ابراهیم رئیسی ادعا می‌کند که برنامه دولت مهار تورم است و وزیر اقتصاد می‌گوید روند کاهش تورم شروع شده و تداوم خواهد یافت، اما آثار تورم فزاینده در زندگی روزمره مردم کاملا نمایان است و به موجی از استیصال و نارضایتی در جامعه بیش از پیش دامن می‌زند.
در هفته‌های گذشته مقامات دولتی بی‌اعتنا به افزایش قیمت‌ها در بازارهای مختلف و شرایط اسفناک معیشتی مردم بر ادعای کاهش تورم اصرار دارند. مرکز آمار ایران نیز مدعی شده که در خردادماه امسال تورم نقطه به نقطه با کاهش هشت درصدی روبرو شده است. مردم اما اثری از چنین ادعاهایی در روند دخل و خرج و هزینه‌های سرسام‌آور زندگی نمی‌بینند و رسانه‌ها نیز زبان به انتقاد از ادعاهای بی‌مبنای دولت گشوده‌اند.
نرخ تورم سالانه در خرداد امسال به ۴۸/۵ درصد رسیده و استان تهران با تورم ۴۳/۹ درصد پایین‌ترین تورم را دارد و استان یزد با ۵۸/۸ درصد رکورددار بالاترین نرخ تورم است.
مرکز آمار ایران روند نرخ تورم در کشور را در خردادماه کاهشی اعلام کرده و رسانه‌های حکومتی نیز تبلیغات گسترده‌ای برای «کاهش تورم» راه انداخته‌اند. این در حالیست که کاهش جزیی ارقام به معنای «کاهش تورم» نیست بلکه به معنای «کاهش سرعت افزایش تورم» است؛ یعنی تورم اقتصاد ایران همچنان افزایشی است اما از سرعت افزایش تورم کمی کاسته شده است.
همچنین شاخص قیمت مصرف‌کننده که مبنای محاسبه تورم است، طی فقط سه سال، بیش از سه برابر شده است. با فرض این که قیمت سبد مصرف‌کننده یک خانوار متوسط ایرانی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۱۰۰ بوده است، این شاخص در پایان خرداد ۱۳۹۹ حدود ۶۰/۵ برآورد شده و در پایان ماه گذشته، ۱۸۹/۳ بوده است.
ادعاهای ناهمخوان دولت با وضعیت معیشتی مردم و آنچه در بازارهای کشور در جریان است با واکنش رسانه‌های داخلی روبرو شده است. روزنامه «اطلاعات» در مطلبی نوشته که مردم حرفهای ابراهیم رئیسی و رئیس بانک مرکزی را در باره تورم از تلویزیون می شنوند، اما برای راستی آزمایی به یخچال سر می زنند.
در مطلب این روزنامه با اشاره به ادعاهای مقامات دولت از جمله ابراهیم رئیسی و احسان خاندوزی درباره کاهش تورم آمده که «مردم اما وقتی به خرید می‌روند و هزینه‌های زندگی روزمره اعم از مواد غذایی و کالاهای مصرفی و کالاهای بادوام و هزینه‌های خدماتی و بهداشتی و درمانی و اجاره‌خانه را نگاه می‌کنند، این احساس را ندارند که آنچه در تلویزیون دیده‌اند درست است بلکه مشاهدات عینی را مدنظر دارند.»
در ادامه این مطلب آمده که «واقعیت است که قدرت خرید طبقات متوسط به پائین جامعه که حدود ۹۰ درصد جمعیت کشور را شامل می‌شوند، طی ۵ سال اخیر یعنی از زمانی که نرخ تورم یکباره به بالای ۴۰ درصد جهید، بشدت آسیب دیده است. شدت این آسیب‌دیدگی بیشتر از آن است که برخی مسئولان گمان می‌کنند.»
روزنامه «اطلاعات» با تأکید بر اینکه «مردم می‌گویند گیریم اینبار وعده‌ها درست از آب درآمد و تورم روند کاهشی گرفت و آرام آرام از شدت و تیزی‌اش کاسته شد، آن کاهش هول انگیز ارزش پول ملی و قدرت خرید از دست رفته را چه کنیم؟» نوشته که «از منظر حقوقی، چه کسی مسئول فرو ریختن ارزش پول ملی و فقیر شدن مردم است؟ از منظر اخلاقی، مسئولیت نابسامانی‌های ناشی از این اتفاق با کیست؟ از منظر اقتصادی، پیامدهای این فرو ریزی توان خرید مردم بر افق پیش‌روی جامعه چیست و کدام ساختارها را به خطر می‌اندازد؟»
این مطلب در پایان افزوده که «فراموش نکنیم، در هر خانه در کنار تلویزیون «مظنه»ای به نام یخچال هست که مردم عیار سخنان هیجانزده مسئولان را با آن می‌سنجند و نهایتاً در تناقض سخنان تلویزیون و یخچال، حرف یخچال را باور می‌کنند.»
