رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی گفته با توجه به کاهش قدرت خرید مردم به دلیل گرانی، فروش گوشت در ایران ۳۰ درصد کاهش یافته است.
بیشترین آثار تورم در اقتصاد ایران در گروه مواد غذایی نمایان شده و گرانی روزافزون خوراکیها سفره مردم را به شدت کوچک و مصرف مواد غذایی را کاهش داده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در اردیبهشتماه ۱۴۰۲ تورم سالانه خوراکیها و آشامیدنیها در اردیبهشتماه ۷/۷۵ درصد برآورد شده که رقم قابل توجه و جهش کمسابقهای است. در این میان تورم روغنها و چربیها ۲۵۱ درصد در یک سال گذشته رشد قیمت پیدا کرده است. گوشت قرمز و مرغ ۸۳ درصد رشد داشته و شیر، پنیر و تخممرغ در یک سال ۹۰ درصد افزایش قیمت داشته است.
همچنین تورم نقطه به نقطه گوشت قرمز و مرغ ۱۲۲/۴ درصد بوده و قیمت گوشت قرمز به بالاترین حد خود در ۱۰ سال اخیر رسیده است.
علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی امروز شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ درباره کاهش خرید گوشت در بازار گفت: «با توجه به شرایط تورمی فعلی افزایش قیمت گوشت بر روی تقاضا تاثیر گذاشته است و میتوان گفت فروش مغازهداران نزدیک به ۳۰ درصد کاهش یافته است.»
ماه گذشته نیز خبر کاهش مصرف برنج توسط ایرانیان منتشر شد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی گمرک میزان خرید برنج شهروندان ایرانی در سال جاری، نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد کاهش داشته است.
محمدحسین عزیزی رئیس انجمن علوم و صنایع غذایی نیز با بیان اینکه سرانه مصرف شیر و لبنیات در کشور تغییر کرده است» گفته که «سرانه مصرف شیر در ایران از ۸۰ کیلوگرم به حدود ۵۰ کیلوگرم رسیده که فاصله زیادی با عدد متوسط جهانی دارد که از ۱۱۰ کیلو تا ۱۵۰ کیلو متغیر است. البته این سرانه را در کشورهای توسعه یافته تا ۲۰۰ کیلوگرم هم گفتهاند.»
کاهش قدرت خرید مردم سبب شده مصرف مواد غذایی مغزی مثل لبنیات، گوشت، میوه و سبزیجات کاهش پیدا کند و در مقابل آمارها از افزایش تقاضا برای نان حکایت دارد. این در حالیست که دولت حتی توان تأمین نان کافی برای مردم گرسنه را هم ندارد و سهمیه آرد دولتی نانواییها با کاهش روبرو شده است. این موضوع از یکسو سبب کاهش پخت و از سوی دیگر سبب افزایش قیمت نان شده است.
در همین رابطه هفته گذشته محمد سلیمانی رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران از کاهش ۵۰ تا ۶۰ درصدی سهمیه آرد نانواییها خبر داد و از ناتوانی دولت رئیسی در اجرای طرح نان سهمیهای انتقاد کرد.
طی دو هفته گذشته در حالی خبر افزایش قیمت نان منتشر شد که همزمان گزارشها از تشکیل صفهای طولانی در مقابل نانواییها در استانهای اردبیل، فارس، سیستان و بلوچستان و خراسان حکایت داشت.
قیمت نان بربری در دو هفته اخیر از ۳۰۰۰ تومان به ۵۰۰۰ تومان افزایش یافته و قیمت نان سنگک تا ۳۵ هزار تومان نیز افزایش یافت و همچنین نان بربری بین ۱۴ هزار تا ۳۰ هزار تومان به دست مشتریان میرسد.
این در حالیست که فقط قیمت مواد غذایی نیست که به سرعت در حال افزایش است و از بلیت هواپیما تا لاستیک اتومبیل گران شده است.
محمدرضا گنجی مؤسس و رئیس هیئتمدیره انجمن زنجیره ارزش لاستیک علت گرانی ناگهانی قیمت لاستیک را قیمتگذاری دستوری ارزیابی کرده و گفته اقدامات دولت سبب شده است در برخی موارد، بین نرخ تولیدکننده و توزیعکننده تفاوت ۱۰۰ درصدی ایجاد شود.
