توفان شن و ریزگرد با سرعت بیش از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت از هفته گذشته بخش‌هایی از استان سیستان و بلوچستان را در بر گرفته است. همزمان در جنوب استان نیز باران‌های شدید و سیل زندگی مردم را مختل کرده است.
استان سیستان و بلوچستان از روزهای گذشته با بحران آب و هوایی روبرو شده است. از ابتدای تیرماه توفان شن و ریزگرد در مناطق مختلفی از استان به ویژه در شهرستان زابل زندگی شهروندان را مختل کرده است.
بر اساس اعلام اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان وزش باد شدید تا بیشینه ۱۰۱ کیلومتر بر ساعت از بامداد روز شنبه سوم تیرماه آغاز و از روز دوشنبه پنجم تیرماه بر شدت آن افزوده شده بطوری که کاهش شعاع دید افقی بر اثر غلظت گرد و غبار را به همراه داشته است.
همچنین در اطلاعیه‌ای که از سوی اداره کل هواشناسی استان صادر شده، برای سیستان و بلوچستان وزش باد شدید و گرد و خاک گاهی توفان گرد و خاک همراه با کاهش دید افقی و کاهش کیفیت هوا پیش‌بینی شده است.
توفان شن در زابل طی هفته گذشته بیش از ۱۰۰۰ نفر را راهی بیمارستان کرده است#توفان_شن #زابل pic.twitter.com/x8tR4xJvyi
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 28, 2023
استانداری سیستان و بلوچستان اعلام کرده که در طول هفته گذشته ۱۰۵۹ نفر براثر توفان به مراکز درمانی مراجعه کردند که ۱۴۵ نفر همچنان بستری هستند.
مجید محبی مدیرکل ستاد بحران سیستان و بلوچستان گفته که «وقوع توفان گرد و خاک و پراکنده شدن ریزگرد در سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال سیستان و بلوچستان از یکم تیر تا کنون ۱۰۵۹ نفر از مردم منطقه را راهی بیمارستان و مراکز درمانی کرده که از این تعداد ۹۱۳ نفر سرپایی درمان و ۱۴۵ نفر به دلیل شدت عوارض این پدیده در بیمارستان بستری شدند.
به گفته مدیرکل ستاد بحران سیستان و بلوچستان مشکل تنفسی، قلبی و چشمی از عمده مشکلات مردم منطقه سیستان در این مدت بوده است.
از سوی دیگر در برخی دیگر از نقاط استان بارندگی شدید، آبگرفتگی و سیل رخ داده است. بر اساس ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی طی شبانه‌روز گذشته بارندگی شدید و بروز سیل در مناطق مختلف استان سیستان و بلوچستان سبب گرفتار شدن اتومبیل‌ها در خیابان و آبگرفتگی منازل شده است.
خبرگزاری «حال‌وش» نوشت که مناطق مختلفی از سیستان و بلوچستان شاهد بارش سنگین باران بود و در بسیاری از مناطق رودخانه‌های فصلی طغیان کرده و مسیرهای مواصلاتی مسدود شده است.
بر اساس این گزارش دامن، خاش، سراوان، سرباز، نیکشهر، لاشار، چابهار و ایرانشهر با بارش شدید باران و آبگرفتگی روبرو بودند.
خبرگزاری دولتی «ایرنا» هم به نقل از بابک محمودی سرپرست سازمان امداد و نجات جمعیت «هلال احمر» از آبگرفتگی در ۳ استان ایران طی دو روز گذشته خبر داد: «در عملیات امداد و نجات در سیل و آبگرفتگی ۴٨ ساعت گذشته ٣ استان (سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان) نیازمند به خدمات امداد و نجات شدند.»
خبرگزاری «ایرنا» تأکید کرده که سیل باعث بسته شدن راه‌های ارتباطی مسکوتان، اسپکه و سرمیچ شده و بارندگی در سراوان، خاش و چابهار هم باعث آب گرفتگی معابر شده است.
علی ملاشاهی رئیس اداره پیش‌بینی و مدیریت بحران وضع هوا استان سیستان و بلوچستان گفته که وزش باد شدید تا بیشینه ۱۰۱ کیلومتر بر ساعت امروز زابل را درنوردید و گرد و غبار حاصل از آن شعاع دید افقی را در منطقه فرودگاهی به ۶۰۰ متر کاهش داد. همچنین در شهرستان زهک بیشینه سرعت باد به ۷۵ کیلومتر در ساعت رسید و دید افقی در ایستگاه هواشناسی تا ۱۲۰۰ متر کاهش داد.
رئیس اداره پیش‌بینی و مدیریت بحران وضع هوا استان سیستان و بلوچستان همچنین گفته که «تا پایان هفته در بعد از ظهرها در ارتفاعات مرکزی و جنوبی استان، شرایط برای رشد ابر، رگبار پراکنده باران گاهی رعد و برق و وزش تندباد لحظه‌ای فراهم است و تا پایان هفته در شمال استان وزش باد شدید و گرد و خاک تداوم دارد.»
وضعیت اضطراری آب و هوا در استان سیستان و بلوچستان با واکنش نمایندگان استان همراه بوده است. فداحسین مالکی نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی در نشست علنی مجلس در روز سه‌شنبه ۶ تیر خطاب به ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم گفت: «شرایط حاکم بر استان مرزی سیستان و بلوچستان فاجعه‌بار و غیرقابل تحمل است.»
نماینده زاهدان از رئیس دولت خواست هرچه زودتر به اوضاع سیستان و بلوچستان رسیدگی کند و افزود که «گرد و خاک، آلودگی، قطعی برق، نبود شغل، کمبود امکانات پزشکی، قطعی آب و خشکسالی در کنار هجوم ریزگردها به ویژه در مناطق شمالی استان باعث شده است در یک روز ۴۰۰ نفر روانه بیمارستان و مراکز درمانی شوند.»
شرایط اقلیمی استان سیستان و بلوچستان به گونه‌ای است که از اوایل تابستان به بادهای شدید معروف به «۱۲۰ روزه» روبرو می‌شود که آلودگی و غلظت هوا را به همراه دارد اما میزان ریزگردها در چند سال گذشته همواره رو به افزایش بوده و اقدامی برای مبارزه با آن صورت نگرفته است.
به عقیده کارشناسان، کاهش محسوس منابع آبی استان، خشک شدن تالاب بین‌المللی هامون و رودخانه هیرمند و آبگیرهای محلی معروف به «هوتک»، آسیب‌های ناشی از توفان‌های شن را افزایش داده است.
محمد مهدی سجادی سرپرست جمعیت «هلال احمر» سیستان و بلوچستان، روز سه شنبه به خبرگزاری رسمی ایرنا گفت: «خشکسالی‌های چند ساله سبب شده بادهایی که در گذشته به ‘موسمی ۱۲۰ روزه سیستان’ یا نعمت بیکران الهی معروف بود و هوایی مطبوع و کشاورزی پرمحصول و زندگی سراسر شاد و با نشاطی را برای مردم به ارمغان می‌آورد امروز به بلای جان ساکنان این منطقه تبدیل شود.»
