حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی که به مسکو سفر کرده در مصاحبه با شبکه «الجزیره» درباره وضعیت مذاکرات برجام گفته است «در اغتشاشات پاییز، برخی کشورها و از جمله آمریکا با مداخلات خود دچار خطا شدند.»
وی ادعا کرد «در نقطهای قرار داریم که رسیدن به توافق و جمعبندی توافق میتواند دست یافتنی باشد؛ به شرطی که طرف آمریکایی واقعبینانه برخورد کند.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی تأکید کرده «در مجلس شورای اسلامی برخی نمایندگان میگویند دولت برای همیشه نباید در مسیر مذاکره برای بازگشت همه طرفها به برجام قرار داشته باشد و معتقد هستند که فرصت گفتگو و مذاکره همیشگی و دائمی نمیتواند باشد.»
امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به سفر اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران مدعی شده «امروز در مسیر همکاری نیرومند بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داریم. اخیراً هم هیأتهایی بین ما تبادل شده… ما در سطح فنی به همکاریهایمان با آژانس ادامه میدهیم. همکاری ایران و آژانس و بازگشت همه طرفها به تعهدات خود در برجام همچنان در دستورکار ما قرار دارد و ما مذاکره و دیپلماسی را مسیر مناسبی برای حل مسئله میدانیم.»
تایمز اسرائیل: تام نایدز سفیر آمریکا در اسرائیل میگوید «هیچ شانسی برای بازگشت ما به مذاکرات با ایران وجود ندارد. اسرائیل هر کاری برای مقابله با دسترسی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای لازم باشد، میتواند انجام دهد و آمریکا از اسرائیل حمایت خواهد کرد. همه گزینهها روی میز است.» pic.twitter.com/faULY05mz1
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) February 20, 2023
اشاره وزیر خارجه جمهوری اسلامی به تأثیر خیزش انقلابی مردم علیه حکومت در توقف مذاکرات پیشتر نیز از سوی سایر مقامات و عوامل نظام مطرح شده بود. چنانکه محمد مرندی مشاور تیم مذاکرهکننده اتمی و پسر پزشک مخصوص علی خامنهای عنوان کرد «آشوبها آمریکا را به طمع انداخت تا در مذاکرات تعلل کنند.» وی در یک اظهار نظر دیگر نیز گفته بود «اختلاف داخل آمریکا و آشوبها» باعث توقف مذاکرات شد.
ادعای امیرعبداللهیان در مورد فشار برخی نمایندگان مجلس برای توقف مذاکرات ظاهراً درست است. شماری از نمایندگان مجلس نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همفکران سعید جلیلی دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملّی از مخالفان سرسخت برجام به شمار میروند.
در ایران جریانی قدرتمند اصرار دارد که منفعت حکومت در هستهای شدن است. آنها دستیابی به سلاح اتمی را «تضمین امنیت و بقای نظام» میدانند اما ادعای همکاری جمهوری اسلامی با آژانس چندان با واقعیت تطبیق ندارد. هرچند رافائل گروسی بعد از بازگشت از تهران اعلام کرد برای افزایش ۵۰ درصدی بازدید از تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی توافق شده اما شماری از مقامات و مسئولان سازمان انرژی اتمی و همچنین برخی مقامات سیاسی و «شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی» این توافق را انکار کردند!
«تغییر رژیم با حمایت از خیزش ضدحکومتی» تنها گزینه غیرنظامی برای مقابله با دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی است
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی میگوید «مذاکرات همچنان در بنبست هستند و شانس احیای برجام بسیار اندک است و فقط غربیها از https://t.co/zPe4vFZqu3… pic.twitter.com/98Ir1BK0Fe
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 28, 2023
کوروش احمدی تحلیلگر مسائل بینالملل به ایلنا میگوید: «مهمترین چالش دستگاه دیپلماسی در سال جاری احیای برجام و حل مسئله ایران با آژانس است.»
وی در پاسخ به پرسشی درباره حضور مخالفان نظام در کنفرانسها و نشستهای بینالمللی بجای دعوت از مسئولین جمهوری اسلامی گفته «اینکه گفته شود کمکاری از وزارت خارجه است یک عامل فرعی است. اگر یک چشمانداز متناسب با شرایط داخلی و شرایط بینالمللی وجود داشت بسیاری از اتفاقاتی که در داخل افتاد، نباید میافتاد و بسیاری از ابعاد سیاست خارجی کشور باید به گونهای متفاوت میشد.»
روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران ادعا میکرد «اروپا پرونده برجام را جدا از آشوب دنبال میکند» این در حالیست که مقامات اروپا و آمریکا بارها بعد از آغاز خیزش انقلابی مردم در ایران تأکید کردند دیگر مذاکره با جمهوری اسلامی اولویت آنها نیست و تظاهرات و حمایت از مردم ایران را مورد توجه و تمرکز خود قرار دادهاند. حتا پس از فروکش کردن اعتراضات در خیابانها نیز شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ادعا کرد «غربیها میگویند انقلاب تمام شده، پس چرا نباید به میز مذاکره برگردیم؟» اما ادعای مقامات نظام در مورد پیامهای آمریکا برای مذاکرات پشت پرده هربار توسط مقامات مسئول آمریکایی رد شد.