رئیس هیئتمدیره انجمن زنجیره ارزش لاستیک همچنین تاکید کرد که هزینههای تولید هم نسبت به گذشته افزایش یافته و در حال حاضر دولت برای یک کیلوگرم تایر، یک دلار ارز اختصاص میدهد. اینهمه سبب زیان لاستیکسازان شده و آنها چارهای جز افزایش قیمتها نداشتند.
از سوی دیگر بلیت هواپیما به طور رسمی با ٢٩ درصد افزایش روبرو شده است. این رقم افزایش اما همچنان به معنای زیان شرکتهای مسافربری هوایی است و آنها میگویند برای جبران هزینهها ناچار به افزایش بیشتر قیمتها هستند. به گفته مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی «بدون نظرخواهی از فعالان صنعت و بدون کار کارشناسی نرخ ٢٩ درصدی را برای افزایش قیمت بلیت انتخاب کردند؛ در حالی که این میزان افزایش قیمت هیچ مشکلی از صنعت حل نمیکند.»
خبرگزاری «مهر» نیز امروز شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ در گزارشی به حذف مواد غذایی مفید و ضروری از سبد مصرفی خانوارها پرداخته و نوشته که آثار گرانی کالاها و مایحتاج ضروری، بر سلامت مردم هم سایه انداخته و باعث شده خیلی از اقشار جامعه نتوانند برای سلامت خود، هزینه کنند.
در این گزارش آمده که با نگاهی گذرا به قیمت محصولات غذایی و مایحتاج روزانه مردم، میبینیم که قیمتها به گونهای سیر صعودی به خود گرفته اند که باعث شده خیلیها از خرید مایحتاج روزمره که نیاز اساسی محسوب میشود، منصرف شده و به سمت مصرف غذاها و خوراکیهایی بروند که فقط شکم پرکن هستند. مثل غذاهای آماده از نوع بی کیفیت و همچنین کالباس و سوسیسهای با کیفیت پایین که قیمت پایینتری دارند.
در ادامه تأکید شده که حذف سفره سلامت، مهمترین خطری است که سلامت مردم و جامعه را تهدید میکند. زیرا، گران شدن قیمت انواع محصولات لبنی اعم از شیر، ماست، دوغ و…، دست به دست هم داده تا دهکهای پایین جامعه نتوانند برای خود، سفره سلامت پهن کنند.
بر این اساس، حذف سفره سلامت، میتواند با مخاطرات زیادی در سالهای آینده همراه باشد و باعث شود سلامت جسمانی و روانی افراد جامعه؛ تحت الشعاع آن قرار بگیرد. لبنیات فواید زیادی برای سلامتی دارند و سرشار از کلسیم، پروتئین و ویتامینهای D و B۱۲ هستند. دریافت این مواد مغذی در دوران کودکی و نوجوانی بسیار مهم است اما اگر در بزرگسالی نیز دریافت نشود ممکن است به راحتی بیمار شوید.
در این میان برنامههای حمایتی دولت نیز همگی شکست خورده و بیاثر هستند. وزارت کار از امروز شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ «طرح ملی کالابرگ الکترونیکی» با افزایش ۲۰ درصدی یارانه معیشتی سه دهک پایین درآمدی را آغاز کرده است.
بر اساس توضیحات صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی حله نخست این طرح شامل خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی خواهد بود و در گام بعدی سه دهک پایین درآمدی کالابرگ دریافت کرده و در گامهای بعدی دیگر دهکهای درآمدی یارانهبگیر نیز مشمول این طرح خواهند شد.
صولت مرتضوی گفته که در گام نخست اجرای این طرح، «میزان یارانه یارانهبگیران در سه دهک اول به شرط خرید ۷۰ درصد کالا، ۲۰ درصد افزایش» مییابد. با افزایش ۲۰ درصدی، یارانه اعتباری خانوارهای مذکور ۸۰ هزار تومان میشود و شرط استفاده از این مبلغ خرید تا سقف ۷۰ درصد مبلغ یارانه است که معادل ۳۲۰ هزار تومان به ازای هر نفر میشود. مبلغ پرداخت یارانه برای دهکهای اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان است.
با توجه به سرعت افزایش تورم و کاهش روز افزون ارزش پول ملی، مشخص است که رقم ناچیز و ناکافی افزوده شده به یارانه تحت عنوان کالابرگ الکترونیک هیچ اثری در بهبود و حتی حفظ سفره خانوارها نخواهد داشت.