مشاور امنیت ملّی کاخ سفید گفته واشنگتن در حال تلاش برای رسیدن به توافق میان اسرائیل و عربستان سعودی برای عادیسازی روابط است.
جِیک سالیوان روز پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت طی سخنانی در «انستیتو سیاست خاور نزدیک واشنگتن» با اشاره به اینکه «در نهایت رسیدن به عادیسازی کامل [روابط اسرائیل و کشورهای عربی منطقه] یک منافع اعلام شده رسمی برای امنیت ملی ایالات متحده است ما در این مورد صریح اعلام موضع کردیم.»
به گزارش رویترز سالیوان افزود: «اکنون به عنوان نشانهای از عزم ما در مورد اینکه چقدر روی این موضوع تمرکز کردهایم و چقدر این موضوع را جدی میگیریم، دیگر چیزی نمیگویم که مبادا تلاشهایی که در این زمینه انجام میدهیم مختل شوند.»
سالها شایعه شده بود که اسرائیل روابط پشت پرده با عربستان سعودی دارد، اما سعودیها این شایعات را به شدت تکذیب میکردند.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به صراحت گفته است که هدف او دستیابی به یک توافق صلح با عربستان سعودی است که «بطور موثر به درگیری اعراب و اسرائیل پایان دهد.»
با این حال، مقامات سعودی بارها گفتهاند که یک کشور فلسطینی با «بیتالمقدس» شرقی به عنوان پایتخت، پیشنیاز عادیسازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل است.
#کریمی_قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی: #عربستان و #اسراییل به دنبال سناریوی «تابستان داغ» برای نظام هستند
« #سپاه و وزارت اطلاعات به بخش زیادی از تیم های #ترور در داخل و خارج کشور ضربات بسیار سنگینی وارد کردند.» …https://t.co/GDQB0rpXC3 pic.twitter.com/7cyxtmLebb— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 17, 2018
سالیوان همچنین گفت که روز چهارشنبه از طریق ویدئوکنفرانس با همتای اسرائیلی خود، تزاچی هانگبی صحبت کرده و نتانیاهو نیز دقایقی در این گفتگو حضور داشته است. او نگفت که بایدن چه زمانی از نتانیاهو برای دیدار از واشنگتن دعوت میکند.
سالیوان گفت که واشنگتن با متحدانش از جمله اسرائیل برای بازداشتن رژیم ایران از تولید سلاح هستهای همکاری میکند، اما تأکید کرد ایالات متحده راه حل دیپلماتیک را ترجیح میدهد.
وی افزود: «ما همچنان به ارسال پیام روشن درباره هزینهها و پیامدهای زیادهروی ادامه میدهیم و در عین حال به جستجوی امکان نتیجهای با میانجیگری دیپلماتیک که برنامه هستهای ایران را دوباره محدود کند ادامه میدهیم… ما اقدامات لازم را انجام خواهیم داد تا اطمینان حاصل شود که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نخواهد کرد.»
وی ادعا کرد: «در نهایت ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد. آنها امروز ندارند و نمیتوانند داشته باشند.»
به نظر میرسد این ادعای سالیوان پاسخی به سخنان مقامات اسرائیل در مورد تواناییهای اتمی جمهوری اسلامی است.
به گزارش «تایمز اسرائیل» یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل که به یونان سفر کرده در یک سخنرانی نسبت به خطر دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای هشدار داده و گفته است «رژیم ایران به یک بمب اتمی قناعت نخواهد کرد.» او افزود: «رژیم اورانیوم غنیشده برای ساخت پنج بمب هستهای در اختیار دارد.»
رئیس موساد: سیاستهاى منطقهاى جمهورى اسلامى علت اصلى عادى شدن روابط کشورهاى عرب خلیج فارس با اسرائیل است
رئیس سازمان جاسوسى اسرائیل «موساد»: عربستان هم مانند امارات و بحرین تصمیم دارد مناسبات بهتر و نزدیکترى با اسرائیل آغاز کند.https://t.co/9T8vpPEKCs
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 18, 2020
با اینهمه یک مقام ارشد دولت بایدن گفته که واکنش جمهوری اسلامی «به هیچ وجه دلگرمکننده نیست.» از سوی دیگر یک مقام آمریکایی نیز بعدا اظهار داشت که تلاشها برای «احیای برجام» به دلیل اصرار ایران بر بسته شدن تحقیقات بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به بنبست خورده است.
سالیوان روز پنجشنبه اعلام کرد که برای گفتگو با مقامات سعودی روز شنبه به عربستان سفر خواهد کرد و همچنین در جریان این سفر با همتایان خود از امارات متحده عربی و هند دیدار خواهد داشت.
یک منبع به رویترز گفته انتظار میرود سالیوان با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی دیدار کند. کاهش تولید نفت توسط اوپک پلاس به رهبری عربستان سعودی و اختلافات بین ایالات متحده و عربستان سعودی بر سر مرگ جمال خاشقجی روزنامهنگار «واشنگتن پست» در سال ۲۰۱۸ به روابط آنها آسیب جدی رسانده است.