برخی منابع غیررسمی مدعی‌اند یکی از دلایل جدّی‌تر شدن موضوع «توافق نانوشته» یا «تفاهم» بین جمهوری اسلامی و آمریکا «حل و فصل برخی اختلافات» میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. گفته شده است که جمهوری اسلامی با نصب تعداد بیشتری از دوربین‌های نظارتی در بعضی تأسیسات هسته‌ای و همچنین افزایش سطح بازرسی‌ها موافقت کرده است.
چنین به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی با افزایش فشارهای بین‌المللی تصمیم گرفته برای کاهش اختلافات با آژانس تا حدودی انعطاف نشان دهد. به ویژه آنکه علی خامنه‌ای نیز اخیراً در مورد «توافق به شرط دست نخوردن زیرساخت‌ها» به مسئولان نظام چراغ سبز نشان داده اما رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی این مسئله را رد می‌کند.
محمد اسلامی چهارشنبه ۳۱ خرداد، همان روزی که علی باقری کنی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی با انریکه مورا نماینده اروپا در مذاکرت اتمی در دوحه ملاقات کرد، ادعای نصب ۱۰ دوربین نظارتی آژانس در تاسیسات اتمی اصفهان را که از سوی محمود نبویان سخنگوی کمیسیون «اصل نود» مجلس مطرح شده بود رد کرد.
نبویان گفته بود نصب این دوربین‌ها «برخلاف قانون اقدام راهبردی» است. او حتا گفت که «اسلامی همانند صالحی و ظریف می‌گوید پرونده‌های آژانس علیه ایران بسته شده که صحیح نیست؛ چرا گول آژانس را می‌خورید؟! آقایان اسلامی و کمالوندی اعلام کردند که پرونده دو مکان ادعایی بسته شده ولی آژانس گزارش داده که پرونده بسته نشده است. مسئولان مرتبط به انرژی اتمی به کمیسیون‌های مربوطه دعوت می‌شوند تا پاسخگو باشند که چرا یک اشتباه را چند بار تکرار می‌کنند. نباید به آژانس اعتماد کرد.»
وی تأکید کرده «باید سطح غنی‌سازی را بالا ببریم تا برای برداشتن تحریم‌ها و گرفتن امتیاز، قوی‌تر وارد مذاکره شویم.»
در مقابل اما محمد اسلامی می‌گوید «چنین موضوعی صحت ندارد، در اصفهان نیروگاهی نداریم که بخواهد ۱۰۰ دوربین در آنجا نصب شود.»
هشدار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «ضربه مهلک» جمهوری اسلامی به برجام با برداشتن دوربین‌های نظارتی
– طبق گزارش آژانس میزان اورانیوم غنی شده ایران به ۲۳ برابر حد مجاز رسیده است.
-آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده جمهوری اسلامی با نصب تعدادی دوربین نظارتی و تجهیزات… pic.twitter.com/4Yi1WVkvLM
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 31, 2023
اما اینکه موضوع نصب «۱۰۰ دوربین» در تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی توسط چه کسی مطرح شد یا کجا نصب شده مشخص نیست! بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی قبلاً گفته بود ۱۰ دوربین نظارتی در تأسیسات نطنز فعال شده است.
در همین حال علی باقری کنی در توییتی با انتشار تصویری از دیدارش با انریکه مورا در دوحه ادعا کرد: «جلسه‌ای جدّی و سازنده با انریکه مورا در دوحه داشتم. در مورد طیفی از موضوعات از جمله مذاکرات رفع تحریم‌ها به بحث و تبادل نظر پرداختیم.» نکته قابل توجه اینکه چنین سخنانی نزدیک به دو سال است که دائم تکرار می‌شود!
Had a serious and constructive meeting with @enriquemora_ in Doha. We exchanged views and discussed a range of issues including negotiations on sanctions lifting. pic.twitter.com/YeEVlhfANQ
— علی باقری‌کنی (@Bagheri_Kani) June 21, 2023
حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل ساکن تهران در واکنش به تلاش‌های جمهوری اسلامی برای دستیابی به توافق از کانال اروپا گفته بود «از حمام اروپا آبی برای جمهوری اسلامی ایران گرم نخواهد شد و باید به سمتی برویم که مشکلات‌مان را با آمریکا حل کنیم.»
پیش از این جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفته بود جمهوری اسلامی در مذاکرات حُسن نیت ندارد و هیچ تمایلی برای حرکت در این مسیر نشان نداده است. وی گفته «احیای برجام اولویت دولت بایدن نیست.»
این مقام امنیتی آمریکا توضیح داده بود از دلایلی که احیای برجام دیگر اولویت دولت بایدن نیست «اختلافات داخلی» در ایران بر سر مذاکرات و همچنین نقش جمهوری اسلامی در حمایت از روسیه در حمله نظامی علیه اوکراین است.
اما بخشی از اختلافات در مورد مذاکره با آمریکا فراتر از اختلافات داخلی در نظام است. دو روز پس از آنکه علی خامنه‌ای تأکید کرد «انتخابات آینده بسیار مهم است و دشمن از همین حالا توپخانه خود را روشن کرده» جواد ظریف در یک نشست ۶ ساعته در کلاب هاوس به دفاع از عملکرد خود در روابط خارجی به ویژه مذاکرات اتمی پرداخت و روسیه را مانع اصلی بی‌نتیجه ماندن گفتگوها با غرب برای «احیای برجام» خواند.
محمد مرندی مشاور تیم مذاکره کننده هسته‌ای اواسط خرداد به شبکه «المیادین» گفته بود تهران قبل از حل و فصل «همه پرونده‌های مربوط به آژانس» توافقی را امضا نخواهد کرد. وی گفت «دولت‌های غربی مدام درباره فعالیت هسته‌ای ایران دروغ می‌گویند و امروز این موضوع ثابت شده است.»
