اینکه «شئونات دانشآموزی» چیست توضیحی نداده است. او تأکید کرده که «بر این اساس هیچ مدرسه دولتی و غیرانتفاعی با این بهانه دانشآموز دختر ازدواج کرده است، حق ندارد که او را از ادامه تحصیل در نوبت روزانه مدارس بازدارد.»
آخرین دادههای مرکز آمار ایران که در ابتدای امسال منتشر شده نشان میدهد ۱۳۱ هزار کودک کمتر از ۱۵ سال، در پنج سال گذشته در ایران توسط والدین و یا سرپرستهای خود به عقد ازدواج درآورده شدهاند. فقط در سال ۹۶، گزارش شده تعداد ۳۳۳۷۱ نفر از دخترانی که عقد شدهاند، کمتر از ۱۵ سال داشتند. سالهای بعد از آنهم وضعیت فجیعی در این زمینه برقرار بوده است؛ در سالهای ۹۷.۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰، به ترتیب ۳۰۵۳۲ نفر، ۲۸۴۱۲ نفر، ۳۱۵۱۸ نفر، ۷۵۲۹ نفر کودکان دختر بیاختیار را پای سفره عقد نشاندهاند.
در مواردی وضعیت برای پسران هم به همین منوال است. جدا از آنچه در روانشناسی «بلوغ» تعریف میشود و با وجود اینکه شرع و اسلام پسران زیر ۱۵ سال را کودک میداند اما طبق همین آمار، ازدواج ۴۲ پسر کمتر از ۱۵ سال در سال ۹۶ ثبت شده است. ۲۹ نفر، ۲۳ نفر، ۲۱ نفر و ۸ نفر هم مربوط به پسرانی از این رده سنی است که به ترتیب در سالهای ۹۷.۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ عقد شدهاند.
در شرایطی که حکومت جمهوری اسلامی به شدت بر رشد جمعیت و فرزندآوری تاکید میکند، فاجعه ازدواج کودکان وقتی به بحرانی بزرگتر تبدیل میشود که این کودکان، پس از مدتی مجبور به ایفای نقش پدر و مادر میشوند. ازدواج کودکان در نظامهای حقوقی مدرن ممنوع و رابطه جنسی با کودکان «جرم» به شمار رفته و در چارچوب «پدوفیلی» مورد پیگرد و بررسی قرار میگیرد.
مطابق با آمار اولیه شمار موالید سال ۱۴۰۰ در سازمان ثبت احوال (بر حسب سن مادر در زمان تولد)، در شش ماه و ۱۶ روز نخست سال ۱۴۰۰، تعداد ۷۹۱ کودک از مادران ۱۰ تا ۱۴ساله متولد شدند. این یعنی نقش والد و تربیت کننده را کسانی به عهده میگیرند که خود هنوز در دنیای کودکی بسر میبرند.