روزنامه شرق نیز در مطلبی نوشته که «اگر چه واقعیت‌های تلخ اقتصادی جامعه نشانگر کاهش قدرت خرید مردم و افزایش تورم و قیمت اجاره مسکن و حذف گوشت و مرغ و میوه و… از سفره اکثریت مردم است، اما دولتمردان این نگاه را قبول ندارند و واقعیت‌های روز جامعه را نادیده گرفته و در گزارشاتی خلاف واقع به رئیس‌جمهور، باعث می‌شوند گزارش‌های غیرواقعی مبنی بر کنترل قیمت‌ها و تورم و کاهش قیمت ارز و طلا و… را به مجلسی‌ها بدهد؛ گزارش‌ها و ادعاهای خلاف واقعی که تعجب همگان را برانگیخته است.»
احسان اردکانی نماینده نیشابور در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از ادعاهای غیرواقعی دولت در زمینه اقتصاد گفته که «می‌خواهند واقعیت‌ها را زیر حرفهای قشنگ و شعارهای زیبا قایم کنند. در نگاه به شاخص‌ها، می‌بینیم بسیاری از آنها رشد منفی دارند و اینکه ما گفتاردرمانی و شعاردرمانی کنیم.»
احسان اردکانی با بیان اینکه «باید قبول کنیم مردم اینها را از ما نمی‌پذیرند» گفته که «در یک سال گذشته تاکنون، تقریبا میانگین تورم حدود ۵۰ درصد بوده است. از طرفی افزایش حقوق ۲۰ درصد بوده است، یعنی تورم ما دو و نیم برابر افزایش حقوقی بوده که برای کارمندان، کارکنان و کارگران اعمال کرده‌ایم.»
فرامرز توفیقی فعال کارگری نیز در گفتگو با وبسایت «اقتصاد ۲۴» گفته که «امروزه شرایط معیشتی کارگران به گونه‌ای شده است که دستمزد‌ها می‌تواند ۳۰ درصد از هزینه‌های زندگی این قشر را پوشش دهد.»
فرامرز توفیقی با اشاره به روند رو به افزایش نرخ تورم گفته که «برای اولین بار در تاریخ ایران است که میانگین تجمعی نرخ تورم سالانه (اعلام شده توسط مراجع دولتی) برای ۵ سال متوالی (از سال ۱۳۹۷) بالای ۴۰ درصد باقی مانده است و این آمار به شرط تداوم روند افزایشی نرخ تورم در سال ۱۴۰۲ وارد ششمین سال متوالی می‌شود که روند نرخ تورم افزایشی باقی مانده است؛ این امر برای نخستین بار است که در تاریخ اقتصاد کشور رخ می‌دهد.»
این فعال کارگری افزوده که «متأسفانه شوک‌های قیمت ارز و به تبع آن شوک‌های قیمتی، ابزار حکمرانی اقتصادی برای اخذ مالیات تورمی از عامه مردم شده است. مالیات تورمی برخلاف مالیات‌های عادی که از ثروتمندان و صاحبان درآمد‌های بالا اخذ می‌شود، از طبقات متوسط و پایین گرفته می‌شود و همین امر موجب شده تا عامه مردم بیش از گذشته به لحاظ مالی کاهش رتبه داشته باشند.»
فرامرز توفیقی با بیان اینکه « قیمت‌ها در سه سال گذشته سه برابر شده است بنابراین رشد شاخص قیمت مصرف‌کننده که مبنای محاسبه تورم است نیز در این سه سال رشد سه برابری را تجربه کرده» ادعاهای دولت درباره کاهش نرخ تورم را رد کرده و گفته که «هیچ یک از این اقدامات، نمی‌تواند واقعیت شرایط سخت اقتصادی را کتمان کند، زیرا تبعات جهش تورمی بر هزینه‌های زندگی نمایان شده و کارگران ناچار شده اند تا از ابتدایی‌ترین نیاز‌های خود چشم پوشی کرده و به حداقل معاش بسنده کنند.»
در این میان برخی مقامات و رسانه‌های حکومتی با اظهارات دروغ و نادرست نمک به زخم مردم می‌پاشند. محمدحسن قدیری ابیانه فعال سیاسی اصولگرا در ادعاهایی عجیب و غریب مردم را مقصر کاهش ارزش پول ملی دانسته و گفته که «هیچکس دولت رئیسی را به فساد و … متهم نمی‌کند و فقط مسئله گرانی‌ها است که هیچ ربطی به دولت رئیسی ندارد و به جنگ روسیه و اوکراین و کاهش ارزش پول ملی بر می‌گردد که باید گفت، بخش زیادی از کاهش ارزش پول ملی به خاطر مردم است!»
این فعال اصولگرا در ادامه گفته که ««نیاز به ارز خارجی» ارزش پول را کم و «درآمد» ارزش پول ملی را زیاد می‌کند «پس همه کسانی که جنس خارجی را به اجناس داخلی ترجیح می‌دهند، در مشکلات معیشتی مقصرند. یعنی آنهایی که سیگار خارجی می‌کشند، لوازم آرایش خارجی می‌خرند و تفریحات‌شان را در کشور‌های خارجی انجام می‌دهند در کاهش پول ملی سهم دارند. مردم ایران یکی از پرمصرف‌ترین مردمان دنیا هستند. یعنی اگر برق، گاز و آب را کمتر مصرف کنند، موارد ذخیره شده را به ۱۰ برابر قیمت داخل می‌فروشیم تا ارز وارد کشور شود و ارزانی شود!»
