احمد رافت (+عکس) – دو نفر از معروف‌ترین طراحان مد ایتالیا که با برند دولچه و گابانا (Dolce & Gabbana) شناخته شده‌اند، در روزهای گذشته از کلکسیون جدیدی با عنوان «حجاب و عبا» رونمائی کردند.
لباس‌های این کلکسیون جدید برای خریداران کشورهای مسلمان و یا مسلمانان ساکن اروپای غربی، آمریکا و کانادا است. استفانو گابانا در گفتگوی بسیار کوتاهی با کیهان لندن می‌گوید: «من تحت تاثیر زیبائی خاورمیانه و زنانش قرار گرفتم و به همین خاطر تصمیم گرفتیم که با این کلکسیون از این زیبائی تجلیل کنیم». این طراح ایتالیائی در ادامه افزود: «ما برای همه زنان و مردان لباس طراحی می‌کنیم و نمی‌خواهیم بخشی از جمعیت جهان، یعنی مسلمانان را به خاطر عقایدشان، رسوم و سنت‌هایشان از جهان مد حذف کنیم». البته استفانو گاببانا نخواست به پرسش‌های دیگری در رابطه با جنبه‌های مالی و سودآور این «تجلیل» پاسخ دهد.
این طراحان ایتالیائی اولین برندی نیستند که نگاه ویژه‌ای به بازار جهان اسلام انداخته‌اند. در ماه ژوئن سال گذشته میلادی، شانل، یکی از مهم‌ترین براندهای فرانسوی، شهر دوبی را برای معرفی کلکسیون خود انتخاب کرد. سال قبل از آن نیز هم‌زمان با ماه رمضان دو براند آمریکائی دونا کارن و تامی هیلفیگر، همچون طراح شناخته شده اسپانیائی اسکار دلارنتا مدل‌هائی را که حجاب اسلامی را رعایت می‌کردند روانه بازار کردند. زارا، اونیکلو، اچ اند ام و مانگو که میان جوانان پرطرفدارند و لباس‌های ارزانتری را به فروش می‌گذارند نیز مدتی است که مدل‌هائی برای دختران محجبه در فروشگاه‌های‌شان عرضه می‌کنند. البته دولچه و گابانا اولین براندی است که یک کلکسیون کامل را با رعایت حجاب اسلامی روانه بازار خواهد کرد.
شاید برای درک این توجه به زنان محجبه و جوامع اسلامی بد نباشد نگاهی به چند گزارش و پژوهش اقتصادی انداخت.
در گزارش Thomson Reuter & Dinar Standard پیش‌بینی شده است که کشورهای اسلامی در سال جاری میلادی ۴۸۴ میلیارد دلار در سال خرج کفش، کیف و لباس خواهند کرد. دو سال پیش بر مبنای گزارش مشابهی ۲۶۶ ملیارد دلار در همین رابطه خرج می‌شد.در عرض دو سال این بازار تقریبا رشدی صد در صدی داشته است. این پژوهش به مساله جالب دیگری هم اشاره می‌کند. بر خلاف انتظار بازار اصلی را کشورهای عربی تشکیل نمی‌دهند، بلکه ترکیه، اندونزی، ایران و مالزی در مقام‌های اول قرار دارند. سهم کشور مسلمان آفریقائی نیجریه در این بازار کم و بیش به اندازه کشور ثروتمندی چون پادشاهی سعودی است.
تحقیقات دیگری هم با عنوان «تجارت در بازارهای حلال» اخیرا توسط Euromonitor International منتشر شده است که ارقامی مشابه ارائه می‌دهد. در این گزارش به رشد ۷۵ درصدی فروش تولیدات جهان مد در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی یا OIC اشاره می‌شود. ۳۴ درصد از بازار مد در کشورهای اسلامی را لباس‌های زنانه تشکیل می‌دهند. ناتالیا گورازوسکی، تحلیلگر این نهاد اروپائی می‌نویسد زنان ۵۲ کشور اسلامی عضو OIC خریدار ۷ درصد کل تولید مد در جهان هستند و پیش‌بینی می‌شود در عرض سال ۲۰۱۸ از مرز ۱۰ درصد عبور کنند. البته به این آمار باید زنان مسلمان ساکن کشورهای غیر اسلامی را نیز اضافه کرد. در همین پژوهش اشاره شده است که لباس‌هائی که با معیارهای اسلامی تناقض ندارند بازاری به ارزش ۳۲۲ ملیون دلار است.
این ارقام اگر تنها دلیل توجه براندهای معروف کفش و لباس به بازار اسلامی نباشد، بدون شک مهم‌ترین عامل ارائه طرح‌هائی مشابه کلکسیون «حجاب و عبا» از سوی دولچه و گابانا است. توجه جهان اسلام به طراحی و مد پدیده جدیدی نیست، ولی رشد سریع آن بدون شک قابل ملاحظه است. این رشد در حدی است که در سال ۲۰۱۳ میلادی خانم آلیا خان تصمیم به تاسیس «شورای طراحی لباس اسلامی» گرفت. نهادی که با نام مخفف IFASH امروز در هفت شهر جهان، از جمله لندن، کوالا لامپور، نیویورک و لس آنجلس شعبه دارد. در روزهای گذشته آلیا خان تاسیس نهاد دیگری با نام «طراحی اسلامی» که حوزه فعالیت‌اش اشیای تزئینی است را اعلام کرد.
آلیا خان که اخیرا در سمیناری با عنوان «تجارت حلال» در شهر تورین ایتالیا حضور داشت معتقد است که توجه زنان محجبه به خوش‌پوشی با سرعت عجیبی رو به گسترش است و در آینده «این زنان می‌توانند مشتریان بسیار خوب و با وفائی برای طراحان مد غربی و براندهای بین‌المللی باشند». بنیانگذار «شورای طراحی لباس اسلامی» در تورین اعلام کرد که با تکمیل «شهرک طراحان دوبی» که طرح آن در سال ۲۰۱۳ میلادی به تصویب رسید و بخشی از آن در ماه‌های گذشته آغاز به کار کرد، جهان اسلام رسما در زمینه طراحی لباس و زینت و زیورآلات قدم به بازار جهانی خواهد گذاشت. َالیا خان افزود که این شهرک می‌تواند تحرکی قابل توجه در جهان مد و لباس به وجود آورد.
یادآوری می‌شود که در ایران نیز مدت‌هاست تلاش‌هایی چه از سوی دولت و نهادهای رسمی مربوطه و چه از سوی بخش خصوصی و طراحان مد صورت می‌گیرد. تن ندادن زنان ایران به ویژه در میان نسل‌های جوان‌تر به روپوش‌های تیره و چادر و مقنعه، در دو دهه‌ی اخیر سبب تغییر چهره شهرها در کوچه و بازار شده است. اینک به نظر می‌رسد با تلاش براندهای مشهور جهت تولید «حجاب» برای زنان محجبه و جلب آنان به سوی مدهای خود، بازارهای داخلی کشورهایی که در این زمینه فعال هستند بر طراحان بومی تنگ شود.
