نادر زاهدی -زمانی که در آوریل ۱۹۹۴/ فروردین ۱۳۷۳ از گردهمایی جمعی از مشروطه‌خواهان، تأسیس هیأت مؤسسان «سازمان مشروطه‌خواهان ایران» اعلام شد، وضعیت سیاسی خاصی در کشور و میان اپوزیسیون حاکم بود؛ بنیانگذاران آن سازمان که سپس به «حزب مشروطه ایران» در سال ۱۹۹۸/ ۱۳۷۷ تغییر نام داد، با هدف رهایی وطن از فاشیسم مذهبی و شناختی که از شرایط آن دوران داشتند، فعالیت تشکیلاتی را شروع کردند که تا کنون در ۲۹ سال اخیر با فراز و نشیب‌هایی، بخشی از اپوزیسیون ایرانی را شامل می‌شود. در همان زمان اساسنامه‌ای در ۴۴ ماده به تصویب رسید.
طرفداران نظام پادشاهی و هواداران مشروطه، از نخستین مهاجرانی بودند که جلای وطن کردند و در کشورهای مختلف جهان اقامت گزیدند؛ در همان سال‌ها، رژیم جمهوری اسلامی با تحکیم اقتدار خشن و ضددمکراتیک خود، بخش عمده‌ای از رهبران مخالف و فعالین اپوزیسیون را ترور و از صحنه سیاسی حذف می‌کرد. از سویی به واسطه مشکلات مهاجرتی و دیپلماتیک، مخالفان جمهوری اسلامی و هواداران نظام سلطنتی نمی‌توانستند به فعالیت‌های خود انسجام تشکیلاتی و سازمانی دهند.
دیگر مخالفان رژیم اسلامی با ایده‌های متفاوت چون نظام شورایی و جمهوری دمکراتیک اسلامی و… در همان سال‌ها با افزایش سرکوب، خفقان و خشونت حکومت اسلامی، راهی خارج از کشور شده بودند. بخش دیگری از مخالفان را در آن زمان، بریدگان از جمهوری اسلامی و جناح‌هایی تشکیل می‌دادند که از راه یافتن به حکومت و داشتن سهمی از قدرت دولتی بازمانده بودند.
در فضایی که هر فعالیت سیاسی- فرهنگی- هنری و… علیه جمهوری اسلامی در داخل و خارج ایران با کشتار، تخریب و… مواجه می‌شد، جامعه جهانی در سودای تأمین منافع خود، به مهرورزی و مماشات با جمهوری اسلامی می‌پرداخت؛ این رفتار بخش عمده‌ای از جامعه جهانی، فرصت‌های لازم برای مبارزه با جمهوری اسلامی و انسجام مبارزاتی مخالفان را در بیشتر کشورها از آنها دریغ می‌کرد.
در چنین جوّ آشفته و فضایی پر از ابهام و سردرگمی، جمعی از مشروطه‌خواهان و طرفداران پادشاهی با رهبری فکری و سیاسی افرادی چون زنده‌یاد داریوش همایون و در هماهنگی و همکاری با دفتر شاهزاده رضا پهلوی و شماری از ارتشیان و شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی دوران پادشاه فقید، اقدام به انسجام فعالیت‌های ضد جمهوری اسلامی کردند. جوانه‌های اولیه شکل‌گیری، ارتقا و تثبیت «حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات)»، محصول آن فعالیت‌ها و حاصل آن دوران است.
در آن سال‌ها با اعلام موجودیت نخستین شاخه‌های مشروطهخواه در چندین کشور، مبارزات ملی‌گرایانه و حقوقی علیه جمهوری اسلامی و آزادی وطن از فاشیسم مذهبی، با ایده‌های لیبرال دمکراتیک و آزادیخواهانه به جمع محدود و پریشان اپوزیسیون ایرانی پیوست؛ همانطور که آموزگار فکری و تشکیلاتی حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) زنده‌یاد داریوش همایون نوشته است، جریانی در راست میانه و با ایده‌های ملی‌گرایانه و آزادیخواهانه به وجود آمد.
در طول نزدیک به ۲۹ سال از فعالیت‌های همه‌جانبه حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات)، مواضع و روش‌های تشکیلاتی هم به تناسب تغییراتی که در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی رخ داده است، با درایت فکری و سازمانی متحول شده و تا کنون هر برخوردی که با وقایع سیاسی و اجتماعی- فرهنگی کشورمان از سوی حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) در صحنه‌های مبارزاتی- رسانه ای و کارزارهای اجتماعی و… صورت گرفته، بیانگر واقع‌گرایی مدنی و آزادی‌خواهی ملی و حقوقی بوده و همین مفاهیم را نیز به عرصه‌ی مباحث سیاسی کشانده است.
♦← انتشار مطالب دریافتی در «دیدگاه» و «تریبون آزاد» به معنی همکاری با کیهان لندن نیست.
